کوکبی: دانشمندان با فعالیتهای خطرناک و مشکوک همکاری نکنند
۱۳۹۳ بهمن ۲۵, شنبهجمعه(۲۴ بهمن ماه) مراسم اهدای جایزهی "آزادی و مسئولیتپذیری علمی" سال ۲۰۱۴ برگزار شد. این مراسم هرسال از سوی "انجمن پیشرفت علوم آمریکا" برگزار میشود و از یک شخصیت آکادمیک و علمی که از حق آزادی علم دفاع کرده، تقدیر میکند.
امید کوکبی، فیزیکدان و زندانی سیاسی ایرانی، برندهی جایزهی سال ۲۰۱۴ این انجمن شد. امید کوکبی از زندان اوین پیامی را به مراسم اهدای جایزهاش ارسال کرد و دریافت این جایزه را "افتخاری ارزشمند و مهم" برای خود دانست.
به گزارش "کمپین بینالمللی حقوق بشر در ایران"، متن پیام امید کوکبی را یک پروفسور دانشگاه تگزاس آمریکا که کوکبی که پیش از بازداشت دانشجوی این دانشگاه بود، قرائت کرد.
امید کوکبی در متن پیام خود بار دیگر تکرار کرده که تمامی اتهاماتی که دستگاه قضائی ایران متوجه او کرده، "کذب محض" است. دادگاه به ریاست قاضی صلواتی امید کوکبی را به اتهام "ارتباط با دولت متخاصم" و "کسب درآمد نامشروع" به ۱۰ سال حبس تعزیری محکوم کرد.
کوکبی در پیام خود به "انجمن پیشرفت علوم آمریکا" نوشت:«من فقط یک پژوهشگر علمیام. هیچگونه فعالیت و دیدگاه سیاسی نداشتم، مقامات ایران اما برای مجبور کردن من به همکاری با نهادهایی که دلخواه من نبودند و به نظرم در راستای منافع ایران و جهان عمل نمیکردند، چنین حکم غیرعادلانهای را برای من صادر کردند.»
امید کوکبی که محقق مهمان دانشگاه تگزاس آمریکا در رشتهی فیزیک اتمی بود، در بهمن ماه ۱۳۸۹ برای سفری کوتاه به ایران بازگشت. مقامات ایران او را در فرودگاه هنگام خروج از کشور بازداشت کرده و تحت فشار گذاشتند تا با برنامهی هستهای ایران همکاری کند.
کوکبی حاضر نشد به همکاری با آنها تن دهد و در نامهای که از زندان به بیرون فرستاد، نوشت که او به "حق آزادی شخصی در انتخاب مسیر حرفهای زندگی" باور دارد و همکاری با برنامهی هستهای ایران با اصول و باورهای او همخوانی ندارد.
کوکبی در پیام خود به مناسبت دریافت جایزهی "آزادی و مسئولیتپذیری علمی" بار دیگر تاکید کرد: «دانشمندان نباید با پروژههایی همکاری کنند که برای بشریت مخرب است. پروژههایی که به کشتار جمعی، تخریب محیط زیست، سوء استفاده از علم برای مقاصد ایدئولوژیک و اطلاعرسانی گمراهکننده مربوط است.»
این فیزیکدان زندانی ایرانی در پیام خود از انجمنهای علمی و انجمنهای مدافع حقوق بشر خواست تا با یکدیگر همکاری کنند و دست به تاسیس نهادی بزنند که اطلاعات لازم را در اختیار محققان قرار بدهد و مانع از سوء استفاده از علم برای مقاصد خطرناک شود. او تاکید کرد که چنین نهادی میتواند از دانشمندانی که به علم و خودداری از همکاری با پروژهها و دولتهای خطرناک پایبندند، حمایتکند.
در دی ماه سال جاری دادگاه تجدیدنظر، حکم ده سال حبس امید کوکبی را تایید کرد. سعید خلیلی، وکیل مدافع کوکبی به رسانهها گفت که دادگاه این حکم را بدون توجه به استدلالهای او و حتا نظر دیوان عالی کشور تایید کرد.
وکیل مدافع او بارها در دادگاه استدلال کرد که وزارت امور خارجهی ایران که مسئول سیاست خارجی است، آمریکا را "دولت متخاصم" نمیداند و بنابراین این که کوکبی بورسیهی دانشگاه آمریکایی بود، به هیچوجه مصداق همکاری با دولت متخاصم محسوب نمیشود.