امیرعبداللهیان: تبادل پیام با آمریکا همچنان ادامه دارد
۱۴۰۱ مهر ۸, جمعهوزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی در روزهای اخیر چند بار از تمایل جمهوری اسلامی به احیای توافق هستهای و برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و ادامه رد و بدل شدن پیام میان ایران و آمریکا سخن گفته است.
حسین امیرعبداللهیان در دو مصاحبه با پایگاه خبری المانیتور و خبرگزاری دولتی ایرنا که متن آنها جمعه، هشتم مهر (۳۰ سپتامبر) منتشر شد گفته تبادل پیام میان تهران و واشنگتن از طریق مقامهای ارشد کشورهای مختلف انجام میشود.
او به ایرنا گفت امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه در دیداری که با همتای ایرانی خود در حاشیه اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل داشته ایدههایی را مطرح کرده که فکر میکند میتواند به پیشرفت در رسیدن به توافق کمک کند.
مذاکرات احیای برجام که آمریکا به طور غیرمستقیم در آن مشارکت دارد فروردین سال گذشته در وین آغاز شد و پس از یک توقف حدود پنج ماهه برای چند روز ادامه یافت.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگکننده ارشد مذاکرات ۱۷ مرداد در پایان دور آخر مذاکره "متن نهایی" پیشنهادی برای توافق را به همه طرفها ارائه کرد.
ناخشنودی کشورهای غربی از آخرین پاسخ ایران
ظاهرا این متن جمعبندی نقاط مشترک همه طرفها طی حدود یک سال و نیم مذاکره است اما ایران و آمریکا در مورد چند نکته هنوز اختلاف دارند که همچنان با واسطه درباره آنها گفتوگو میکنند.
کشورهای اروپایی، به خصوص ایالات متحده آخرین پاسخ ایران به پیشنهادهای مطرح شده را یک عقبگرد توصیف کرده و معتقدند با این پاسخ توافقی که به نظر در دسترس بود در آینده نزدیک رخ نخواهد داد.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به تازگی ایران را به وارد کرد مسائل فرابرجامی به مذاکرات متهم کرد و گفت با این رویکرد امیدی به احیای توافق در کوتاه مدت ندارد.
با این حال حسین امیرعبداللهیان به المانیتور گفته تبادل پیام میان تهران و واشنگتن همچنان ادامه دارد اما او فکر میکند آمریکا هنوز به نقطه "شجاعت در تصمیمگیری" نرسیده است.
وزیر خارجه عراق حامل پیام آمریکا
او میگوید این پیامها از طرف شخصیتهایی مانند مکرون و وزیران خارجه برخی کشورها رد و بدل شدهو میشوند اما نمیتواند درباره محتوای آنها چیزی بگوید.
وزیر خارجه دولت ابراهیم رئیسی به خبرگزاری ایرنا گفته فواد حسین، همتای عراقی او هم در دیداری که در نیویورک داشتند حامل پیامی از سوی آمریکا بود.
بنبست در مذاکرات زمانی آغاز شد که جمهوری اسلامی به آخرین پیشنهادهای آمریکا پاسخهایی داد که کشورهای غربی مایوسکننده ارزیابی کردند.
امیرعبداللهیان میگوید ملاحظات آمریکاییها که به ایران ارائه شده "قابل تفسیر" بود و تا حدی در متن نهایی ابهام ایجاد کرده بود و پاسخ ایران برای "نیرومند" کردن متن و شفاف کردن آن بوده است.
ظاهرا یکی از درخواستهای ایران که کشورهای غربی با آن به شدت مخالفت کردهاند مختومه اعلام شدن پرونده پرسشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره منشاء مواد رادیواکتیو در سه مکان اعلام نشده است.
ایران آژانس را متهم به سیاسی کاری کرده اما کشورهای غربی و مدیرکل این نهاد، رافائل گروسی با رد این اتهام تاکید میکنند که پاسخ به پرسشهای آژانس درباره مواد رادیواکتیو جزو تعهدات پادمانی جمهوری اسلامی است واحیای برجام بدون آن ناممکن است.
عقبنشینی در برابر آژانس؟
اکنون ظاهرا جمهوری اسلامی در مورد این مسئله عقبنشینی کرده و گروسی ۲۷ سپتامبر در یک پیام توئیتری با انتشار عکسی از دیدار خود با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نوشت در یک مذاکره دو روزه درباره روشن شدن پاسخ پرسشهای مهم رایزنی شده و هنوز "راه درازی در پیش است".
مشارکت ایران در این مذاکرات که قبلا از آن امتناع میکرد میتواند یک عقبنشینی ارزیابی شود. مقامهای آمریکایی چند هفته پیش که نسبت به امضای توافق احیای برجام ابراز خوشبینی کرده بودند یکی از علتهای آن را عقبنشینی ایران از برخی خواستهها عنوان کردند.
ایران: میز مذاکره را ترک نمیکنیم
وزیر خارجه دولت رئیسی هم در گفتوگو با ایرنا با بیان این که ایران میز مذاکره را ترک نمیکند گفته است: «از نظر زمان، امروز اگر طرف آمریکایی چارچوبهای کاملا منطقی ایران را در تبادل پیامها بپذیرد، آمادگی داریم در اولین فرصت، وزرای خارجه کشورهای طرف برجام در وین جمع شوند و پایان مذاکرات و شروع مراحل اجرایی توافق را اعلام کنیم.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
کارگزاران جمهوری اسلامی به تبعیت از رهبر آن علی خامنهای برداشته شدن کامل همه تحریمها و تضمین آمریکا برای عدم خروج مجدد از توافق هستهای را از جمله شرطهای احیای برجام اعلام کردهاند.
اما آمریکا تا کنون به این شرطها تن نداده و امیرعبداللهیان هم به المانیتور گفته آمریکا حاضر به لغو تحریمهای اولیه نیست و میگوید نمیتواند درباره پایبندی دولتهای بعدی به توافق هیچ تضمینی بدهد.
به رغم انعطافی که ایران درباره تعامل با آژانس نشان داده و تاکید بر عدم ترک میز مذاکرات، بسیاری از ناظران بر این باورند که احیای برجام دستکم تا انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا در ماه نوامبر بسیار نامحتمل است.