انتخابات ریاست جمهوری افغانستان در سایه تهدید طالبان
۱۳۹۸ مهر ۵, جمعه
۱۸ کاندیدا برای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان ثبت‌نام کرده‌اند. حداقل ۴۰ سال سن و اعتقاد به اسلام، شرط اصلی برای نامزدی در این انتخابات بوده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که رقابت واقعی بین اشرف غنی، رئیس جمهور کنونی افغانستان و رئیس اجرایی دولت، عبدالله عبدالله خواهد بود و این دو مانند انتخابات پنج سال قبل، بیشترین آرا را خواهند آورد.
شعار محوری همه کاندیداها، دستیابی به صلح با طالبان است. اشرف غنی، رئیس جمهور افغانستان گفته که در صورت انتخاب دوباره، مذاکرات صلح را به جریان خواهد انداخت. دونالد ترامپ چند هفته قبل، گفت‌وگوهای صلح با طالبان را به دلیل حملات اخیر آنها به کابل و کشته شدن یک سرباز آمریکایی متوقف کرد.
غنی از جمله گفته است: «ما اولین کسانی بودیم که پیشنهاد آتش‌بس دادیم. تیم من مصمم است صلح را به افغانستان برگرداند.» اما جای پرسش است که آیا غنی به عنوان رئیس جمهور می‌تواند دیالوگ جدیدی با طالبان ایجاد کند؟ طالبان این سیاستمدار ۷۰ ساله از قوم پشتون را که پیش‌تر همکار بانک جهانی و سازمان ملل بوده، دست نشانده آمریکا می‌خوانند.
عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی افغانستان که پنج سال قبل با اشرف غنی دولت وحدت تشکیل داد، به جریان احمد شاه مسعود و رزمندگانی نزدیک است که سال‌ها با طالبان جنگیده‌اند. محور شعارهای انتخاباتی عبدالله ۵۹ ساله در هفته‌های گذشته نیز، صلح بوده است. او وعده خروج افغانستان از جنگ و ترور را می‌دهد: «تیم من از میان مردم آمده است و ما می‌دانیم که مردم چه می‌خواهند. ما کشتی به گل نشسته افغانستان را به ساحل امن می‌رسانیم.»
گلبدین حکمت‌یار، تنها کاندیدا از میان جنگ سالاران نیز در میان نامزدهاست. او به "قصاب کابل" شهرت دارد و کارشناسان کمترین شانسی برای او قائل نیستند.
انگیزه‌های تهدید طالبان
حکمت‌یار از رهبران اصلی مجاهدین افغانستان است که در دهه ۱۹۸۰علیه نیروهای شوروی سابق مقاومت کردند اما مرتکب جنایات جنگی نیز شده‌اند. او در زمان روی کار آمدن طالبان برای چند سال در ایران و پاکستان بود و علیه دولت‌های وقت افغانستان فعالیت می‌کرد. حکمت‌یار در سال ۲۰۱۶ با اشرف غنی پیمان صلح امضا کرد و به کشورش برگشت. او می‌گوید به خاطر ارتباطاتی که با طالبان دارد، بهترین فرد برای بازگرداند صلح به افغانستان است: «احتمال توافق بین ما و طالبان هست. ما نتیجه گرفته‌ایم که باید روی گذشته خط بکشیم و مسیرهای جدیدی را باز کنیم.»
اگر هیچ یک از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری افغانستان به حد نصاب ۵۱درصد آرا دست نیابند، باید در آخر ماه اکتبر مرحله دوم انتخابات برگزار شود. نتیجه نهایی باید ۷ نوامبر مشخص شود. ۵ هزار حوزه رای‌گیری در سراسر این کشور دایر شده و ۷۰ هزار پلیس تامین امنیت رای دهندگان و حوزه‌ها را بر عهده دارند.
به دلایل امنیتی در ۱۴ ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان اصولا هیچ کارزار انتخاباتی برگزار نشده است. طالبان نیروهای خود را فراخوانده‌اند که "با همه ابزارها مانع برگزاری انتخابات شوند". گرچه تهدیدهای طالبان در دورهای قبلی انتخابات هم سابقه داشته است، اما به دلیل شدت‌گیری عملیات این گروه در ماه‌های اخیر کارشناسان برگزاری انتخاباتی توام با خونریزی را منتفی نمی‌دانند. برای طالبان به شکست کشاندن انتخابات نوعی ابراز قدرت به حساب می‌آید و انتظار دارند که با آن ضمن تعضیف بیشتر دولت، موضع خود را هم در مذاکرات احتمالی با آمریکا تقویت کنند.