انتشار آخرین گزارش البرادعی دربارهی برنامهای اتمی ایران
۱۳۸۶ اسفند ۳, جمعهگزارش ۱۱ صفحهای محمد البرادعی بعد از ظهر روز جمعه ۲۲ فوریه در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی قرار گرفت.
خبرگزاریهای بینالمللی به نقل از دیپلماتهای حاضر در آژانس میگویند، البرداعی در گزارش خود گفته است که ایران با آزمایش نسل جدیدی از سانتریفیوژها، غنیسازی اورانیوم را گسترش داده و بدین ترتیب درخواست شورای امنیت برای توقف فعالیتهای هستهایاش را نادیده گرفته است.
بنا به این گزارشها، مدیرکل آژانس در گزارش خود آورده است ایران برای شفافسازی برنامهی خود با آژانس همکاری میکند، اما این همکاری کافی نیست. به اعتقاد آژانس، نیروهای نظامی ایران در تحقیقات هستهای این کشور دخالت دارند و تهران حاضر نیست برخی شک و تردیدها در این زمینه را برطرف نماید.
ایران در ماههای اخیراعلام آمادگی کرده بود که به همهی پرسشهای آژانس دربارهی برنامهی اتمی ایران پاسخ گوید. تهران انتظار داشت نتیجهی همکاریهایش با آژانس هرگونه تردید دربارهی سابقه و اهداف برنامههای اتمیاش را از بین ببرد، اما البرادعی در گزارش خود گفته است، برغم شفافسازیهای گسترده، هنوز با اطمینان نمیتوان گفت برنامهی اتمی ایران منحصراَ هدفهای غیرنظامی دارد.
آغاز بحث در شورای امنیت
همزمان با انتشار گزارش محمد البرادعی در وین، شورای امنیت سازمان ملل بحث دربارهی پیشنویس قطعنامهی جدید دربارهی ایران را آغاز کرده است. این پیشنویس روز پنجشنبه ۲۱ نوامبر از فسوی رانسه و بریتانیا در اختیار ۱۵ عضو شورای امنیت قرار گرفت.
این پیشنویس نتیجهی ماهها مشورت پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان است و در روزهای آینده در شورای امنیت به رایگیری گذاشته خواهد شد.
بنا به گفتهی جان ساورس، نمایندهی بریتانیا در شورای امنیت، پیشنویس جدید، جامعهی جهانی را فرامیخواند که در اعطای اعتبارات بازرگانی به ایران احتیاط کنند و خواستار ممنوعیت سفر مسئولان دستاندرکار در برنامههای اتمی ایران به کشورهای خارج میشود.
چارچوب تحریمهای منظور شده در پیشنویس قطعنامهی جدید، در دیدار وزیران خارجهی پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان در ژانویهی گذشته در برلین مورد توافق قرار گرفت.
کشورهای اروپایی عضو شورای امنیت امیدوارند که تا هفتهی آینده آراء کافی در شورای امنیت برای تصویب این قطعنامه بدست آورند. ۹ عضو از ده عضو غیردائم شورای امنیت باید به قطعنامهی رای مثبت دهند.
شورای امنیت پیش از این در دسامبر ۲۰۰۶ و مارس ۲۰۰۷ دو قطعنامه دربارهی ایران تصویب کرد که هر دو با برقراری تحریمهای محدودی علیه ایران، خواهان شفاف شدن سابقه و اهداف آتی برنامههای اتمی ایران شده بودند. این قطعنامهها همچنین خواهان توقف غنیسازی اورانیوم در ایران بودند. ایران به این درخواستها اعتنایی نکرد.
هدف قطعنامهی جدید
هدف قطعنامهی جدید، بنا به گفتهی تدوینکنندگان آن، افزایش فشار بر ایران است تا آن کشور غنیسازی اورانیوم در خاک خود را متوقف سازد. همراه این پیشنویس، فهرستی از اسامی افراد مسئول در برنامههای اتمی ایران ضمیمه است که اجازه ندارند به کشورهای دیگر مسافرت کنند و یا از خاک کشورهای دیگر برای سفر به کشوری ثالث استفاده نمایند.
قطعنامه همچنین از کشورهای عضو سازمان ملل میخواهد فعالیتهای مالی شعبههای بانکهای ایرانی در خارج از کشور، بهویژه بانکهای ملی و صادرات را زیر نظر بگیرند.
در پیشنویس قطعنامهی جدید گفته شده که هواپیماها و کشتیهای به مقصد ایران و یا از ایران به مقصد خارج، اگر مورد سوءظن قرار گیرند که در حال انتقال مواد ممنوع شده از سوی سازمان ملل متحد به داخل و یا خارج از ایران هستند، باید بهدقت بازرسی شوند.