«به رغم برجام ادغام ایران در اقتصاد جهان زمان میبرد»
۱۳۹۵ فروردین ۱۳, جمعهباراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا، روز جمعه (اول آوریل/ ۱۳ فروردین) در سخنرانی آغاز همایش سران برای امنیت هستهای در واشینگتن نسبت به تروریسم اتمی هشدار داد. او گفت: «تردیدی نیست که اگر این دیوانگان به مواد هستهای دست یابند سعی میکنند تعداد هر چه بیشتری از انسانها را قربانی کنند.»
اوباما در این رابطه به علاقه "دولت اسلامی" (داعش) در دستیابی به این گونه مواد اشاره کرد.
رئیس جمهور آمریکا در ادامه خواهان برخورد و رویهای مشترک برای تامین امنیت مواد اتمی در جهان شد. او گفت که هیچ ملتی به تنهایی قادر به این کار نیست.
اوباما از شماری از کشورها که در کاهش یا از بینبردن مواد اتمی خود، از جمله اورانیوم غنیشده تلاش و توفیق داشتهاند تشکر کرد.
روسای جمهور و نخستوزیران بیش ۵۰ کشور جهان در همایش واشینگتن شرکت دارند. این همایش شامگاه جمعه به وقت واشینگتن پایان میگیرد.
"با موضع واحد در راه امنیت جهان"
اوباما قبلا با مقامهای گروه ۵+۱ که هدایت مذاکرات هستهای با ایران را به عهده داشت دیدار و مذاکره کرد. او با تشکر از همه کشورهای عضو این گروه گفت که «ما از قبل برجام همین حالا شاهد موفقیتهای واقعی هستیم». او افزود که «برای ایران طول خواهد کشید تا به طور کامل دوباره در اقتصاد جهان ادغام شود، ولی همین حالا هم از مزیتهای برجام برخوردار میشود.»
رئیس جمهور آمریکا سپس تصریح کرد «برجام به ما یادآوری میکند که هر زمان جامعه جهانی موضع واحدی داشته باشد، ما میتوانیم امنیت جهانی را ارتقا بدهیم».
او افزود، «البته برجام همه مشکلات ما با ایران را حل نمیکند و اختلافات ما با این کشور بر سر سیاستهای منطقهای، حقوق بشر و برنامه موشکی همچنان پا برجاست».
• به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
در دیدار اوباما با گروه ۵+۱، روسای جمهور چین و فرانسه، نخستوزیر بریتانیا، وزیر دفاع آلمان و سفیر روسیه در سازمان ملل حضور داشتند.
خطر مواد هستهای برای جهان
گزارشی که به همایش امنیتی واشینگتن ارائه شده میگوید که در بیمارستانها، موسسات تحقیقاتی و صنایع در سراسر جهان مواد رادیو اکتیو در مقیاس هزاران تن کاربرد دارد یا انبار شده است. هر دستگاه پرتوزا حاوی مواد اتمی است و با همان ایزوتوپهایی که در بیمارستانها بیماران سرطانی را مداوا میکنند تروریستها میتوانند یک بمب کثیف بسازند.
۲۳ کشوری که پس از همایش مشابه در سال ۲۰۱۴ قرارداد جدید امنیت هستهای را امضا کردهاند تنها نیمی از شرکتکنندگان در اجلاس را تشکیل میدهند و شمار آنها نیز تنها ۱۴ درصد از ۱۶۸ کشوری است که عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی هستند. به عبارت دیگر، امنیت هستهای در جهان تا تحققیافتن راه درازی در پیش دارد.
شماری از کشورهای حاضر در همایش هم اصولا کشورهایی هستند که به زرادخانههای اتمی مجهزند و میانه خوشی با حرکت به سوی جهانی عاری از سلاحهای هستهای ندارند. تحقق چنین جهانی از قولهای رویایی اوباما در سال ۲۰۰۹ بود.
۷ سال بعد اما ۹ کشور در جهان همچنان دارای زرادخانه اتمی هستند و قصدی هم برای صرفنظر کردن از آن ندارند. این نه کشور عبارتند از آمریکا (۷۷۰۰ کلاهک هستهای)، روسیه (۸۵۰۰)، بریتانیا، فرانسه، چین، هند، پاکستان، اسرائیل و کره شمالی. در خاک کشورهایی مانند ترکیه، آلمان، ایتالیا، بلژیک و هلند هم احتمالا یا قطعا سلاح هستهای مستقر است.
به رغم همه قول و قرارهای مبنی بر خلع سلاح اتمی و گامهای واقعی که در این راه برداشته شده، باز هم اکثر کشورهای دارای سلاح هستهای در حال مدرنسازی زرادخانه اتمی خود هستند و این سلاحها را بخشی از توان بازدارندگی خود تلقی میکنند.
۴ درصد اورانیوم غنیشده جهان برای مصارف صلحآمیز
همایش امنیت هستهای که اینک برای چهارمین بار برگزار میشود از ایدههای اوباما بوده است. البته این اجلاسها کاملا هم ناموفق نبودهاند. هزاران کیلوگرم اورانیوم غنیشده از دور خارج شده و شماری از کشورها انبارهای خود را نابود کردهاند، اما اکثریت دارندگان این گونه مواد همچنان تمایلی به گامگذاشتن در این راه ندارند.
از ۱۰۰ درصد اورانیوم غنیشده کنونی در جهان تنها ۴ درصد آن مصرف صلحآمیز دارد و بقیه بخشی اززرادخانههای تسلیحاتی هستند.