اوباما: طرح خلع سلاح شیمیایی سوریه موفقیتی برای آمریکا
۱۳۹۲ شهریور ۱۹, سهشنبه
موافقت سوریه با پیشنهاد رهبری کرملین برای کنترل بینالمللی و امحای زرادخانه شیمیایی این کشور، طنین مثبتی در سطح جهان داشته و امیدواری نسبت به یافتن راهحلی دیپلماتیک در بحران سوریه را افزایش داده است. با این همه، جدیت و پایبندی دولت سوریه در تحقق این پیشنهاد همچنان با بدبینی و بیاعتمادی توأم است.
باراک اوباما، طی مصاحبه با بسیاری شبکههای تلویزیونی آمریکا از "پیشرفتی بالقوه مثبت" و "موفقیتی احتمالی" در برخورد با رژیم اسد سخن گفت. رئیس جمهور آمریکا تصریح کرد که بشار اسد باید برای زدودن تردیدها، جدیت خود را نشان دهد. او افزود: «ما در صدد کارشکنی نیستیم.»
اوباما آخرین تحولات دیپلماتیک در بحران سوریه را موفقیتی در سیاست خود دانست. جی گارنی، سخنگوی اوباما تاکید کرد که «این پیشرفتها متاثر از تهدیدها و مداخله جدی آمریکا بود.» قرار است رئیس جمهور آمریکا، طی نطقی در بامداد چهارشنبه (به وقت اروپا) توضیحات بیشتری در این زمینه بدهد.
پیشنهاد روسیه در اصل در هفته گذشته و طی دیدار پوتین و اوباما در حاشیه اجلاس جی ۲۰ مطرح شد و سپس در همایش وزیران خارجه این گروه در ویلینیوس مورد بحث قرار گرفت. این طرح میتواند محصول جانبی فشار برای حمله به سوریه تلقی شود که از سوی اوباما هدایت میشد.
کری: روسیه دست به کار شود
جان کری، وزیر خارجه آمریکا از روسیه خواسته که برای تحقق پیشنهاد خود سریعا اقدام کند.
وی روز سهشنبه (۱۰ سپتامبر/۱۹ شهریور) در واشنگتن گفت، دولت آمریکا نمیتواند مدت زیادی برای برداشتن گامی مشخص از سوی روسیه منتظر بماند.
او تاکید کرد که طرح روسیه هرچند میتواند راهی ایدهآل در کنترل سلاحهای شیمیایی باشد اما عملی کردن آن بسیار دشوار نیز هست.
مشابه چنین واکنشی را دولت آلمان هم نشان داده است. گیدو وستروله، وزیر خارجه این کشور خواستار گامهای سریع و روشن در این زمینه شده و گفته است: «ما تنها روی عمل حساب میکنیم.» او همچنین مشارکت آلمان درفرآیند نابودی سلاحهای شیمیایی سوریه را با توجه به تجربیات کشورش در این عرصه، منتفی ندانسته است.
اتحادیه اروپا نیز اعلام آمادگی کرده که در پروسه کنترل و امحای تسلیحات شیمیایی سوریه شرکت جوید.
طرح روسیه اما با بدبینی کشورهای حاشیه خلیج فارس مواجه شده است. شیخ خالد الخلیفه، وزیر خارجه بحرین در ملاقات با همتایان خود در نشست "شورای همکاری خلیج" در شهر جده عربستان گفت: «این طرح خونریزی در سوریه را متوقف نمیکند.» بحرین در حال حاضر رییس شورای یاد شده است.
ارائه قطعنامه جدید توسط فرانسه
در این میان، لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه از پیشنویس یک قطعنامه جدید در مورد سوریه و ارائه آن به شورای امنیت در روز سهشنبه (۱۰ سپتامبر/۱۸ شهریور) خبر داد.
این پیشنویس خواستار آن است که تمام ذخایر تسلیحات شیمیایی سوریه تحت نظارت کامل بینالمللی قرار گیرد و جامعه جهانی در صورت عدم پایبندی دولت سوریه به این تعهد، متناسب با فصل هفتم منشور سازمان ملل، علیه سوریه به زور متوسل شود.
چین نیز که تاکنون همراه با روسیه، با هر تصمیم سختگیرانه علیه سوریه در شورای امنیت مخالفت کرده بود، موافقت خود با طرح روسیه را نشان داده است.
آن گونه که سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه میگوید، طرح کنترل تسلیحات شیمیایی سوریه به زودی با همکاری مقامات سوری به جامعه جهانی ارائه میشود.
بدبینی اپوزیسیون سوریه
اپوزیسیون سوریه اما به این طرح و تحولات جاری در سرنوشت این کشور واکنشی منفی نشان داده است. شورای ملی سوریه میگوید، پیشنهاد روسیه فرصت جدیدی به اسد میدهد تا زمان بخرد و مردم بیشتری را به خاک و خون بکشد. در بیانیه این شورا تاکید شده که جنایتکاران جنگی نباید با تحویل سلاح، از مجازات مصون بمانند.
در این میان، سنای آمریکا جلسه آزمایشی رایگیری برای حمله احتمالی به سوریه را به تعویق انداخت. قرار بود این نشست روز چهارشنبه (۱۱ سپتامبر/۲۰ شهریور) برگزار گردد. سنا میخواهد فرصت بیشتری در اختیار اوباما قرار گیرد تا اطلاعات بیشتری در مورد شرایط موجود به مردم ارائه کند.
باراک اوباما پیش از این گفته که نسبت به کسب اکثریت آرای کنگره در حمله نظامی به سوریه مطمئن نیست. جان مککین، سناتور پرنفوذ آمریکایی نیز در مصاحبهای تلویزیونی تاکید کرد که نسبت به موفقیت پیشنهاد روسیه خوشبین نیست اما نادیده گرفتن این طرح را نیز اشتباه میداند.