اولین مناظره ۹۶؛ مصاف جهانگیری و قالیباف

تدابیر احتیاطی برای انجام مناظره‌ای بهداشتی بی‌نتیجه ماند. حملات شهردار تهران به روحانی با ضد حمله معاون اول او روبرو شد. ابراهیم رئیسی کلی‌گویی کرد. کاندیداها در زمینه عدالت اجتماعی یا مسکن حرفی برای گفتن نداشتند.

قالیباف، روحانی را به «بی صداقتی» متهم کرد و گفت که او ابتدا وعده حل مشکلات در ۱۰۰ روز را داده و سپس آن را تکذیب کرده است. محمدعلی ابطحی، معاون پارلمانی دولت خاتمی در توئیتر نوشت: وقتی قالیباف کاغذ را بالا برد فکر کردم مثل احمدی‌نژاد می‌خواهد عکس همسر روحانی را نشان دهد.

‌اسحاق جهانگیری به قالیباف گفت: «شما شهردار تهران هستید نه بیشتر از آن، حتی در حوزه ارگان‌های زیر نظر شهرداری نیز موفق عمل نکرده‌اید اما یک‌جوری حرف می‌زنید که انگار مسئول کل عالمید.»

روحانی به قالیباف گفت شما مجوز ساخت «برج‌های بیست طبقه» «در کوچه‌های ده متری» را صادر کردید. او اضافه کرد که اگر دولت او بر سر کار نبود، فضای مجازی مسدود شده بود و نامزدهای انتخابات نیز نمی‌توانستند از این فرصت برای تبلیغ خود از آن استفاده کنند. قالیباف در پایان مناظره مستنداتش علیه روحانی را به خود او تحویل داد.

ابراهیم رئیسی که مورد حمایت سپاه، بسیج، آستان قدس رضوی و سایر نهادهای قدرت در اردوگاه اصولگرایی قرار دارد، در مناظره نخست، کم فروغ بود و تقریبا در هیچ فراز و چالشی حرفی برای گفتن نداشت. پس از مناظره بحثی بین کاربران شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها در گرفته که آیا رئیسی گزینه اصولگراها باقی می‌ماند یا از فرآیند انتخابات حذف می‌شود.

رئبسی در مناظره دوباره از سه برابر کردن یارانه‌ها حرف زد و بر خلاف قالیباف روی قشر متوسط تکیه نکرد. خبرگزاری انتخاب در تحلیل سکوت و کلی‌گویی‌های رئیسی نوشت، او می‌کوشد از خود وجهه یک کاراکتر آرام، منطقی و بدون حاشیه نمایش دهد و رای خود را نه از مناظره‌ها بلکه از بدنه ایدئولوژیک اصولگرایان و یاری جستن از برخی وزرای احمدی‌نژاد دنبال می‌کند.

عباس عبدی، تحلیلگر سیاسی، حملات تند شهردار تهران در نخستین مناظره را اشتباهی ناخواسته خوانده و گفته است: «به نظرم آقای قالیباف خواست خودش را محور رقابت کند ناخواسته تبدیل به سیبل هم شد. مشکل دیگر رئیسی و قالیباف این بود که سیاست احمدی‌نژاد را دنبال کردند بدون این که توانایی او را در جا انداختن این ایده داشته باشند.» عبدی معتقد است که دست رئیسی و قالیباف خالی است و قادر به ادامه این سیاست نیستند.

مصطفی میرسلیم، کاندیدای موتلفه این پرسش را مطرح کرد که چرا «آزادی دسترسی به اطلاعات هنوز میسر نشده و چرا هنوز زیرمیزی گرفتن رواج دارد؟» او وجود ده میلیون بیسواد در ایران را در شان جمهوری اسلامی ندانست و یادآوری کرد که مهاجرت از روستا به شهر به مشکلات متعدد فرهنگی، امنتی و اقتصادی و... منجر شده است.

هاشمی طبا اظهار تاسف کرد که برنامه ششم توسعه مجموعه‌ای از آمال و آرزوهاست: «انگار مانند خداوند ما هم از خود این تصور را داریم که کن فیکون کنیم.» او این ادعا را که دولت می‌تواند در امر ازدواج جوانان هم دخالت کند، زیاد از حد خوشبینانه خواند و گفت سبک زندگی و مسائل فرهنگی کشور ما و آنچه دست و پای جوانان را بسته باید مورد توجه قرار گیرد.

ظاهرا بین روحانی و جهانگیری تقسیم کار صورت گرفته بود چون می‌کوشید وارد مجادله‌ای نشود و پرستیژ دولت را حفظ کند اما سرانجام در اعتراض به سه ادعای قالیباف در باره حرف‌های خودش، پاسخ داد. میانه‌داری و خویشتنداری روحانی در مناظره از دید بسیاری ناظران "کم فروغی" توصیف شده است. بحثی پس از مناظره در گرفت که روحانی برنده بحث‌ها بود یا جهانگیری؟

قالیباف در بخشی از مناظره، با اشاره به تشدید افسردگی، رو به دوربین و خطاب به مردم گفت: «آیا حس شما این است که آمار بیکاری بیشتر شده یا کمتر شده؟» او در جواب روحانی عنوان کرد که اشکال اساسی اقتصاد ایران سرمایه نیست بلکه نوع مدیریت و عدم تحمل اوست. احمد خاتمی، خطیب نماز جمعه تهران چند ساعت قبل از شروع مناظره هشدار داده بود که تضعیف نظام در این برنامه حرام است.