ایران از آغاز روند افزایش ظرفیت غنیسازی اورانیوم خبر داد
۱۳۹۷ خرداد ۱۵, سهشنبهبهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، دیروز (۱۴ خرداد/ ۴ ژوئن) گفت که ایران در نامهای خطاب به آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین، اعلام کرده است که روند افزایش ظرفیتهای لازم برای تولید گاز "یو اف ۴" و "یو اف ۶" و نیز مونتاژ "کارخانه روتور سانتریفیوژ" را از روز دوشنبه آغاز میکند.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در مصاحبه خود با خبرگزاری ایسنا همچنین گفت که در چارچوب برجام، رسیدن حداقل به ۱۹۰ هزار سو در انتهای برنامه ۱۵ ساله، خواست رهبر جمهوری اسلامی بوده است. کمالوندی تأکید کرد که با توجه به سخنان اخیر آیتالله خامنهای، این خواست باید "با سرعت بیشتر و در زمان کوتاهتری" انجام گیرد.
علی خامنهای برای نخستین بار در سال ۱۳۹۳ خواهان دستیابی به ۱۹۰ هزار سو در زمینه غنیسازی اورانیوم شده بود. همان زمان، علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در باره این رقم توضیحاتی داد و اورانیوم غنیشده به این میزان را برای تامین سوخت نیروگاه بوشهر لازم دانست.
سوخت نیروگاه بوشهر در حال حاضر از سوی روسیه تامین میشود و از شروع ساخت و تکمیل نیروگاههای مشابه هم هنوز خبری نیست. قرارداد تامین سوخت نیروگاه بوشهر چند سال دیگر به پایان میرسد، ولی میتواند تمدید شود. کارشناسان اصولا دستیابی به این میزان از تولید اورانیوم غنیشده در ایران را مستلزم خروج از برجام و همچنین امکانات تکنیکی بالایی میدانند که رسیدن به آنها زمانبر است. ضمن آن که خود مسئولان جمهوری اسلامی، ایران را به لحاظ استحصال ذخایر اورانیوم در شرایطی نمیدانند که تامینکننده ماده لازم برای چنین میزانی از تولید باشد.
اندکزمانی پیش از اعلام خبر روند افزایش ظرفیت غنیسازی از سوی کمالوندی، رهبر جمهوری اسلامی در فرمانی خطاب به سازمان انرژی اتمی ایران، این سازمان را موظف کرد که در چارچوب برجام برای رسیدن به ۱۹۰ هزار "سو" بکوشد.
"سو" واحدی است برای بیان میزان کاری که به منظور جداسازی دو ایزوتوپ از یک عنصر انجام میگیرد و قدرت سانتریفیوژها را در جداسازی و میزان غنیسازی اورانیوم نشان میدهد.
علی خامنهای با گلایه از "تعلل کشورهای اروپایی" گفت که بعضی از این دولتها از ایران توقع دارند که «هم تحریمها را تحمل کند و هم از فعالیت هستهای خود که نیاز قطعی آینده کشور است دست بکشد و همین محدودیتها را ادامه دهد». او با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی "هم تحریم" و "هم محدودیت هستهای" را تحمل نخواهد کرد، خطاب به کشورهای اروپایی افزود: «این خواب آشفته تعبیر نخواهد شد».
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در بخش دیگری از سخنان خود گفته است: «ممکن است سؤال شود چرا ظرفیت زیادی را برای تعداد محدود سانتریفیوژ ایجاد میکنید که جواب این است، اگر طرفهای مقابل برجام به تعهداتشان عمل نکنند ما نمیخواهیم از فعالیتهایمان عقب بیفتیم».
کمالوندی به این پرسش که آیا با اقدامات اخیر ایران احتمال خروج اروپا از برجام، به دلیل نزدیک شدن زمان ادعای دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هستهای، وجود ندارد، پاسخ روشنی نداده و تنها گفته است که تهران قصد دستیابی به سلاح هستهای ندارد.
سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران همچنین افزوده است: «پیام اقدامات ما این است که ما ظرفیتمان را برای فعالسازی بر میزان بالا حفظ خواهیم کرد و اگر پذیرفتهایم که اکنون محدودیتی قائل شویم به این دلیل است که دو طرف توافق باید به تعهداتشان پایبند باشند». او در عین حال تأکید کرده است که تغییری در تعهدات "پادمانی، پروتکل الحاقی و برجامی" جمهوری اسلامی داده نخواهد شد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، دهم اردیبهشتماه گذشته از وجود یک "آرشیو مخفیانه اتمی" در تهران خبر داد که دستگاه امنیتی اسرائيل از وجود آن آگاه شده و در عملیاتی محرمانه به آنها دست یافته است. او گفت که ایران یک برنامه گسترده تحقیقاتی برای ساخت بمب اتمی در آینده را به شکل مخفیانه حفظ کرده و جهانیان را "فریب" داده است. نخستوزیر اسرائيل ادعا کرد که در عملیات محرمانه خود به ۵۵ هزار صفحه و ۵۵ هزار فایل دیجیتال حاوی اطلاعات برنامه هستهای ایران دست یافته است. او برجام را یک "توافق وحشتناک" خواند و گفت، این توافق هرگز نمیبایستی امضا میشد، زیرا به ادعای او "این توافق بر دروغ استوار است".
توافق هستهای ژوئیه ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴) با ایران موسوم به برجام، جمهوری اسلامی را موظف به محدودیت شدید غنیسازی اورانیوم به مدت ۱۵ سال کرد. همچنین قرار شد که آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تمام تأسیسات اتمی ایران دسترسی و نظارت داشته باشد. در مقابل نیز تحریمهای هستهای علیه جمهوری اسلامی متوقف شدند.
اما دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، روز ۸ ماه مه گذشته (۱۸ اردیبهشت) ضمن اعلام خروج آمریکا از توافق هستهای با ایران، خبر از بازگشت قریبالوقوع و حتی تشدید تحریمهای معلقشده علیه جمهوری اسلامی را داد. به رغم خروج آمریکا از برجام، اتحادیه اروپا و بهخصوص سه کشور امضاکننده برجام یعنی بریتانیا، فرانسه و آلمان تأکید کردهاند که به توافق هستهای با ایران پایبند بوده و برای حفظ آن خواهند کوشید.