ایران: تاکنون با پیشنهاد قطع اتصالات سانتریفوژها موافقت نکردهایم
۱۳۹۳ مهر ۱, سهشنبهمرضیه افخم، سخنگوی وزارت خارجه ایران روز سهشنبه اول مهر گفت در روند مذاکرات فنی و کارشناسی طرحها و ابتکارات مختلفی ارائه و مورد بررسی و نقد قرار میگیرد اما تاکنون طرحی که مورد پذیرش همه طرفها باشد، پذیرفته نشده است.
موضوع مورد اشاره افخم، پیشنهاد آمریکا به مذاکرهکنندگان ایرانی است. آسوشیتدپرس روز ۲۰ سپتامبر گزارش داد که ایالات متحده در حال بررسی طرحی است که روی قطع لولههای ارتباطی سانتریفوژها متمرکز شده است.
این خبرگزاری در گزارش خود آورده بود که این پیشنهاد میتواند به حل بحران هستهای کمک کند: «زیرا با خواست ایران مبنی بر حق داشتن ۱۹ هزار سانتریفوژ موافقت میکند، اما امکان ساخت سریع بمبهستهای را نیز از این کشور سلب میسازد.»
آسوشیتدپرس نوشته بود که ۳۱ سناتور جمهوریخواه به این طرح اعتراض کردهاند. از این طرح به عنوان پیشنهاد آلترناتیو برای حل بحران هستهای یاد میشد.
همزمان با مطرح شدن این پیشنهاد، خبرگزاری رویترز طی گزارشی از پیشنهاد ایران به آمریکا برای همکاری در رویارویی با داعش و گرفتن امتیاز در پرونده هستهای خبر داد. در این گزارش آمده بود که ایران اعلام آمادگی کرده که برای مقابله با «دولت اسلامی» با آمریکا همکاری کند اما غرب نیز متقابلا از برخی مواضع خود در پیوند با پرونده هستهای، عقب بنشیند.
رویترز در این گزارش که «اختصاصی» خوانده شده بود، از قول یک مقام ارشد جمهوری اسلامی نوشت: «آدم چیزی میدهد و چیزی دریافت میکند.»
واکنش به تکذیب آمریکا
گزارش رویترز روز دوشنبه ۲۲ سپتامبر از سوی دولت آمریکا تکذیب شد. جاش ارنست، یکی از سخنگویان کاخ سفید گفت، کوششهای دولت آمریکا برای آنکه ایران را به عمل به تعهدات بینالمللی خود در ارتباط با برنامه هستهای مناقشهآمیزش وادار کند، مسیری کاملا متفاوت و مجزا با تلاشهای دولت اوباما برای تشکیل یک ائتلاف بینالمللی علیه داعش دارد.
این در حالی بود که برخی رسانههای ایران نیز به نقل از "منابعی در وزارت خارجه جمهوری اسلامی" خبر رویترز را تکذیب و آن را "دروغ" و "فضاسازی رسانهای" با هدف "تحت تأثیر قرار دادن فضای مذاکرات هستهای" توصیف کرده بودند.
سخنان افخم که یک روز پس از اعلام موضع جاش ارنست اعلام شده، ظاهرا پاسخی به تکذیب قاطعانه مقامات آمریکایی است. پیش از خروج روحانی از تهران به مقصد نیویورک نیز برخی نمایندگان مجلس به رئیس دولت هشدار داده و او را از تماس با اوباما یا نرمش در مذاکرات هستهای برحذر داشتند.
سهشنبه اول مهر، محمدباقر نوبخت، معاون روحانی و سخنگوی دولت یازدهم، در مراسم گشایش مدرسهای در کرمانشاه ابراز امیدواری کرد که مذاکرات ایران با گروه ۵+۱ با سفر رئیس جمهوری به نیویورک و تقارن آن با هفتمین دور گفتوگوهای هستهای، رنگ و بوی جدیتری به خود بگیرد.
همزمان مهرداد بذرپاش، نماینده مردم تهران در مجلس به خبرگزاری تسنیم گفته است: «امیدواریم تیم مذاکره کننده هستهای در سفر نیویورک آگاه باشد.» بذرپاش خطاب به مذاکرهکنندگان گفته است که باور کنید او با ما نیست.
مقامات ایرانی و غربی پیشتر گفتهاند که با توجه به وجود اختلافات طرفین در مسائل کلیدی، دستیابی به توافق نهایی در جریان مذاکرات نیویورک احتمالا غیرممکن است. ظرفیت غنیسازی درایران همچنان از مهمترین اختلافات موجود میان مقامات ایران و گروه ۱+۵ است.