ایران دربارهی منشا اورانیوم با غلظت بسیاربالا توضیح داده است
۱۳۸۶ بهمن ۲۴, چهارشنبهاورانیوم با غلظت بسیار بالا در دانشگاه فنی تهران و مرکز تحقیقات فیزیک، توسط کارشناسان آژانس به هنگام بازرسی پیدا شده است. اورانیومِ تاایندرجه غنیشده، تنها در تولید بمب اتمی کاربرد دارد.
دیپلماتهای غربی نزدیک به بازرسان آژانس به خبرگزاری رویترز گفتهاند، ایران توضیح داده است چرا و چگونه ذرات اورانیوم بسیار غنیشده به مراکر تحقیقاتی آن کشور راه یافته است.
دربارهی جزئیات پاسخ ایران اطلاعات بیشتری در دست نیست، اما کارشناسان عقیده دارند که ایران در پاسخهای خود گفته است آلودگیها و ذرات اورانیوم باغلظت بسیار بالا منشا خارجی دارد و ناشی از تلاش جمهوری اسلامی برای تولید بمب اتمی نیست.
محمد البرادعی گزارش خود را در فاصلهی ۲۰ تا ۲۲ فوریه به شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی ارائه خواهد کرد. این گزارش در نشست بعدی شورای حکام که از سوم تا هفتم مارس در وین برگزار میشود، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
نتیجهی این بررسی مبنای تصمیم شورای امنیت سازمان ملل در مورد سومین قطعنامهی دربارهی ایران خواهد بود که پیشنویس آن دو هفته پیش به اعضای شورای امنیت ارائه شده است.
مسئلهی اصلی حال و آینده است
بهرغم پیشرفت در همکاریهای ایران با آژانس، دیپلماتها بدبیناند که ایران توانسته باشد نگرانیهای بینالمللی در مورد اهداف برنامهی هستهای خود را برطرف نماید. ماه گذشته ایران اعلام آمادگی کرد که در این خصوص با آژانس همکاری نماید. اما مسئلهی اصلی و مهم همچنان بدون پاسخ باقی است و آن "ارتباط بین غنیسازی اورانیوم، آزمایشهای انفجاری با قدرت بسیار بالا و پروژهی طراحی و ساخت موشک" است که بهموازات برنامهی اتمی پیش برده میشود.
خبرگزاری رویتر نوشته است قدرتهای بزرگ از پیشرفت کارشناسان آژانس در شفافسازی فعالیتهای هستهای گذشتهی ایران استقبال میکنند. اما آنها بیشتر نگران فعالیتهای کنونی ایران هستند.
"مارک فیتز پاتریک"، کارشناس تسلیحات در موسسهی "مطالعات استراتژیک در لندن"، به خبرگزاری رویترز گفته است: «پرسش اصلی این نیست که ایران در گذشته چه کرده، بلکه این است که اکنون مشغول چه کاری است و درآینده چه خواهد کرد.»
این کارشناس میگوید: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای اینکه قادر باشد فعالیتهای پنهان ایران را تشخیص دهد، باید بهطور نامحدود به مراکز و تاسیسات این کشور دسترسی داشته تا بتواند بازرسی و نمونهبرداری گستردهای انجام دهد.»
آژانس بینالمللی انرژی اتمی از ایران میخواهد که پروتکل الحاقی "قرارداد منع گسترش تسلیحات هستهای" را امضا کند. این پروتکل، بازرسیهای سرزده و نامحدود از هر مکانی را برای بازرسان آژانس امکانپذیر میسازد، اما ایران از امضای آن سرباز میزند و همین امر یکی از عوامل ایجاد بدبینی نسبت به اهداف برنامههای اتمی این کشور شده است.
تصویت قطعنامه پس از گزارش البرادعی
خبرگزاری رویترز در گزارش دیگری خبر داده است شواری امنیت تا انتشار گزارش البرادعی، قطعنامهی سوم دربارهی ایران را به رای نخواهد گذاشت.
پیشنویس قطعنامهی سوم، دوهفته پیش به شورای امنیت سازمان ملل ارایه شد و محتوای آن مورد توافق پنج عضو دائم شورای امنیت و آلمان است. برخی دیپلماتها میگویند تعویق رایگیری دربارهی قطعنامه تا انتشار گزارش البرادعی، به ارائهکنندگان قطعنامه کمک میکند حمایت اعضای دیگر شورای امنیت مانند آفریقای جنوبی را بهدست آورند.
اما موکول کردن رایگیری دربارهی قطعنامهی سوم به گزارش البرادعی مخالفانی نیز دارد. آنها میگویند نتایج تحقیقات آژانس دربارهی فعالیتهای گذشتهی ایران مهم است، اما با برنامههای آیندهی ایران در این زمینه، ارتباط اندکی دارد.
شورای امنیت در پیشنویس قطعنامهی جدید، خواهان آن است که داراییهای شرکتهای مرتبط با فعالیتهای هستهای ایران مسدود گردد، از سفر مقامهای مسئول در پروژههای اتمی به کشورهای خارج جلوگیری شود و فعالیتهای شعب خارجی بانکهای ملی و صادرات ایران تحت نظر قرار گیرد.
قطعنامه همچنین خواهان آن است هواپیماها و کشتیهای به مقصد ایران و یا از ایران به مقصد خارج، اگر مورد سوءظن قرار گیرند که درحال انتقال مواد ممنوع شده از سوی سازمان ملل متحد به داخل و یا خارج از ایران هستند، بهدقت بازرسی شوند.