«ایران همچنان قادر به تولید سلاح هستهای است»
۱۳۹۰ مهر ۲۶, سهشنبه
بر اساس گزارش موسسه پژوهشی علوم و امنیت بینالمللی (ISIS) که در واشنگتن فعالیت میکند، برنامه اتمی ایران پیشتر به علت حملهی ویروس ریانهای "استارکسنت" با موانعی روبرو شده بود.
این گزارش که روز دوشنبه گذشته منتشر شده میگوید که بیشترین مشکلاتی که ایران با آن روبروست به عملکرد دستگاههای سانتریفیوژ باز میگردد که برای غنی سازی اورانیوم با غلظت بالا مورد استفاده قرار میگیرد. کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که قصد دارد از اورانیوم غنی شدهی خود برای تولید سلاحهستهای استفاده کند.
ایران با رد این ادعاها، تاکید میکند که برنامهی اتمیاش جنبهی صلحآمیز دارد. اما در همین حال تهران حاضر نیست برای رفع شک و تردید جامعهی بینالمللی، به بازرسیهای بیشتر تن بدهد یا غنی سازی را متوقف کند. به همین دلیل این کشور تحت چهار مرحله تحریم توسط شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته است.
دیوید آلبرایت، رییس موسسه علوم و امنیت بینالمللی میگوید "تحریمها موجب شده است ایران به انجام کارهایی دست بزند که چندان معمول نیست، از جمله استفاده از قطعات داخلی با کیفیت پایین برای تعمیر سانتریفیوژها."
این بازرس سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی تصریح میکند که پنج تا ۱۰ سال پیش تهیه این قطعات برای ایران بسیار سادهتر بود.
آقای آلبرایت در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس میگوید "تحریمهای سازمان ملل یک استاندارد روشن و جهانی را وضع کرده است و چهارچوبهای روشنی در مورد عرضه قطعات فعالیتهای هستهای دارد."
وی میافزاید:«این اقدامات شبیه بازی موش و گربه است. آنها سعی میکنند بر مشکلات و محدودیتها غلبه کنند.»
این کارشناس تصریح میکند ایران ۸هزار دستگاه سانتریفیوژ در «نطنز» نصب کرده است که بر اساس اطلاعات و منابعی در سازمان ملل ۶هزار از این دستگاهها به غنی سازی اورانیوم مشغول است. اما این سانتریفیوژها که در اصل طراحی پاکستان هستند در وضعیت مناسبی قرار ندارند و ممکن است حتی امکان تعمیر آنها وجود نداشته باشد.
وی تاکید میکند که بر اساس اطلاعات درز کرده از نطنز میتوان حدس زد که ایران در رفع مشکلات این سیستمها موفق نبوده است.
تنزل کیفیت مواد به دلیل تحریمها
ایران اعلام کرده است که برای نصب بیش از هزار سانتریفیوژ پیشرفته مدل ۲۰۱۲ آماده است، اماظاهرا قطعات مهمی از این مدل بدون یک نوع فولاد مخصوص با عنوان "ماریجینگ" ساخته شده است.
آقای آلبرایت میگوید که جمهوری اسلامی در تولید با کیفیت فولاد ماریجینگ ناتوان بوده و به جای آن از قطعات آلومینیوم با مقاومت بالا استفاده کرده است. همچنین پمپهای هوای سانتریفیوژها نیز از فیبرو کربن ساخته شده است.
این گزارش اضافه میکند قطعات آلومینیمی و فیبروکربن ممکن است چالشهای تکنیکی و ریسک نارساییهای دستگاههای غنی سازی را افزایش دهد.
پژوهش موسسه علوم و امنیت بینالمللی تاکید میکند «ایران ممکن است بتواند با چند هزار سانتریفیوژ پیشرفته، اورانیوم مورد نیاز برای تولید سلاح هستهای را تولید کند.»
این موسسه پژوهشی بر این نظراست میکند که گرچه تحریمهای بینالمللی و دیگر فشارها برنامه هستهای ایران را کند خواهد کرد اما این کشور خواهد توانست مواد مورد نیاز برای اهداف برنامه بلند پروازانهی هستهایاش را تامین کند.
یک دیپلمات مستقر در آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین به آسوشیتدپرس گفته است که گزارش تازهای از سوی آژانس درمورد تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای در اواسط نوامبر منتشر خواهد شد.
«برنامه اتمی ایران نیازمند توجه فوری است»
در تازه ترین واکنشها ویلیام هیگ، وزیر امورخارجه بریتانیا گفت "برنامه اتمی ایران نیازمند توجه فوری است و جهان نباید به دلیل وقوع ناآرامی های جهان عرب، به این مسئله کم توجهی کند."
آقای هیگ در گفتوگو با خبرگزاری رویتر افزود: «مسئله اصلی این است که فراموش نکنیم ایران با افزایش سرعت در حال غنی سازی بیشتر اورانیوم است.»
وی با اظهار بیاطلاعی از محتویات گزارش یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که قرار است به زدی منتشر شود تاکید کرد: « رفتار ایران حکایت از آن دارد که فعالیتهای هستهای این کشور ماهیت صلحآمیز ندارد.»
وزیر امورخارجه بریتانیا پیش بینی کرد که در پی انتشار گزارش آژانس، فشارهای بینالمللی به ایران افزایش یابد.
در همین حال در هفتههای اخیر تنش میان ایران و آمریکا پس از آن افزایش یافت که واشنگتن اعلام کرد تهران در تلاش برای طراحی ترور سفیر عربستان سعودی در این کشور بوده است. گرچه ایران میگوید که ادعاهای مقامهای آمریکایی «مهمل» است، اما آمریکا همچنان بر اتهامات خود تاکید دارد.
نیکلا سارکوزی، رئیس جمهور فرانسه روز سه شنبه گفت «اسنادی که آمریکا در این رابطه با ترور واشنگتن ارائه کرده محکم و قانعکننده است و ایران باید مشمول تحریمهای سختتری شود.»
MI/FW