ایران، کشور تعطیلیهای بیحساب؟
۱۳۸۶ مهر ۱۵, یکشنبهبا آغاز ماه رمضان دولت زمان کار کارمندانش را دو ساعت کاهش داد. همزمان با این تصمیم که واکنشهای منفی بسیاری به دنبال داشت زمزمههایی نیز در مورد تعطیلی ۲ تا پنج روزه به مناسبت عید فطر به گوش میرسید که سابقهی دولت و اظهارات برخی اعضای کابینه در دامن زدن به آن بیتاثیر نبود. دولت نهم سال پیش عید فطر را سه روز تعطیل اعلام کرد. در روزهای گذشته اعتراض به افزایش تعطیلیها در مجلس و در میان کارشناسان بالا گرفت تا سرانجام عصر دیروز سخنگوی دولت، غلامحسین الهام به شایعات خاتمه داد و تعطیلی عید فطر را تنها یک روز اعلام کرد.
کاهش ساعت کار کارمندان دولت و بانکها در نظر اغلب کارشناسان لطمهی بزرگی به اقتصاد کشور میزند و روند توسعه را کند میکند. حمیدرضا فولادگر عضو کمیسیون صنایع مجلس معتقد است «در کشوری که در حال تلاش برای جبران برخی عقب ماندگیها است و از سویی با پایین بودن راندمان کاری مواجه است، نظاممندکردن تعطیلات یک ضرورت است.» به جز لطمههای اقتصادی، در مورد توجیه قانونی کاهش ساعت کار نیز ابهام وجود دارد. رئیس مرکز پژوهشهای مجلس احمد توکلی با تشریح قوانین جاری کشور به ایسنا میگوید، تصمیم دولت در مورد کاهش سقف کار غیرقانونی است. به گفتهی او «در دولتهای پیشین چنین اقدامی سابقه نداشته است.» محسن آرمین نایب رئیس پیشین مجلس نیز این تصمیم را اقدامی تبلیغاتی میداند و میافزاید «نکته جالب اینکه این کارها در دولتی انجام میشود که مدام تبلیغ میکند که دولت کار است.» [سایت خبری آفتاب، ۲۲ شهریور] منتقدان ضمنا به دولت خرده میگیرند که هزینهی این گونه تصمیمها از کیسهی ملت پرداخت میشود.
تعطیلات زیاد، اختلال در روند توسعه
روزهای تعطیل در تقویمهای جمهوری اسلامی ۲۵ روز و بسیار بیشتر از اغلب کشورهاست. بررسی کاهش تعطیلات رسمی لااقل از سال ۸۳ در دستور کار مرکز پژوهشهای مجلس قرار دارد. در ادامهی بحثهای اخیر، بامداد روز یکشنبه ۱۵ مهر، مرتضی تمدن عضو کمیسیون برنامه و بودجه تقویم تعطیلات کشور را نیازمند تجدید نظر خوانده و به خبرگزاری فارس گفته است «مجلس و دولت باید به صورت جدی با این مساله برخورد کنند.» او میافزاید «تعطیلات زیادی و بدون ضابطه روند توسعه کشور را مختل می کند.» اصغر گرانمایه پور عضو دیگر این کمیسیون نیز اعتقاد دارد «تعطیلات ایران نیاز به یک آسیب شناسی جدی دارد.»
عیدفطر به جای نوروز؟
در کنار زیانهای اقتصادی تعطیلات، جنبههای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسئله نیز بسیار مورد بحث قرار گرفته است. برخی، تعطیلی ۳ روزهی سال پیش به مناسبت عید فطر را اقدامی در جهت حذف مناسبتهای ملی و جایگزین کردن آنها با مناسبتهای مذهبی عنوان میکنند. محمد هادی ربانی، عضو کمیسیون فرهنگی معتقد است «اعلام افزایش تعطیلی عید فطر در حقیقت الگوبرداری از کشورهای اسلامی عربی است.» ربانی تاکید میکند «نوروز، عید ملی ما در فرهنگ و تاریخ ما جایی پیدا کرده و غیرقابل تغییر است.»
زمزمهی افزایش تعطیلی عید فطر در حالی مطرح شد که مجلس مدتهاست طرح کاهش پنج روزهی تعطیلات رسمی کشور را در دست بررسی دارد و بسیاری از نمایندگان معتقدند تصمیم نهایی در این مورد بر عهدهی نهاد قانونگذاری است. موسیالرضا ثروتی عضو کمیسیون اجتماعی مجلس تاکید میکند «افزایش یا کاهش تعطیلات باید به تصویب مجلس برسد و دولت نمیتواند در این خصوص بدون قانون اقدام کند.» شاید همین مخالفتها باعث شد تا غلامحسین الهام عصر دیروز در مورد عید فطر اعلام کند «دولت تصمیمى براى افزایش تعطیلات به این مناسبت را ندارد.»