«با دورریز غذا می‌توان سه بار گرسنگان جهان را سیر کرد»
۱۳۹۰ شهریور ۱۹, شنبه
از پنج‌شنبه (۸ سپتامبر/ ۱۷ شهریور) فیلمی به روی پرده‌‌ی سینماهای آلمان رفته است که با بازگو کردن آمارهای روشن و حقایقی مدلل بیننده را مسحور خود کرده و به فکر وا می‌دارد.
در این فیلم مستند آلمانی با نام "طعم زباله" یا Taste the Wasteاز سویی دورریز گسترده‌ی غذا در کشورهای ثروتمند و از دیگر سوی نیاز مبرم مردم دیگر کشورها به غذا نشان داده می‌شود.
در این بازار افراط و تفریط، گرم‌تر شدن کره‌زمین، افزایش بهای غلات و مبارزه برای تصاحب هر چه بیشتر زمین مشکل تأمین مواد غذایی را بیش از پیش کرده و شکاف میان گرسنگان و سیران عالم را دو چندان میکند.
فیلم "طعم زباله" ساخته‌ی والنتین تورن Valentin Thurn حاوی تصاویری از انبوه مواد غذایی در سوپرمارکت‌ها و ماشین‌آلاتی است که هر روزه مازاد مواد غذایی را به محل‌های دفن زباله‌های شهری می‌ریزند.
«نمی‌توان از پیش دانست که خریدار چه می‌خرد»، «بیش از نیمی از مواد غذایی دور ریخته می‌شود»، چرا؟ «چون در بسیاری از موارد حتی ظاهر یک ماده‌ی غذایی بر کیفیت آن می‌چربد».فریدریش ویلهلم، کشاورز آلمانی، که در کشتزار سیب‌زمینی کار میکند به مجله‌ی اشترن می‌گوید، سیب‌زمینی که بسیارکوچک یا زیادی بزرگ است شانس فروخته شدن ندارد، اگر چه که شاید مرغوب‌تر از دیگر سیب‌زمینی‌ها باشد.
کشاورزان آمریکا هم چنین شکایت‌هایی دارند. آنها می‌گویند، ۵ تا ۱۰ درصد محصولات کشاورزی نابود می‌شوند، چون با معیارهای میوه‌ها و سبزیجات مورد درخواست سوپرمارکت‌ها همخوانی ندارند.
در فیلم "طعم زباله" گفته می‌شود که حتی «رنگ گوجه‌فرنگی‌ها با اسکانر بررسی می‌شود. وقتی رنگ آنها با رنگ دلخواه مطابق نباشد دور ریخته می‌شوند.»الگوی بد مصرف
نه تنها کشاورزان بلکه مصرف‌کنندگان نیز در دورریز بی‌رویه‌ی مواد غذایی سهیم هستند.
«هر ساله در اتحادیه‌ی اروپا ۹۰ میلیون تن ماده‌ی غذایی دور ریخته می‌شود که اگر آنها را داخل کامیون بار بزنیم صفی به دور خط استوا تشکیل خواهد داد.»
در بازار بزرگ پاریس چون جدا کردن میوه‌ها وقت‌گیر است چندین تن پرتقال خیلی رسیده را یک جا دور می‌ریزند.
در ژاپن هم وضع به همین منوال است. در آنجا نیز تازه بودن میوه و تره‌بار حرف اول را می‌زند.
انبوه پسماند غذا و گرسنگان جهان
در فیلم دو زباله‌گرد را در خیابان‌های وین می‌بینیم که در زباله‌دان‌ها به دنبال غذا می‌گردند. در بسیاری از شهرها سازمان‌های امدادی در تلاشند تا آن دسته از مواد غذایی که قابل خوردن هستند اما با معیارهای فروشندگان مواد غذایی جور در نمی‌‌آیند را جمع‌آوری کنند.
آنچه که والنتین تورن، سازنده‌ی "طعم زباله" در این فیلم بیان میکند تازگی ندارد. پیش از این نیز اروین واگن‌هوفر، سازنده‌ی فیلم مستند "ما جهان را تغذیه می‌کنیم" موارد مشابهی مطرح کرده بود.اما آنچه که در فیلم تورن تازگی دارد این است که این فیلم راهکا‌رهایی را برای خروج از این هدررفت عظیم مطرح کرده است.
بازیافت مواد غذایی
در ژاپن پسماندهای مواد غذایی تحت مقرراتی سخت بازیافت و به غذای حیوانات تبدیل می‌شوند. با این روش می‌توان با جنگل‌زدایی و افزایش قیمت غلات مقابله کرد.
یک پژوهشگر پسماندها در وین می‌گوید، اگر خریداران هنگام خرید مواد غذایی تنها به دنبال سیب‌هایی عالی و بی‌نقص باشند زمینه‌ی آن را فراهم می‌کنند که سیب‌هایی که اندکی نقص دارند فروخته نشوند.
در ایتالیا شویی تلویزیونی به نام slow –food- movement به نمایش درآمده که سعی دارد آگاهی مردم در این مورد که مواد غذایی با چه زحمتی کشت و برداشت می‌شوند را بالا ببرد. در نیویورک نیز برنامه‌ی مشابهی در جریان است.
دورریز مواد غذایی سبب گرم‌تر شدن کره زمین
دورریز بی‌رویه‌ی مواد غذایی به گرم‌تر شدن کره‌ی زمین کمک میکند. تورن در فیلم "طعم زباله"از محققی آمریکایی نقل قول می‌آورد که می‌گوید، پسماند مواد غذایی حدود ۱۵ درصد انتشار گاز متان را بر عهده دارد. در جایی دیگر گفته می‌شود: «به نصف رساندن پسماندهای غذایی انتشار بسیاری از گازهای زیان‌آور را کاهش می‌دهد، درست مانند اینکه استفاده از خودروها را به نصف رسانده باشیم.»
در فیلم همچنین بیان شده که دور ریختن مواد غذایی باعث می‌شود که بهای مواد غذایی بالاتر رفته و بر بازارهای جهانی تأثیر بگذارد.
فیلم "طعم زباله" در جایی می‌گوید: «دیوانه‌کننده‌تر آن است که نانوایی می‌گوید، با مخلوطی از نان‌های فروش نرفته و خرده‌چوب تنور خود را گرم میکند».
فیلم با این جمله‌ی تکان‌دهنده تمام می‌شود که «با غذایی که در اروپا و آمریکایی شمالی دور انداخته می‌شود گرسنگان جهان را سه بار می‌توان سیر کرد.»
FV/AJ