بازار ارز و سردرگمی ناشی از بخشنامه‌های بانک مرکزی
۱۳۹۷ فروردین ۲۶, یکشنبه
افزایش یکباره بهای دلار وضعیت بازار ارز در ایران را آشفته کرده است. در همین رابطه دولت و همچنین بانک مرکزی برای مهار این نوسانات پا به میدان نهاده‌اند. بخشنامه‌هایی صادر کرده‌اند و تصمیماتی گرفته‌اند.
روزنامه شرق روز ۲۵ فروردین (۱۴ آوریل) از جلسه ستاد اقتصادی دولت گزارش داده است. جلسه‌ای که با حضور حسن روحانی برگزار شده است.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دولت و بانک مرکزی چند تصمیم برای مهار بهای ارز و در واقع مانع شدن از سقوط بیشتر بهای ریال اتخاذ کرده‌اند. تصمیماتی که در چند بخشنامه مجزا صادر شده به اطلاع مسئولان کشور رسیده است.
رئوس این تصمیمات از این قرارند:
· تعیین نرخ واحد برای دلار و سایر ارزها. بر اساس این تصمیم، دلار تک‌نرخی شده و بهای آن از سوی دولت و بانک مرکزی ۴۲۰۰ تومان اعلام شده است
· توقف تزریق ارز به صرافی‌ها
· ممنوع کردن خرید و فروش دلار به قیمتی بیش از رقم تعیین شده از سوی بانک مرکزی
· محدود کردن میزان ارز نگهداری شده تا حد ۱۰ هزار یورو یا معادل آن به سایر ارزهای خارجی
· ممنوع کردن انجام حواله‌های ارزی توسط صرافی‌ها
سردرگمی و موج انتقادها
شماری از مسئولان کشور اعلام کرده‌اند که دولت و بانک مرکزی شتابزده عمل کرده و بخشنامه‌های صادر شده باعث آشفتگی بیشتر در داد و ستد ارزی شده است.
سایت "فرارو" روز ۲۵ فروردین به نقل از محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی از جمله چنین نوشته است: «بانک مرکزی هر روز و هرساعت دارد یک بخشنامه تازه صادر می‌کند و ما هم سردرگم شده‌ایم!»
بیشتر بخوانید: بازار ارز تهران: خبری از دلار ۴۲۰۰ تومانی نیست
بسیاری از کارشناسان معتقدند که سیاست تک‌نرخی کردن ارز قابلیت اجرایی ندارد. از یکسو محدودیت‌های برخاسته از نارسایی‌های داد و ستد مالی با شبکه بانکی بین‌المللی، کنترل کامل بازار ارز توسط بانک مرکزی را دشوار می‌سازد و از سوی دیگر، رویکرد یکسان در برابر ارز مورد نیاز واردات با ارز مسافرتی ممکن نیست.
برخی از کارشناسان و از جمله سعید لیلاز معتقدند که تعیین رقم ۴۲۰۰ تومان برای دلار با واقعیت همخوانی ندارد و دولت باید دونرخی بودن ارز در بازارهای مالی را به‌رسمیت بشناسد و بهای رسمی دلار را حدود ۵۰۰۰ تومان تعیین کند.
انتقادهای دیگر نیز ناظر بر شتابزده بودن این تصمیمات بوده است. بسیاری از این بابت ابراز ناخرسندی کرده‌اند که دولت و بانک مرکزی بدون مشورت با نهادها و موسسات ذینفع و از جمله با صرافی‌ها تصمیم گرفته و بخشنامه صادر کرده‌اند.
وضعیت ناروشن صرافی‌ها
عباس مسعودی، رئیس انجمن صنفی کارفرمایی سکه و صرافان تهران نیز از جمله کسانی است که به بخشنامه اخیر بانک مرکزی اعتراض کرده است. سایت "فرارو" روز ۲۵ فروردین در گزارش جداگانه‌ای به نقل از او چنین نوشته است:
«بانک مرکزی در رابطه با سیاست‌های ارزی خود هیچ مشورتی با بخش خصوصی انجام نداده و صرافی‌ها همچون مردم عادی از طریق رسانه‌ها در جریان سیاست‌های ارزی دولت قرار می‌گیرند.»
این در حالی است که برخی از کارشناسان حتی موضوع متوقف کردن عرضه ارز از طریق صرافی‌ها را از منظر قانونی نیز صحیح نمی‌دانند.
بیشتر بخوانید:سعید لیلاز: تک‌نرخی کردن ارز محکوم به شکست است
عباس مسعودی نیز در همین رابطه گفته است: «صرافی‌هایی که برای عرضه ارز شکل گرفته‌اند، چطور می‌توان فعالیت آنها را متوقف کرد.»
پرسش دیگر مربوط به سرنوشت صرافی‌ها می‌شود. اگر خرید و فروش ارز توسط صرافی‌ها ممنوع گردد و حتی حق انجام حواله‌های ارزی نیز از صرافی‌ها سلب شود، آنگاه روشن نیست که نقش و کارکرد صدها صرافی رسمی و غیررسمی در تهران چه خواهد بود.
همین موضوع باعث تعطیلی بسیاری از صرافی‌ها ظرف روزهای گذشته شده است. باید یادآور شد که بسیاری از صرافی‌ها حتی مجوز خرید و فروش سکه را نیز ندارند.