بحث "واردات بی‌رویه" به "بیت رهبری" هم رسید
۱۳۹۰ مهر ۱۴, پنجشنبه
کمتر صنفی است که در سال‌های اخیر از سیاست‌های بازرگانی دولت محمود احمدی‌نژاد به شدت انتقاد نکرده باشد؛ از طلافروشان که از "واردات مصنوعات طلا" گلایه دارند، تا کشاورزان که به واردات سیر از چین و پیاز از پاکستان معترض‌اند. رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه‌ای نیز روز چهارشنبه، ۱۳ مهر، از دولت می‌خواهد "دستگاه‌ها و بانك‌ها" را وادار "به حمایت از تولید كنندگان و صنعتگران داخلی" کند.
"افزایش واردات به ۹۰ میلیارد دلار"
یک روز پیش از اظهارات خامنه‌ای، محمود احمدی‌نژاد در یک گفت‌وگوی تلویزیونی کند شدن روند تولید داخلی را تکذیب کرد و گفت از زمانی که او به قدرت رسیده، تولید داخلی و صادرات کالا به خارج رشد چشمگیری داشته است. پایگاه اصلاع‌رسانی دولت به نقل از احمدی‌نژاد نوشت «در سال ۸۳ میزان تجارت خارجی كشور ۷ میلیارد دلار بود و در واقع آن زمان این یك آرزو بود كه تجارت خارجی در یك‌سال بالا برود؛ به نحوی كه میزان صادرات و واردات در حالت تعادل قرار بگیرد، اما در این سال ها این میزان ۳۲ و ۶ دهم درصد رشد كرده است.»
سایت خبر آنلاین با انتشار گزارشی در مورد موازنه بازرگانی کشور می‌نویسد: «در شرایطی که ایران در سال گذشته حدود ۷۴ میلیارد دلار درآمد صادرات نفت خام داشته، به همین میزان نیز واردات کالا و خدمات در این سال صورت گرفته است.» این سایت برآورد می‌کند در سال جاری نیز درآمدهای نفتی حدود ۹۰ میلیارد دلار و واردات نیز به همین میزان باشد.
۴۳ درصد واردات سه دهه، در دوران احمدی‌نژاد
روزنامه‌ی جهان صنعت، ۱۴ مهر، در گزارش مفصلی به بررسی آمار مورد ادعای احمدی‌نژاد می‌پردازد و نتیجه می‌گیرد که بر خلاف ادعاهای او در مورد به توازن رساندن واردات و صادرات، ارزش واردات در شش سال گذشته بیش از ۳۰۵ میلیارد دلار و برابر با ۴۳ درصد کل واردات کشور در سه دهه‌ی گذشته بوده است.
در دیدار یک ماه پیش (ششم شهریور) اعضای هیات دولت با خامنه‌ای نیز ادعاهای مشابهی از سوی وزیران صنعت، تعاون، تجارت و جهاد کشاورزی مطرح شده بود که با واکنش مخالفت‌آمیز رهبر جمهوری اسلامی روبرو شد. در این دیدار در حالی که وزیران یاد شده از افزایش صادرات محصولات کشاورزی و "متعادل شدن روند صادرات و واردات" سخن گفته بودند، علی خامنه‌ای نسبت به "واردات برخی کالاها و محصولات" ابراز نگرانی کرده بود.
خامنه‌ای، "حامی منتقد" دولت؟
سخنان خامنه‌ای در واکنش به ادعاهای احمدی‌نژاد و اعضای دولت با چنین لحن و صراحتی تا آن زمان کمتر سابقه داشته است. ظاهرا چنین برخوردهایی از زمان آشکار شدن اختلاف میان احمدی‌نژاد با خامنه‌ای در ماجرای برکناری و ابقای وزیر اطلاعات حیدر مصلحی، در دستور کار قرار گرفته است. برخی از تحلیل‌گران معتقدند خامنه‌ای می‌کوشد برای کاهش هزینه‌ی سنگین دفاع همه جانبه از احمدی‌نژاد در شش سال گذشته، اکنون نقش "حامی منتقد" دولت را ایفا کند.
اظهارات روز چهارشنبه‌ی رهبر جمهوری اسلامی را نیز که کمتر از یک روز پس از پخش گفتگوی تلویزیونی احمدی‌نژاد و ادعاهای او در مورد افزایش صادرات و رونق تولید داخلی ابراز شد، می‌توان در همین مسیر ارزیابی کرد. به گزارش خبرگزاری ایلنا، خامنه‌ای در دیدار با نخبگان جوان کشور "با اشاره به محصولات كیفی تولید داخل در برخی عرصه‌ها، خودداری دستگاه‌های دولتی از خرید تولیدات خارجی را، كاملاً الزامی" دانسته است.
تکرار توصیه و دستور خامنه‌ای
به گزارش خبرگزاری‌های داخلی خامنه‌ای از احمدی‌نژاد خواسته است "به دستگاه‌های دولتی دستور دهد كه در این موارد، مطلقاً كالای خارجی خرید نكنند." او در دیدار ششم شهریور با هیات دولت نیز گفته بود «باید در سیاست‌های واردات بازنگری جدی شود و از واردات، به‌ویژه محصولات زراعی و باغی و واردات کالاهایی که در آن مزیت تولید داریم، پرهیز شود.»
محمد دهقان، عضو هیات رئیسه مجلس ۲۸ تیرماه گفته است: «درحال حاضر یکی از آفت‌های موجود در بخش تولید کشور، واردات غیرکارشناسی شده و بی‌رویه است که بلای جان تولیدات داخلی و حتی اشتغال در کشور شده است و افزایش این واردات کشور را با کاهش اشتغال مواجه می‌کند.» به گزارش ایسنا او افزوده است: «حتی اكنون شاهد واردات كالاهای چینی مشابه تولیدات داخلی خود هستیم.»
واردات بی‌رویه، از "مصنوعات طلا" تا پیاز
علی زمُردپوش، رئیس اتحادیه طلا و جواهر اصفهان ۲۹ شهریور گفت: «ورود مصنوعات طلا به کشور زمینه رکود کارگاه‌های طلا‌سازی را فراهم کرده است.» به گزارش "طلانیوز" او همچنین از دولت انتقاد می‌کند که طلای مورد نیاز طلاسازان را تامین نمی‌کند و آنها مجبور هستند از شمش طلایی استفاده کنند که قاچاقی وارد کشور شده است.
محمدرضا امیری کهنوج، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس اسفند ۸۹ اظهار داشت: «دولت همزمان با فصل برداشت محصول پیاز، این محصول را از پاکستان وارد کرده و با شکسته شدن قیمت هر کیلو پیاز از هزار به ۳۰۰ تومان، کشاورزان داخلی را با بحران روبه‌رو کرده است.» خبرگزاری "خانه ملت" از قول او نوشت: «واردات بی رویه و مدیریت نامناسب واردات، سیستم تولید و مصرف کشور را دچار بی‌نظمی کرده است.»
بی‌اعتنایی به مفاهیم مورد نظر حکومت
چنین انتقادهایی سخنان تازه‌ای نیستند، اما تکرار دوباره‌ی آن از زبان رهبر جمهوری اسلامی در یک ماه گذشته می‌تواند موید اتهام شماری از اصولگرایان به احمدی‌نژاد مبنی بر تبعیت نکردن از دستورات خامنه‌ای تلقی شود. یکی از انتقادهای اخیر به احمدی‌نژاد امتناع او در استفاده از عنوان‌های مورد نظر خامنه‌ای، از جمله "بیداری اسلامی"، برای جنبش‌های منطقه و استفاده بیشتر از "انسان" به جای "اسلام" است. گفته می‌شود استفاده از عبارت‌های انسان و ایران توسط او با هدف جلب حمایت مخالفان رهبر جمهوری اسلامی انجام می‌شود.
سایت خبرآنلاین می‌نویسد احمدی‌نژاد روز چهارشنبه ضمن پرهیز از به کار بردن عبارت "بیداری اسلامی"، در دیدار با علمای همدان «بیش از آن‌که از اسلام دم بزند، از انسان سخن گفت؛ کما اینکه ۵ بار نام "اسلام" را بکار برد و ۱۳ بار از واژه "انسان" استفاده کرد.» علت این اقدام هرچه باشد احمدی‌نژاد ظاهرا اصرار دارد به درخواست منتقدان بی‌اعتنایی کند.
بر اساس متن سخنان محمود احمدی‌نژاد در سه شهر نهاوند، اسدآباد و تویسرکان که روز پنجشنبه ۱۴ مهر منتشر شد، او در سخنرانی‌های خود دست‌کم ۲۳ بار از واژه انسان استفاده کرد و در دو سه موردی که از اسلام صحبت کرده به "انقلاب اسلامی" اشاره داشته است.
BK/JT