بحثهای جنجالی کشتهشدن یک "مدافع حرم" در شبکههای اجتماعی
۱۳۹۶ مرداد ۲۳, دوشنبهاسارت محسن حججی، عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در منطقهی "التنف" در مرز سوریه و عراق، سرآغاز تبلیغات گستردهی طرفداران نظام جمهوری اسلامی شد برای دفاع از حضور نظامی ایران در منطقه و حمله به کاربرانی که نظر دیگری دارند.
گروهی از کاربران شبکههای اجتماعی در کنار وبسایتهای نزدیک به نیروهای نظامی و امنیتی، تصاویر خداحافظی حججی با خانواده و همچنین تصاویر حضور مقامهای لشکری و کشوری (با پیشینهی عموما نظامی) در کنار خانوادهی او یا در مراسم گرامیداشت او را به صورت گسترده منتشر کردهاند.
تصاویر لحظه اسارت او با توصیف "سلفی عزت" در مقابل "سلفی ذلت" نمایندگان مجلس با فدریکا موگرینی مونتاژ شده و منتشر میشوند. محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه، سعید جلیلی دبیر پیشین شورای عالی امنیت ملی و امیر حاتمی گزینه پیشنهادی حسن روحانی برای وزارت دفاع دولت دوازدهم از جمله مقامات و شخصیتهای ارشد جمهوری اسلامی هستند که به کشتهشدن حججی واکنش نشان دادهاند. تصویر محسن رضایی، فرمانده اسبق سپاه، و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی هم در کنار خانواده حججی منتشر شده است.
طبق توییت روزنامه شهروند، اقبال شاکری، رئیس کمیته عمران شورای شهر تهران، پیشنهاد کرده که خیابانی به نام "شهید حججی" نامگذاری شود.
"جهاد نکاح" و حجاب اجباری
در متن توییتهای منتشرشده در ستایش از محسن حججی نکتهای برجسته شده که جمهوری اسلامی در توجیه حضور نظامی خود در منطقه بیش از همه به آن تکیه میکند: تأمین امنیت داخلی و جلوگیری از گسترش مرزهای افراطگرایی؛ وظیفهای که به دست "مدافعان حرم" متحقق میشود.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنان خود پس از حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی و مقبره بنیانگذار جمهوری اسلامی، هم بار دیگر به صراحت از عملیات نیروهای نظامی ایران در منطقه دفاع کرد: «[...] خود این حوادث هم نشان داد که اگر چنانچه جمهوری اسلامی در آن نقطهای که مرکز اصلی این فتنههاست ایستادگی نمیکرد، تا حالا ما گرفتاریهای زیادی از این ناحیه در داخل کشور داشتیم.»
بحث در فضای مجازی اما بیشتر از آنکه معطوف به جنبه سیاسی کشتهشدن حججی و – در بیانی گستردهتر – عملیات نظامی ایران در منطقه باشد، به سمت "استفاده ابزاری" از این "تأمین امنیت" کشیده شده است.
برخورد با منتقدان البته همچون همیشه بیرحمانه و عموما غیرمحترمانه است. اینکه مثلا توقف عملیات برونمرزی نیروهای ایرانی در منطقه به معنای آغاز "جهاد نکاح" با زنان ایرانی در درون مرزهای جمهوری اسلامی است؛ عبارتی "محترمانه" برای تجاوز جنسی که با هدف تهییج حس "غیرتمندی" و "مردانگی" به کار میرود.
پای "حجاب اجباری" هم به میان آمده است.
حملات در حدی است که حتی عصر دیروز یکشنبه (۱۳ اوت/ ۲۲ مرداد) توییتهایی منتشر شد دربارهی اینکه قرار است (یا قرار بوده) در برابر دفتر روزنامه "قانون"، چاپ تهران، تجمعی اعتراضی صورت گیرد. "قانون" در روزهای اخیر در مطلبی زیر عنوان "پشتصحنه یک شهادت" به "عواملی که سبب شد تا محسن حججی شهید شود" پرداخته بود.
"سرپوشگذاشتن به ضعف نظامی"
گروهی از کاربران شبکههای اجتماعی هم تبلیغات گسترده در پی اسارت و کشتهشدن حججی را برای "سرپوشگذاشتن" به ضعفی میدانند که مقدمات اسارت و کشتهشدن او و دیگر نیروهای ایرانی در منطقه را به وجود آورده است.
در همین ارتباط متنی از مجتبی لطفی، "فرمانده گروهان ضد زره گردان فاتحین، لشگر کربلا" خطاب به قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه منتشر شده است. در این متن به صورت تلویحی به فقدان تدابیر دفاعی از منطقهای اشاره شده که حججی در آن اسیر شده است؛ اینکه این منطقه اخیرا از تصرف گروه تروریستی "دولت اسلامی" (داعش سابق) خارج شده بوده و باید از آن محافظت میشده است.
تصاویر ویدیویی منتشرشده از لحظه اسارت محسن حججی هم این مدعی را تأیید میکنند.
نویسنده این متن انتقادی همچنین به برخی عملیات نظامی پرتلفات و پرخسارت در جریان جنگ عراق و ایران اشاره کرده که هنوز هم از دستاندرکاران آنها بازخواست نشده است.
شاهراه ایران – مدیترانه
موضوع دیگری که همزمان با بحث اسارت و کشتهشدن محسن حججی مطرح شده، محل اسارت او و فاصلهی آن با زینبیه است. مقبره زینب بنت علی، دختر امام نخست شیعیان، در زینبیه که گفته میشود "مدافعان حرم" از جمله برای حفاظت از آن در سوریه فعالیت میکنند، در شرق دمشق واقع شده و با منطقهای که محسن حججی در آن اسیر شده، حدود ۲۵۰ کیلومتر فاصله دارد. حججی در شرق منطقهی "التنف" در مرز عراق و سوریه اسیر شد.
هفدهم مرداد خبرگزاری "تسنیم"، نزدیک به سپاه پاسداران، گفتوگویی با "فرمانده گردانهای سیدالشهدا عراق" منتشر کرد. این گردانها بخشی از شبهنظامیان حشد الشعبی هستند که تحت حمایت ایران در عراق میجنگند. ابوآلاء الولائی به "تسنیم" گفته بود که «نیروهای ما هماکنون در مرزهای عراق و سوریه مستقر شدهاند و عملیات بسیار مهم کنترل مرزها در جریان است».
برخی ادعا میکنند کنترل مرزهای عراق و سوریه در راستای رؤیای جمهوری اسلامی برای اتصال تهران به بیروت است.