بحران کرونا؛ سقوط بورس‌های جهان و اوج‌گیری بورس تهران
۱۳۹۸ اسفند ۶, سه‌شنبه
در رابطه با آمریکا، هم اکنون ابتلای ۵۳ نفر تایید شده و شاخص بورس‌های این کشور به شدت سقوط کرده است.
شاخص بورس داو جونز روز سه‌شنبه ۳.۵۶ درصد، نزدک ۳.۷۱ درصد و "اس‌اند‌پی ۵۰۰" حدود ۳.۵۳ درصد سقوط کرد. این در حالی است که دوشنبه نیز شاخص بورس‌های آمریکا حدود ۳ تا ۴ درصد سقوط کرده بود.
دوشنبه شاخص بورس ایتالیا ۵.۷ درصد سقوط کرد و در روز سه‌شنبه دوباره نزدیک به ۱ درصد این سقوط ادامه پیدا کرد. در ایتالیا بیش از ۲۸۰ نفر به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند.
در مورد کره جنوبی که نزدیک هزار نفر مبتلا شده‌اند، شاخص بورس این کشور روز دوشنبه با افتی ۳.۸۷ درصدی مواجه شد، اما سه‌شنبه کمی بیش از ۱ درصد بهبود یافت، اما شاخص بورس "نیکی" ژاپن روز سه‌شنبه ۳.۳۴ درصد افت داشت.
علت افت شاخص بورس این کشورها، همچنین چین که مدت‌هاست با این معضل درگیر شده است، این است که سرمایه‌گذاران، پول‌های خود را از بورس بیرون می‌کشند تا در حوزه امن‌تری سرمایه‌گذاری کنند.
بسیاری از شرکت‌های صنعتی و تکنولوژی چین، ژاپن و کره جنوبی تولیدات خود را کاهش داده‌اند و تقاضا برای محصولات نیز به شدت افت داشته است.
طی یک هفته گذشته ارزش سهام شرکت‌های اپل و مایکروسافت آمریکا به صورت متوالی کاهش یافته و ده‌ها میلیارد دلار زیان به این شرکت‌ها زده است.
برای نمونه بزرگترین بازار شرکت اپل بعد از آمریکا، به ترتیب اتحادیه اروپا و چین است که هر دو آنها با معضل ویروس کرونا و کاهش تقاضای محصولات اپل مواجه شده‌اند.
بر اساس برآوردها صنایع محصولات لوکس ۴۰ میلیارد دلار بخاطر شیوع ویروس کرونا زیان خواهند دید. میزان زیان این ویروس به شرکت‌های هواپیمایی که با کمبود مسافر و ممنوعیت پرواز به برخی کشورهای درگیر ویروس مواجه شده‌اند، ۳۰ میلیارد دلار تخمین زده شده است.
مورد عجیب ایران
در این میان وضعیت بورس ایران، کشوری که بعد از چین دومین قربانگاه بزرگ کرونا است، در تضاد کامل با بورس‌های جهانی است.
دوشنبه شاخص بورس تهران بیش از ۴۸۰۰ واحد اوج گرفت و از مرز ۵۰۳ هزار واحد گذشت. روز سه‌شنبه نیز شاخص بورس با جهشی نزدیک به ۱۵ هزار واحدی به بیش از ۵۱۸ هزار واحد اوج گرفت و رکورد جدیدی برجای گذاشت که در نگاه اول چیزی شبیه معجزه است، اما اگر به بنیاد و مولفه‌های دخیل در شاخص بورس ایران نگاه کنیم، موضوع چندان عجیب نیست.
معمولا بورس‌های جهان نبض اقتصاد کشورها هستند و نشان می‌دهند وضعیت اقتصادی کشور به چه صورت است و چه چشم‌اندازی دارد.
در مورد ایران، بورس مستقیما تابعی از وضعیت اقتصادی کشور نیست. برای نمونه در حالی که بر اساس آمارهای صندوق بین‌المللی پول، طی سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ تولید ناخالص داخلی ایران ۱۴.۳ درصد افت کرده و برای سال جاری نیز رشد اقتصادی صفر درصد خواهد بود، شاخص بورس تهران از ۹۶ هزار واحد در ژانویه ۲۰۱۸ به ۵۱۸ هزار واحد اوج گرفته است. به عبارتی، شاخص بورس بیش از ۵ برابر شده است.
رشد شاخص بورس طی روزهای گذشته در حالی است که تقریبا همه همسایه‌ها مرزهای خود را با جمهوری اسلامی ایران بسته‌اند. همسایه‌های ایران سهمی ۴۰ درصدی در واردات کالا از ایران و ۲۵ درصدی در صادرات کالا به ایران دارند و بسیار عجیب است که بورس تهران کماکان به اوج‌گیری خود ادامه می‌دهد. ایران سالانه ۴۴ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی و تقریبا به همین میزان نیز واردات دارد.