«برای احیای دریاچه ارومیه کاری نمی‌شود و بودجه نیست»
۱۳۹۵ آبان ۲۶, چهارشنبه
با روی کار آمدن دولت یازدهم خوش‌بینی‌هایی درباره‌ی جدی شدن برنامه‌های نجات دریاچه ارومیه به وجود آمد و ریاست کارگروهی که پیگیری این بحران را بر عهده دارد به معاون اول رئیس جمهور، اسحاق جهانگیری سپرده شد.
در واپسین ماه‌های دولت حسن روحانی امیدها به رسیدگی عاجل به وضعیت دریاچه ارومیه به شدت کاهش یافته و ظاهرا هنوز بودجه‌ای که برای این کار تصویب شده نیز اختصاص نیافته است.
مسعود تجریشی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه، چهارشنبه ۲۶ آبان به خبرگزاری ایلنا گفت: «در حال حاضر هیچ فعالیتی در دریاچه ارومیه وجود ندارد و برای آبیاری نهال‌ها که دو تا سه سال پیش کاشته شده هیچ بودجه‌ای وجود ندارد؛ رسانه‌ها باید پیگیر این مسئله باشند.»
بیشتر بخوانید: نماینده سازمان ملل: بحران آب ایران جدی است
گسترش غبار نمکی تا صدها کیلومتر
به گفته‌ی تجریشی پیش از این در برخی مناطق با کمک‌های مردمی گیاهانی کاشته شده که جلو عبور گرد و غبارهای نمکی را بگیرند اما اکنون نه تنها بودجه‌ای برای گسترش این فعالیت‌ها وجود ندارد که نگهداری از همین گیاهان نیز با مشکل روبرو شده است.
او هشدار داد: «اگر اقدامی صورت نگیرد سال آینده غبارهای نمکی می‌تواند تا گستره بالای ۳۰۰ کیلوتر حرکت کند و زندگی مردم آن مناطق را تحت تاثیر قرار دهد و اگر بادهای شدید داشته باشیم می‌تواند بالای ۵۰۰ کیلومتر نیز حرکت کند. تا الان با غبارهایی از طرف شبه جزیره عربستان، سوریه و عراق مواجه بودیم؛ اما باید منتظر غبارهای نمکی از جانب دریاچه ارومیه و مختل شدن زندگی در استان‌های اطراف ارومیه نیز باشیم.»
حدود یک ماه و نیم پیش هیئت دولت با پرداخت ۳۰۰ میلیارد تومان به عنوان بخش اول پرداخت بودجه برای احیای دریاچه ارومیه موافقت کرد اما این پول هنوز به دستگاه‌های اجرایی نرسیده است.
بیشتر بخوانید: فرانسه آماده همکاری برای احیای دریاچه ارومیه است
خطر غیرقابل سکونت شدن تبریز و ارومیه
مدیر دفتر برنامه‌ریزی ستاد احیای دریاچه ارومیه می‌گوید اگر پرداخت این بودجه همین امروز هم ابلاغ شود دست‌کم ۴۰ روز زمان نیاز است تا در اختیار دستگاه‌های اجرایی قرار گیرد.
عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهور در امور آب و دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه شهریور ماه امسال گفته بود که عمق دریاچه به نسبت سال گذشته حدود ۱۵ سانتی‌متر افزایش یافته اما احیای کامل آن مشروط به این است که فعالیت‌ها ادامه یابد و سرمایه‌گذاری‌ها تداوم داشته باشد.
او گفته است: «به نظر من هر دولتی که بر سر کار بیاید مجبور است دریاچه را احیا کند زیرا هزینه احیا حدود ۶ تا ۷ میلیارد دلار است اما هزینه خشک شدن دریاچه بیش از هزار میلیارد دلار است زیرا جابجایی شهرهایی مانند ارومیه و تبریز با این مبلغ امکان پذیر نیست.»
به گفته‌ی کلانتری سال گذشته تنها حدود ۵۰ درصد از بودجه احیای دریاچه ارومیه تامین شد و تا پایان نیمه اول امسال نیز ۲۰۰ میلیارد تومان بیشتر تامین نشده است.
بیشتر بخوانید: خطر مهاجرت ۶ میلیون روستایی در پی خشکی دریاچه ارومیه
مهاجرت و آوارگی میلیون‌ها نفر
خبرگزاری مهر ماه گذشته در گزارشی اعلام کرد که بودجه پیشنهادی ستاد احیای دریاچه ارومیه برای سال جاری ۳ هزار میلیارد تومان بود که مورد تایید سازمان برنامه و بودجه قرار نگرفت.
بنابر این گزارش در نشست های مشترک کارشناسان ستاد احیا و این سازمان بر سر بودجه‌ای ۱۷۰۰ میلیارد تومانی توافق شد اما هیئت وزیران در نهایت تنها ۳۰۰ میلیارد تومان آن را تائید کرد.
روند احیای دریاچه ارومیه در حالی با کمبود بودجه و به کندی پیش می‌رود که از سال‌های پیش گرد و غبار نمکی کار و زندگی در اطراف این دریاچه را با معضل روبرو کرده و روستاهای زیادی تخلیه شده‌اند.
استاندار آذربایجان غربی، حدود دو سال پیش هشدار داده بود: «هم اکنون جمعیتی حدود پنج تا شش میلیون نفر در روستاهای حاشیه دریاچه ارومیه سکونت دارند که در صورت عدم رفع بحران از این منطقه مجبور به کوچ از روستاها و محل سکونت خود خواهند بود.»
کوچ این جمعیت و احتمال غیرقابل سکونت شدن شهرهایی مانند تبریز و ارومیه که عیسی کلانتری به آن اشاره کرده، می‌تواند زمینه‌ساز بحران‌ها و آسیب‌هایی باشد که تاثیر مخرب آن از حوزه دریاچه ارومیه بسیار فراتر می‌رود.