بررسی اوضاع اوکراین در نشست اضطراری شورای امنیت
۱۳۹۳ فروردین ۲۵, دوشنبهشورای امنیت سازمان ملل به درخواست روسیه، در روز دوشنبه ۱۴ آوریل جلسهای اضطراری تشکیل داد تا به بحران اوکراین رسیدگی کند. روسیه این درخواست را پس از تهدید دولت مرکزی علیه جداییطلبان شرق اوکراین به واکنش نظامی، ارائه کرد.
الکساندر تورچینف، رئیس جمهور موقت اوکراین، شامگاه یکشنبه (۱۳ آوریل/۲۴ فروردین)، به هواداران روسیه اولتیماتوم داد که اگر تا ساعت ۹ صبح دوشنبه سلاحهای خود را زمین نگذارند و از ساختمانهای اشغالی خارج نشوند، واحدهای ضد ترور با آنها مقابله خواهند کرد.
این اولتیماتوم پس از درگیریهای روز یکشنبه میان هواداران روسیه و موافقان کیف در شهرهای خارکف، دونتسک و اسلاویانسک اعلام شد. در تظاهرات این روز، یک نفر کشته و دستکم پنج نفر مجروح شدند.
تورچینف قبل از این ضربالاجل، روسیه را به جنگافروزی علیه اوکراین متهم کرده و گفته بود نخواهیم گذاشت سناریوی کریمه در شرق اوکراین اجرا و تکرار شود. رئیس جمهور موقت اوکراین این سخنان را شامگاه یکشنبه در تلویزیون دولتی این کشور بیان کرد.
بیشتر بخوانید: هواداران روسیه یک قرارگاه پلیس را در شرق اوکراین اشغال کردند
وزارت خارجه اوکراین هم رهبری مسکو را دوباره متهم به ایجاد ناآرامی در شرق اوکراین و تحریک جداییطلبان کرده است. طبق اعلام این وزارتخانه، کلیه شواهد و مدارک دخالت سرویس مخفی روسیه در هدایت جداییطلبان، در دیدار پیشبینی شده ژنو ارائه خواهد شد. این دیدار قرار است بین وزیران خارجه روسیه، اوکراین، آمریکا و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صورت گیرد.
روسیه اوکراین را از عملیات مسلحانه علیه مخالفان کیف برحذر داشت. وزارت خارجه روسیه، دستور تورچینف در مقابله نظامی با اعتراضات شرق اوکراین را "مجرمانه و خشمآور" خواند و با صدور بیانیهای خواستار بررسی اوضاع این ناحیه در سازمان امنیت و همکاری اروپا و شورای امنیت شد. وزیر خارجه روسیه ، سرگئی لاوروف گفت، پیشگیری از جنگ داخلی در اوکراین به اقدامات کشورهای غربی بستگی دارد.
وزارت خارجه روسیه هشدار داده که کاربست خشونت علیه سکنه روس در شرق اوکراین، مذاکرات چهارجانبه میان کاترین اشتون، وزیران خارجه روسیه، اوکراین و آمریکا در ژنو را به خطر خواهد انداخت. این مذاکرات قرار است در روز پنجشنبه (۱۷ آوریل/۲۸ فروردین) انجام گیرند.
تحرکات دیپلماتیک
فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان از مسکو خواسته که مذاکره چهارجانبه در ژنو را ملغی نکند. اشتاینمایر تاکید کرده که حساسیت شرایط به گونهای است که هر کس باید به مسئولیت خود در پیشگیری از بدتر شدن اوضاع در شرق اوکراین عمل کند.
وزیر خارجه فرانسه، لوران فابیوس نیز خواهان دیالوگ طرفین منازعه برای جلوگیری از گسترش ناآرامی شده است. فابیوس روز یکشنبه با اشتاینمایر و جان کری، همتایان آلمانی و آمریکایی خود تماسی تلفنی داشت. او شامگاه همین روز با وزیران خارجه روسیه و اوکراین نیز گفتگوی تلفنی داشت.
روز دوشنبه ۱۵ آوریل، وزیران خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ پیرامون بحران اوکراین به مشورت خواهند نشست.
بیشتر بخوانید: هشدار دوباره آمریکا به روسیه در باره مداخله در بحران اوکراین
از سوی دیگر، سامانتا پاور، نماینده آمریکا در سازمان ملل، خشونت جاری در شرق اوکراین را ناشی از دخالت آشکار روسیه در این ناحیه دانسته است. سامانتا پاور تاکید کرده که روسیه به طور قطع در رویدادهای شرق اوکراین دست دارد. او در گفتگو با شبکه تلویزیونی "انبیسی" عنوان کرده که جداییطلبان، به صورتی هماهنگ و حرفهای اقدامهای مشابهی را در شهرهای شرقی اوکراین انجام دادهاند.
وزیر خارجه بریتانیا هم عنوان کرده که عدم مرزبندی مسکو علیه رویدادهای شرق اوکراین، ظن مشارکت این کشور در اقدامات "غیرقانونی" این ناحیه را بالا میبرد.
کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا خواستار خروج سربازان روس از مناطق مرزی اوکراین شده است. آندرس فوگ راسموسن، دبیرکل ناتو نیز از رویدادهای جدی در شرق اوکراین سخن گفته است.
عملیات تمام عیار ضد ترور
دولت متمایل به غرب کیف، برای خاتمه اشغال ساختمانهای اداری، دستورعملیات گسترده ضدترور علیه جداییطلبان را صادر کرده است.
تلویزیون اوکراین در شامگاه یکشنبه گزارش داد که اسلاویانسک از سوی نیروهای هوادار روسیه محاصره شده است. طبق این گزارش، شهر به طور گستردهای در کنترل افراد مسلح هوادار روسیه است و سربازان دولتی در آن به چشم نمیخورند.
بیشتر بخوانید: چند مجروح و یک کشته در عملیات ضد ترور در شرق اوکراین
این شهر در طی روز یکشنبه و به گفته شاهدان عینی، صحنه درگیریهای شدید بود. تظاهرکنندگان اقدام به آتش زدن لاستیک خودروها کردند و دود غلیظی بر فراز اسلاویانسک دیده میشد. خودروهای زرهی ارتش اوکراین خیابانهای شهر را مسدود کرده بودند و هلیکوپترهای نظامی بر فراز این شهر ۱۰۰ هزار نفری پرواز میکردند.
در شهر شرقی خارکف نیز درگیریهایی میان موافقان و مخالفان روسیه درگرفت که دستکم ۵۰ زخمی برجای گذاشت. حدود ۱۰۰۰ تظاهرکننده موافق روسیه که پرچم این کشور را به دست داشتند، در راهپیمایی در مرکز شهر خارکف با فعالان هوادار غرب درگیر شدند.
دستور عملیات ضدترور از سوی آرسن آواکف، وزیر کشور اوکراین در بامداد یکشنبه (۱۳ آوریل/۲۴ فروردین) صادر شد. این واکنشی به اشغال ساختمانهای دولتی در شرق اوکراین از سوی شبهنظامیان هوادار روسیه بود.
آواکف تاکید کرد که عملیات ضد ترور عمدتا بر شهر اسلاویانسک متمرکز خواهند بود اما عکاسان خبرگزاری فرانسه گفتهاند شاهد نبردی در این شهر نبودهاند. در مقابل، مقامات اداری شهر دونتسک، از درگیریهای مداوم در مسیر اسلاویانسک و دونتسک گزارش دادهاند.