بیم و امید در مبادلات اقتصادی ایران بعد از توافق ژنو
۱۳۹۲ آذر ۵, سه‌شنبه
روز دوشنبه (۲۵ نوامبر/ ۴ آذر) قایق‌های بزرگ چوبی و کشتی‌های باری کوچک در بندر تجاری دوبی پر از ماشین لباسشویی، تلویزیون، تشک و دیگر لوازم خانگی به مقصد ایران بود. خبرگزاری رویترز با توصیف این صحنه از هیجان و امیدواری تجار ایرانی ساکن دوبی و شرکت‌های تجاری امارات متحده‌ی عربی بعد از توافق هسته‌ای ژنو خبر داد.
این خبرگزاری گزارش داد که بلافاصله بعد از اعلام توافق و اولین قدم از کاهش تحریمها، به نظر می‌رسد که مبادلات تجاری میان دو کشور همسایه که در اثر تحریم‌های بین‌المللی با کاهش چشمگیر مواجه شده بود، دوباره رونقی گرفته است.
رضا، بازرگان ایرانی ساکن دوبی که ده سال است کالا به ایران صادر می‌کند، در گفت‌وگو با رویترز توافق ژنو را "گامی مثبت" برای رونق دوباره‌ی تجارت دانست. این بازرگان گفت:« امیدواریم که تنش میان ایران و غرب کاهش پیدا کند. کاهش تنش‌ها تاثیر مستقیم مفیدی روی روابط اقتصادی خواهد داشت که به نفع مردم است.»
بندر تجاری دوبی یکی از شاه‌راه‌های اصلی مبادلات تجاری میان ایران و کشورهای حاشیه‌ی خلیج فارس است. در اثر تحریم‌های بین‌المللی در شش ماهه‌ی اول سال ۲۰۱۳ مبادلات تجاری میان ایران و امارات متحده‌ی عربی به کمتر از ۳ میلیارد دلار رسید. این رقم در مقایسه با سال ۲۰۱۲ کاهشی ۳۱ درصدی داشت.
سردرگمی در وضعیت مبادلات پولی
رویترز گزارش می‌دهد که به‌رغم خو‌ش‌بینی‌ها هنوز بسیاری از تجار ایرانی ساکن دوبی یا شرکت‌هایی که با ایران مبادلات دارند، مطمئن نیستند که با توافق ژنو مبادلات پولی نیز آسان‌تر خواهد شد. توافق هسته‌ای ژنو تحریم سوئیفت و بانک مرکزی ایران را شامل نمی‌شود و این دو عامل کلیدی مبادلات مالی همچنان تحت تحریم باقی می‌مانند.
یک تاجر ایرانی ساکن دوبی که در زمینه‌ی صادرات و واردات موادغذایی فعالیت دارد به رویترز گفت:«هنوز مهم‌ترین مانع بر سر راه تحارت مساله نقل‌وانتقال و پرداخت پول است. اگر رفع تحریمها برای این مشکل بزرگ چاره‌اندیشی کند، وضعیت اقتصادی ایران تغییر چشمگیری خواهد داشت.»
"شورای بازرگانان ایرانی" در دوبی در اثر تحریمها در ۲ سال اخیر روزگار سختی را سپری کرده و تعداد اعضای این نهاد از ۶۰۰ نفر به ۲۰۰ نفر کاهش داشته است.
حسین اعصار حقیقی، رئیس این شورا ضمن اعلام این خبر به رویترز گفت که در اثر تحریمها و دشواری پرداخت‌های مالی بسیاری از بازرگانان ایرانی فعال در دوبی تجارت خود را به مالزی یا ترکیه منتقل کرده‌اند.
تاثیر اقتصادی اندک کاهش تحریمها
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده‌ی امریکا می‌گوید تاثیر اقتصادی توافق ژنو برای ایران بسیار اندک خواهد بود. یک مقام عالی‌رتبه‌ی این وزارت‌خانه که نامش فاش نشد به خبرگزاری فرانسه گفت:« اقتصاد ایران همچنان در رکود و گرفتار بحران باقی خواهد ماند.»
او گفت توافق ژنو با توجه به شرایط بحرانی فعلی اقتصادی ایران معادلات اقتصادی ایران را تغییر نخواهد داد. وی تاثیر پرداخت شش میلیارد دلار پول بلوکه شده ایران را "ناچیز و غیرمهم" توصیف کرد.
این مقام مسئول وزارت خزانه‌داری گفت:« هر تاجر، بانک، نهاد اقتصادی یا هر فردی که فکر می‌کند موسم مناسبی برای سرمایه‌گذاری یا مبادله مالی با ایران است، بسیار اشتباه فکر می‌کند.»
این مقام مسئول تاکید کرده است که بیشتر تحریم‌های حیاتی علیه ایران، همچنان به قوت خود باقی خواهد ماند و در کوتاه مدت تعلیق نخواهد شد.