تابش: اگر ستوده دستبند نداشت، نظام با چه تهدیدی روبرو می‌شد؟
۱۳۹۰ خرداد ۱۰, سه‌شنبه
عکس‌های منتشر شده از نسرین ستوده در دادگاهی که برای «ابطال پرونده وکالت» او برگزار شده بود، بازتاب گسترده‌ای در فضای مجازی داشته است. در عکس‌های منتشر شده از دادگاه یک‌شنبه ۸ خرداد ۱۳۹۰، این وکیل دادگستری زندانی، دستبند در دست در حضور دو مامور زن و یک سرباز، رضا خندان همسر خود را در آغوش گرفته است.
رضا خندان همسر نسرین ستوده درباره چرایی تشکیل این دادگاه و نحوه برخورد با نسرین ستوده می‌گوید: «دادگاه انتظامی وکلا احضاریه صادر کرده و خواسته بود نسرین ستوده به دلیل اتهاماتی که در دادگاه انقلاب برای او مطرح شده بود، پروانه‌ی وکالت ایشان را به حالت تعلیق درآورند. ولی متاسفانه منهای ماهیت و موضوع دادگاه، نحوه برخورد با خانم ستوده تحقیرآمیز بود. یعنی بیش از آن که مسائل امنیتی پشت این قضیه باشد، تحقیرآمیز بود.»
عکس‌های این دادگاه در وبسایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی همچون فیس‌بوک می‌چرخید. سایت پارلمان نیوز نیز از واکنش یک نماینده مجلس ایران به چگونگی برگزاری دادگاه نسرین ستوده گزارش داده است.
محمدرضا تابش، نماينده اردکان و دبیرکل «فراکسیون خط امام» مجلس تصاویر منتشر شده از محاکمه خانم نسرین ستوده را «متاثرکننده» خواند. تابش گفته است، عملکرد «نابخردانه برخی دوستان نادان» موجب «تضعیف نظام» شده است.
آقای تابش همچنین درباره بازتاب انتشار این تصاویر در مجلس ایران گفته است: «علاوه بر نمایندگان اصلاح‌طلب مجلس، بسیاری از نمایندگان طیف اصول‌گرا نیز از این بابت ابراز تاسف کردند.»
این نماینده مجلس ایران پرسیده است: «اگر دستبند به دست خانم ستوده نحیف که در زندان نیز با کاهش شدید وزن مواجه بوده نمی‌بستند، نظام با چه تهدید و خطر غیر قابل جبرانی روبرو می‌شد؟» محمدرضا تابش این گونه رفتارها را بسیار مخرب‌تر از «پروژه‌های براندازی نرم» دانسته است.
«رفتار تحقیرآمیز ماموران در خانه وکلا»
رضا خندان که در عکس‌های منتشر شده در آغوش همسرش نسرین ستوده قرار دارد در گفتوگو با دویچه وله چگونگی حضور نسرین ستوده در دادگاه را نه در شان یک وکیل، حتی در شان یک آدم معمولی نیز نمی‌داند.
رضا خندان درباره هدف تشکیل دادگاه می‌گوید: «یک ساعت قبل از شروع دادگاه خانم ستوده را به آن‌جا آوردند. کسانی که همراه ایشان بودند، افرادی نبودند که بتوانند فضای کانون وکلا را درک کنند. کانون وکلا خانه‌ی وکلا است. بردن فرد با دستبند به آن‌جا نوعی بی‌احترامی به کل مجموعه کانون وکلا هم تلقی می‌شود. این‌که اعضای هیات مدیره و دیگر پرسنل کانون وکلا یا همکاران‌شان با آن شرایط خانم ستوده را آن‌جا ببینند، به نوعی توهین یا تحقیر کانون وکلاست.»
همسر نسرین ستوده درباره فضای دادگاه نیز می‌گوید: «در تمام مدت که خانم ستوده در دفتر شعبه‌ی رسیدگی‌کننده بودند، هیچ وقت دستهای‌شان را باز نکردند. برای انجام هر کاری مثل نوشتن یادداشت مجبور بودند با دو دست دستبندزده این کار را انجام دهند. در تمام مدت، در حالی که ماموران داخل اتاق بودند، در بسته بود و می‌توانستند دستبند را باز کنند متاسفانه این کار را نکردند. معمولا ماموران شان فضای قضاوت را رعایت می‌کنند. چون وقتی متهم وارد جلسه‌ی دادگاه می‌شود، دادگاه در اختیار قاضی یا قضات دادگاه است و نباید متهم دستبند داشته باشد. دستبند را همانجا جلوی قضات باز کردند، موقع اتمام جلسه نیز در مقابل چشمان قاضی و در جلسه‌ی دادگاه دستبند زدند. در تمام این رفتارها بیشتر از آن‌که بحث امنیت در میان باشد، بحث تحقیر مطرح بود.»
آن‌طور که در عکس‌های جلسه دادگاه پیداست خانم نسرین ستوده توانسه با همسرش برخورد کوتاهی داشته باشد. در این مدت چه صحبت‌هایی میان آن‌ها رد و بدل شده است؟ همسر نسرین ستوده می‌گوید: «کل آن ماجرایی که شما در عکس‌ها می‌بینید شاید در عرض چند ثانیه اتفاق افتاد. آن قدر فضا منفی بود که امکان هیچ گفت‌وگویی وجود نداشت. در مدتی که ایشان را در اتاق نگه داشته بودند تا دادگاه تشکیل شود، صحبت‌های مختلفی راجع به تشکیل جلسه‌ی دادگاه شد. ایشان گفتند که «من دفاع نخواهم کرد، چون به من امکان دفاع داده نشده است. اصلا از موضوع دادگاه خبر ندارم که برای تعلیق پروانه‌ام آمده‌ام.» به همین علت از قضات دادگاه خواست به او و وکیل او آقای عبدالفتاح سلطانی مهلت دهند تا پرونده را مطالعه کند و بتوانند طی جلسات آینده از خودشان دفاع کنند.»
«اعتراض به احکام ناعادلانه»
در روزهای گذشته خانم ستوده در نامه‌ای خطاب به همسرش خود نوشته بود: «ما خانواده خوشبختی بودیم ولی برخلاف تهدید بازجویم که در اولین جلسه‌ی بازجویی گفت تو و شوهرت را از حیز انتفاع ساقط می‌کنم، هنوز هم خوشبختیم، زیرا نمی‌دانم چرا آقای بازجو نمی‌دانست خوشبختی در دل آدمی وجود دارد. می‌خواهند دادگاهی برپا کنند تا پروانه‌ی وکالتم را ابطال کنند. البته پروانه‌ی وکالتی دارم که سعی کرده بودم ضمیمه‌ی شرافتم باشد. اگر روزی پروانه‌ی وکالت را حکومتی از من بگیرد، شرافتم را که با هیچ حکمی نمی‌تواند بگیرد.همان مرا بس. من بی‌پروانه‌ی وکالت یا با پروانه، به این احکام معترضم. اعتراض به احکام ناعادلانه نیاز به پروانه‌ی وکالت ندارد.»
۹ خرداد ۱۳۹۰، یک روز بعد از برگزاری دادگاه روز تولد نسرین ستوده بود. فعالان جنبش زنان و دوستان خانم ستوده در حضور در منزل‌اش تولد او را جشن گرفتند. آقای خندان در این باره می‌گوید: «دوستان خانم ستوده لطف کرده و مراسمی در منزل ما برگزار کردند. به اتفاق خانواده‌ی عبداله مومنی که ایشان هم سالگرد تولدشان بود، مشترکا مراسم برگزار شد. در طول مراسم تولد، همه درباره‌ی تشکیل جلسه‌ی دادگاه و نحوه اعزام ایشان به جلسه‌ی دادگاه صحبت می‌کردند که تمام مسائل را تحت‌الشعاع قرار داده بود.»
نسرین ستوه سال گذشته به یازده سال زندان، بیست سال محرومیت از وکالت و ممنوعیت خروج از ایران محکوم شد. او در یک سال گذشته به علت شرایط بد زندان یا محرومیت از ملاقات بارها دست به اعتصاب غذا زده است.
حسین کرمانی
تحریریه: مصطفی ملکان