تاکید بان کیمون بر حل مناقشه هستهای ایران از راه دیپلماتیک
۱۳۹۱ شهریور ۱۱, شنبهبان کی مون، دبیرکل سازمان ملل متحد، از عدم پیشرفت مذاکرات هستهای بین جمهوری اسلامی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی ابراز تاسف کرد. در بیانیهای که روز شنبه (۱۱ شهریور / اول سپتامبر) توسط مارتین نسیرکی، سخنگوی بان کی مون، منتشر شده آمده است: «باعث تاسف است که ایران برای رسیدن به توافق و حل وفصل مسائل باقیمانده، هنوز باید با آژانس بینالمللی انرژی اتمی مذاکره کند.»
به گفته دبیرکل سازمان ملل متحد، مناقشه هستهای ایران تنها با راهحل دیپلماتیک و مذاکره میتواند پایان یابد. آقای بان گفته است این موضوع شامل اقداماتی میشود که ایران باید بهمنظور ایجاد اعتماد بینالمللی انجام دهد تا نشان دهد برنامه هستهای این کشور صرفا ماهیت صلحآمیز دارد.
این بیانیه در پی گزارش تازه آژانس بینالمللی انرژی اتمی منتشر شده است. در آخرین گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی به پاکسازی تاسیسات اتمی "پارچین" و افزایش تعداد سانتریفوژها در سایت زیرزمینی فردو اشاره شده بود که حاکی از قصد ایران برای عدم توقف غنیسازی اورانیوم است.
دبیرکل سازمان ملل روز چهارشنبه (۸ شهریور / ۲۹ اوت) برای شرکت در شانزدهمین اجلاس رهبران کشورهای جنبش عدم تعهد، "نم" (Non-Aligned Movement) و گفتگو با مقامهای ارشد جمهوری اسلامی وارد تهران شده بود. مطابق گزارشهایی که در پایگاه اطلاعرسانی سازمان ملل منتشر شده بان کیمون در دیدار با آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، نگرانی جامعه جهانی در مورد وضعیت حقوق بشر در این کشور و فعالیتهای مناقشهبرانگیز هستهای را با صراحت به اطلاع او رسانده است.
جمهوری اسلامی ایران اما تلاش میکرد با طرح موضوع مناقشه بر سر فعالیتهای هستهای خود در اجلاس "نم"، در اجماع جهانی علیه این فعالیتها شکاف ایجاد کند. به این منظور حتا خودروی شماری از کارشناسان ترور شدهای که "دانشمندان شهید هستهای" خوانده میشوند در سالن برگزاری اجلاس به نمایش گذاشته شده بود. بان کیمون که درخواست دیدار با "خانواده شهدای هستهای" را رد کرده بود، هم در سخنرانی خود در اجلاس و هم در ملاقات به مقامهای ارشد ایرانی از جمهوری اسلامی خواست برای برطرف کردن نگرانیهای بینالمللی در مورد فعالیتهای اتمی خود شفافسازی کند.
دفاع بان کیمون از سفر به تهران
با این حال پیش از شروع اجلاس سران غیرمتعهدها تصمیم دبیرکل سازمان ملل متحد برای حضور در تهران با انتقاد آمریکا و اسرائیل روبهرو شده بود. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، تصمیم بان کی مون برای حضور در نشست تهران را "اشتباهی فاحش" خوانده بود.
آقای بان بعد از ظهر جمعه (۱۰ شهریور / ۳۱ اوت) و ساعاتی پیش از برگزاری مراسم اختتامیه شانزدهمین اجلاس "نم"، تهران را به مقصد نیویورک ترک کرده بود. او پیش از بازگشت به مقر سازمان ملل در نیویورک در توقفگاهی بینراهی در دوبی از سفر خود به تهران دفاع کرد و گفت که از این سفر برای تحت فشار قرار دادن ایران در مورد وضعیت حقوق بشر و شفافیت در برنامه هستهای این کشور استفاده کرده است.
بان کی مون افزوده است: «من به قدرت دیپلماسی و مذاکره ایمان دارم. این دقیقا کاری است که در جریان سفر به تهران انجام دادم.»