تحریم هواپیمایی ماهان و واکنش سپاه پاسداران به اتهام ترور
۱۳۹۰ مهر ۲۰, چهارشنبه
وزارت دفاع آمریکا اظهار داشته که توطئه طراحی شده از سوی ایران مبنی بر ترور سفیر عربستان در خاک آمریکا، نیازمند واکنش‌های حقوقی و دیپلماتیک است. کاپیتان جان کیربی، سخنگوی پنتاگون گفته است که هر چند ارتش آمریکا نگرانی‌های طولانی‌مدتی نسبت به نفوذ "زیان بخش" ایران در منطقه داشته، اما حرکت اخیر دولت ایران "موضوعی حقوقی و دیپلماتیک" است.
این مقام دولتی آمریکا در پاسخ به سئوالی مبنی بر احتمال نشان دادن واکنش نظامی از سوی ایالات متحده، این مسئله را در چارچوب "اختیارات ریاست‌جمهوری آمریکا" دانسته است. در همین حال جرج لیتل، دبیر مطبوعاتی پنتاگون نیز، در سخنانی بیان داشته که تمرکز کنونی آمریکا "تقاضا برای اعمال فشارهای مالی و دیپلماتیک بر ایران" است. آقای لیتل گفته است، مقامات ایرانی همچنان در حال "منزوی کردن" خود هستند، زیرا "تا کنون هیچ‌گونه آمادگی‌ای مبنی بر توقف رفتارهای بد خود در منطقه و فراتر از آن" نشان نداده‌اند.
جو بایدن و محکومیت بین‌المللی ایران
پیشتر جو بایدن، معاون رییس‌جمهور آمریکا نیز در سخنانی هشدار داده بود که تهران بایستی "جوابگوی اقداماتش" باشد و ایران به دلیل طراحی این توطئه که از سوی سازمان‌های امنیتی آمریکا خنثی شد، با محکومیت بین‌المللی روبرو خواهد شد.
همزمان با اظهار نظر‌مقامات رسمی دولت آمریکا در این زمینه، برخی منابع آگاه دولتی در این کشور احتمال آگاهی رهبر جمهوری اسلامی و همچنین فرمانده‌ی نیروی قدس (شاخه برون مرزی سپاه پاسداران) از طراحی و اجرای توطئه ترور سفیر عربستان سعودی را منتفی ندانسته‌اند. با این همه این افراد اذعان داشته‌اند که این ادعا مبتنی بر تجزیه و تحلیل‌های سیاسی و نه مدارک مستند است.
این منابع که نخوا‌سته‌اند نامشان فاش شود، به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که احتمال می‌رود، محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری ایران از نقشه طراحی شده خبر نداشته است. مقامات آمریکایی برخی عناصر این نقشه از جمله استخدام عضوی از کارتل مواد مخدر مکزیک را "عجیب" خوانده و آن را "خارج از الگوی" فعالیت‌های پیشین نیروی قدس دانسته‌اند.
جرج لیتل دبیر مطبوعاتی پنتاگون نیز گفته است که هنوز مشخص نیست چه سطوحی از مقامات ارشد سیاسی در ایران از این طرح حمایت کرده‌اند.
تحریم هواپیمایی ماهان از سوی آمریکا
در همین حال وزارت خزانه‌داری آمریکا روز چهارشنبه (۱۲ اکتبر) شرکت هواپیمایی ماهان متعلق به ایران را مشمول تحریم کرد. به گفته سخنگوی این وزارتخانه هواپیمائی ماهان اعضای نیروی قدس را که متهم به دست داشتن در این توطئه هستند، به طور مخفیانه به خاک ایالات متحده منتقل کرده است. ماهان ایر همچنین از سوی آمریکا متهم به نقل و انتقال اعضای حزب‌الله لبنان در خاورمیانه و همچنین شماری از نیروهای نظامی ایرانی میان ایران و سوریه شده است.
مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا گفته‌اند که برخی افسران سپاه پاسداران با استفاده از هواپیمائی ماهان برای دادن آموزش‌های نظامی به سوریه و عراق سفر کرده‌اند.
هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه آمریکا نیز روز چهارشنبه توطئه ایران برای ترور سفیر عربستان را "تخلف وقیحانه از قوانین بین‌المللی و قوانین ایالات متحده" دانست و آن را "تشدید خطرناک استفاده طولانی مدت دولت ایران از خشونت‌های سیاسیِ" در عرصه بین‌المللی و "حمایت از تروریسم" خواند.
هیلاری کلینتون همچنین از کشورهای دیگر خواست تا در جهت محکوم کردن این توطئه که "تهدیدی برای امنیت و صلح جهانی" است، به آمریکا بپیوندند.
واکنش آلمان
وزارت امور خارجه آلمان نسبت به اتهام دست داشتن جمهوری اسلامی ایران در توطئه ترور سفیر عربستان سعودی در آمریکا واکنش نشان داد. گیدو وستروله، وزیر امور خارجه آلمان در بیانیه‌ای که در شامگاه چهارشنبه (۱۲ اکتبر) از سوی وزارت خارجه این کشور منتشر شد، از جمهوری اسلامی خواست در این‌باره توضیح دهد. وستروله در این بیانیه اظهار داشته که «متهمان شرکت در طرح توطئه و عوامل پشت پرده در این طرح باید مورد بازخواست قرار گیرند.»
در بیانیه وزارت امور خارجه آلمان همچنین به نگرانی عمیق گیدو وستروله درباره اخبار منتشر شده در واشنگتن در خصوص توطئه اشاره شده است. در این بیانیه آمده که «دولت فدرال آلمان خرسند است که مسئولان آمریکایی توانسته‌اند از طرح اقدامات تروریستی جلوگیری به عمل آورند.»
رد اتهامات از سوی سپاه پاسداران
همزمان با شدت گرفتن انتقادهای مقامات آمریکایی و تأکید بر نقش دولت ایران در این توطئه، سردار سرتیپ پاسدار حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه، در واکنش به اتهامات وارده از سوی آمریکا آن‌ها را " سناریویی نخ‌نما و بی‌اساس" دانست. او با رد این اتهامات، آن‌ها را «نوعی فرافکنی و ایجاد انحراف در افکار عمومی دنیا از نهضت ضد سرمایه‌داری وال‌استریت و ناکامی‌های آمریکا در اجرای سیاست‌های استکباری خود در منطقه و جهان» خواند.
به گفته این مقام ارشد سپاه پاسداران هدف اصلی چنین اظهاراتی از سوی مقامات ایالات متحده «ایجاد شکاف میان امت اسلامی» است.
همزمان، شورای همکاری خلیج فارس نیز اعلام کرد که توطئه برای ترور سفیر عربستان از سوی ایران باعث تیره شدن روابط میان ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس می‌شود. عبدالطیف الزیانی، دبیر کل این شورا از تهران خواست تا از "رفتارهای منفی" خود در برابر اعضای شورای همکاری خلیج فارس از جمله، عربستان، بحرین، کویت، عمان، قطر و امارات متحده عربی دست بردارد.
او همچنین از مقامات ایرانی خواست تا روابط خود را با این شورا بر پایه‌ی "صراحت، شفافیت، همکاری سازنده و تعاملات مناسب همسایگی" برقرار سازد.
در همین حال مقامات عربستان سعودی نیز در واکنش به ماجرا گفتند که تهران «هزینه این اقدام خود را پرداخت خواهد کرد.» شاهزاده ترکی الفیصل، سفیر پیشین عربستان در آمریکا خاطر نشان ساخت که این ادعا "اثبات" شده و «شواهد نشان‌دهنده‌‌ی دست داشتن مقامات رسمی دولت ایران در این توطئه است.» او همچنین افزود: «یک نفر در ایران بایستی هزینه این اقدام را پرداخت کند.»
SN/JT