تحصن در برلین در اعتراض به تخریب خاوران
۱۳۸۷ بهمن ۱۸, جمعه
“کمیته‌ی جوانان ایرانی در اروپا“ که با دادن فراخوان دعوت به شرکت در تحصنی دو روزه در اعتراض به تخریب گورستان خاوران کرده بود، از روز جمعه (۶ فوریه / ۱۸ بهمن) حرکت اعتراضی خود را آغاز کرد. “کمیته‌ی جوانان ایرانی در اروپا“ کمیته‌ای است متشکل از سه تشکل جوانان ایرانی در سه کشور اروپایی، “کمیته‌ی دانشجویی بلژیک“، “جوانان ایرانی آزاد پاریس“ و “کانون ۶۷“ در آلمان. این هر سه تشکل تاکنون فعالیت‌هایی در زمینه‌ی روشنگری و اطلاع‌رسانی در مورد حقوق بشر و آزادی‌ها در ایران داشته‌اند. کمیته‌ی جوانان ایرانی در اروپا در ۱۴ ژانویه نیز اکسیونی در سه کشور اروپایی، در شهرهای بروکسل، پاریس وهانوفر، در حمایت از دانشجویان دانشگاه شیراز برگزار کرده بود.
گورستان خاوران محل دفن قربانیان کشتار زندانیان سیاسی دهه‌ی ۱۳۶۰ و بویژه تابستان سال ۱۳۶۷ است. طبق اخباری که در پایان دی ماه از جمله از سوی “کانون مدافعان حقوق بشر ایران“ منتشر شد، ماموران حکومت جمهوری اسلامی دست به تخریب گورستان خاوران زدند و گویا قصد تبدیل آن را به پارک یا فضای سبز داشتند.
هژیر پلاسچی، سخنگوی “کمیته‌ی جوانان ایرانی در اروپا“، در باره‌ی هدف این کمیته از برگزاری تحصن دو روزه در برلین گفت: “با توجه به اینکه موج جدیدی برای تخریب خاوران به راه افتاده است، ما این تحصن را برگزار کردیم که اولین گام ما برای مبارزه با تخریب خاوران است. مهم است که این را به عنوان اولین گام بدانیم. خواسته‌ی ما در این مرحله این است که یک سری از رسانه‌های جهانی که تا کنون در مقابل اتفاقاتی که در دهه‌ی ۱۳۶۰ در ایران افتاده، سکوت کرده‌اند، یا لااقل آنچنان که باید به آن نپرداخته‌اند، بیایند و روایت ما، یعنی هم فراخوان‌دهندگان و هم کسانی که در همبستگی با فراخوان در این تحصن شرکت می‌کنند را، بشنوند و آن را منتشر کنند.“
محل برگزاری تحصن را روبروی “خانه‌ی مطبوعات آلمان“ در برلین انتخاب کرده‌اند. هژیر پلاسچی گفت که دلیل انتخاب این محل آن بوده که در اینجا رسانه‌ها به طور متمرکز جمع هستند، می‌توان به آنها دسترسی داشت و آنها نیز تحصن‌کنندگان را در برابر چشم خود می‌بینند و این پاسخگوی هدف این مرحله از مبارزه‌ی کمیته‌است.
با وجود هوای سرد برلین تا ظهر روز جمعه حدود ۳۰ نفر در محل تحصن گرد آمده بودند. شعارهایی به سه زبان فارسی، آلمانی و انگلیسی روی پلاکاردها نوشته شده بودند، از جمله “چگونه دولت ایران را محکوم می‌کنید، درحالی که مردم ایران را در مبارزاتشان تنها می‌گذارید“، “آنکه سکوت کرده است، هنوز خبر هولناک را نشنیده است“، “خاوران باید بماند تا وجدانهای خواب‌زده‌ی بشری بیدار شود“ و “گورهای جمعی مانند خاوران بیان روشن این حقیقت‌اند که دوران آشویتس پایان نیافته است“.
از شرکت کنندگان در تحصن در روز جمعه، در کنار نمایندگانی از گروه آلمانی “آلترناتیو سوسیالیستی“، چند تن از نویسندگان نشریه‌ی “گفتگوهای زندان“ بودند. “گفتگوهای زندان“ ابتکار مشترک جمعی از زندانیان سیاسی سابق است که در سال ۲۰۰۵ و ۲۰۰۷ سمینارهایی را در شهر کلن به یاد خاوران برگزار کرد. همایون ایوانی از “گفتگوهای زندان“ در باره‌ی اهمیت حرکت “کمیته‌ی جوانان ایرانی در اروپا“ و تحصن در برابر “خانه‌ی مطبوعات آلمان گفت: “به نظر من این قدمی بسیار مهم است، چون همان گونه که بر همگان روشن است، اخبار مربوط به نقض حقوق بشر در ایران همیشه با سانسور یا کم‌بها دادن در رسانه‌ها روبرو شده است. هفته‌ی گذشته فرستنده‌ی 3Sat به مدت یک هفته برنامه‌هایی خاص در مورد ایران داشت که در حقیقت تاثیری مثبت از فضای جامعه‌ی اسلامی ارائه می‌داد، در حالیکه به راحتی از کنار موارد نقض حقوق بشر گذشته بود یا اصلا به ان اشاره نشده بود. بخاطر همین این قدم برای این است که گوشه‌ی مهمی از تصویر جامعه‌ی ایرانی همیشه در رسانه‌های عمومی به کنار گذاشته شده، به دلایلی که می‌تواند سیاستهای اقتصادی یا سیاستهای وزارت امور خارجه‌ی آن کشور باشد. برای همین این جوانان و دیگران که در این تحصن شرکت کرده‌اند روی این موضوع متمرکزند. و این قدمی است برای اینکه این فضا شکسته شود.“
سهراب مختاری، نویسنده و فرزند محمد مختاری، از نویسندگان و روشنفکران قربانی قتل‌های سیاسی زنجیره‌ای در ایران، از دیگر شرکت‌کنندگان در تحصن برلین بود. وی در باره‌ی انگیزه‌ی خود برای شرکت در تحصن گفت: “جمهوری اسلامی در همه‌ی این سال‌ها سعی کرده حافظه‌ی جمعی ما را تخطئه بکند و خدشه بر آن وارد سازد و نگذارد که ما جنایاتی را که در این سی سال علیه ایرانیان آزاده و اندیشمندان و دگراندیشان‌مان اتفاق افتاده افشا بکنیم. بخصوص در سال ۱۳۶۷ تعداد زیادی از آزادیخواهان ایرانی، نزدیک به ۶ هزار ایرانی، در زندان‌های جمهوری اسلامی به قتل رسیدند. تخریب گورستان خاوران یکی از جنایت‌بارترین رفتارهاست که جمهوری اسلامی در همه‌ی این سال‌ها پیش گرفته است.“
سهراب مختاری در ادامه اشاره کرد به اینکه جمهوری اسلامی نخست از برگزاری مراسم در خاوران جلوگیری کرد و هم‌هنگام جلوی برگزاری مراسم دیگری را گرفت که مربوط به قتل‌های دیگر بودند، قتل‌هایی که در سالهای پس از کشتار جمعی زندانیان سیاسی اتفاق افتادند. آشکار است که منظور وی مراسم مربوط به قتل پدر خود او و دیگر قربانیان قتل‌های سیاسی در ایران است. مختاری افزود: “تخریب این گورستان نشان می‌دهد که می‌خواهند هر نشانی را از این جنایت پاک کنند. ولی من مطمئنم که تاریخ به این روزها محدود نیست، بلکه در آینده یاد تمام عزیزانی که در آنجا دفن شده‌اند، زنده خواهد بود و گرامی داشته خواهد شد.
تا ظهر روز جمعه خبرگزاری آسوشیتدپرس و فرستنده تلویزیونی Sat 1 برای تهیه‌ی خبر و گزارش به محل تحصن اعتراضی علیه تخریب خاوران آمده بودند.
ادامه‌ی اعتراض دیگر فعالان حقوق بشر به تخریب خاوران
“کمپین بین‌المللی دفاع از حقوق بشر در ایران“ طی اطلاعیه‌ای خواستار توقف تخریب گورستان خاوران شده است. در اطلاعیه‌ی این سازمان مدافع حقوق بشر آمده است که نیروهای دولتی طی یک ماه اخیر با بولدوزر و کاشت درخت دست به تخریب خاوران زده‌اند و بر این اقدام خود نام “توسعه و سازماندهی گورستان اقلیت‌های مذهبی“ را نهاده‌اند.
هادی قائمی، سخنگوی کمپین در مورد تخریب گورستان خاوران گفت: “این مکان، یک سند کشتار دسته‌جمعی است و دولت به جای تخریب آن باید فورا تحقیقات قضایی را برای یافتن قربانیان و مستندسازی شواهد شروع کند.“
در اطلاعیه‌ی “کمپین“ از قول خانواده‌های قربانیان نقل شده که در تخریب اخیر گورستان خاوران استخوان‌ها و سایر بقایای قربانیان از جمله لباس، پتو و دیگر متعلقات آنها در جریان خاکبرداری زیر و رو شده است.
“کمپین بین‌المللی دفاع از حقوق بشر در ایران“ از دولت ایران خواسته که به سرعت به خواست‌های خانواده‌های قربانیان اعدام‌های جمعی توجه کنند و به خانواده‌ها اجازه دهند که عزیزانشان را با عزت و احترام به خاک بسپارند.
سایت اینترنتی “بیداران“ به سردبیری منیره برادران نیز به قصد مقابله با سیاست تخریب گورستان خاوران با انتشار اطلاعیه‌ای خواستار کمک به جمع‌آوری اطلاعات در مورد اعدام‌شدگان و آرمیدگان در خاوران شده است. در اطلاعیه‌ی “بیداران“ آمده است: “می دانیم که گورستان خاوران، که حالا در تخریبش می کوشند، محل دفن تعدادی از زنان و مردانی است که در جمهوری اسلامی به دلیل وابستگی به گروه های چپ اعدام شده اند. اما نمی دانیم تعدادشان را و نمی شناسیم چهره و مشخصات بسیاری از آنها را. مقامات از دادن اطلاعات به خانواده ها طفره رفته و گذاشتن سنگ و یادبود را بر خانواده ها ممنوع کرده اند. اما خانواده ها گواه هستند که در این گورستان به ظاهر بی نام و نشان عزیزانشان خفته اند. تلاش کنیم که این گورستان بی نام ونشان نباشد، که انکارش ممکن نباشد.“