ترکیه و ارمنستان در راه از سرگیری روابط
۱۳۸۸ شهریور ۱۰, سه‌شنبه
این گام که باید از سوی پارلمان‌های هر دو کشور به تصویب برسد نتیجه‌ی «مشورت‌‌ها»یی است که از دو سال پیش به این طرف در «سطح داخلی» و با میانجی‌گری سوئیس انجام می‌شود.
ترکیه و ارمنستان که مناسباتشان از سال ۱۹۹۳ قطع شده است، در آوریل ۲۰۰۹ با تصویب «نقشه‌ی راه» در جهت عادی‌سازی روابط خود گام برداشته‌اند. در «نقشه‌ی راه» که در پارلمان‌های هر دو کشور به تصویب رسید، مراحل و گام‌های این روند مشخص شده است.
در سال ۱۹۹۳ با اشغال منطقه‌ی کوهستانی قره‌باغ توسط ارمنستان روابط دو کشور از سوی ترکیه قطع شد. آذربایجان قره‌باغ کوهستانی را قسمتی از خاک خود میداند و و ترکیه با باکو در این نقطه‌نظر که این اقدام ارمنستان «نقض حقوق بین‌الملل» است، شراکت دارد.
اختلافات دو کشور به گذشته بازمی‌گردد
اما مهمترین مسایل مورد مناقشه‌ی ترکیه و ارمنستان مسایلی مربوط به گذشته است که باید بین دو کشور حل و فصل شود. ایروان خواستار آن است که کشتار ارمنی‌ها در امپراتوری عثمانی به عنواان «نسل‌کشی» یا genocide به رسمیت شناخته شود، در حالی که آنکارا به شدت با این امر مخالفت می‌کند. ترکیه می‌گوید، در آن زمان تنها ۳۰۰ هزار نفر کشته شدند، در حالیکه ارمنستان شمار کشته‌شدگان را یک و نیم میلیون نفر میداند.
نزدیک‌شدن ترکیه و ارمنستان یکی از محورهای مهم دیدار باراک اوباما، رئيس‌‌جمهور آمریکا، از ترکیه بود. اوباما در استانبول در دیدار با وزرای خارجه‌ی‌ترکیه و ارمنستان و همتای سوئیسی خود گفت: «نمی‌خواهم بر دیدگاه خود تأکید کنم، بلکه برای من دیدگاه‌های ترکیه و ارمنستان مهم است. اگر این دو کشور در جهت حل مسایل مربوط به تاریخ گذشته‌ی خود گام بردارند، بقیه‌ی جهان باید تلاش کند تا این موضوع به فرجام برسد. من به نوبه‌ی خود می‌خواهم تا جایی که امکان دارد در این میان نقشی سازنده داشته باشم و این روند را تسریع کنم.»
فوتبال در خدمت بهبود روابط دو کشور
از یک سال پیش نشانه‌های نزدیک‌تر شدن دو کشور به یکدیگر آشکار شد. در اوایل سپتامبر ۲۰۰۸ عبدالله گل از ارمنستان دیدار کرد. این نخستین باری بود که یکی از رئيسان جمهور ترکیه از ارمنستان دیدار می‌کرد.
پس از این دیدار که با شرکت در مسابقه‌ی فوتبال میان دو کشور همراه بود و به «دیپلماسی فوتبال» معروف شد، گل همتای خود، سرژ سرکیسیان، را به همراهی در مسابقه‌ی برگشت که در ترکیه برپا می‌شد دعوت کرد.
این مسابقه قرار است در ۱۴ اکتبر، یعنی ۶ هفته‌ی دیگر، بعد از به پایان رسیدن مهلتی که دو کشور برای تنظیم پروتکل عادی‌سازی روابط در نظر گرفته‌اند، انجام شود.