تصاویر به یادماندنی از تیم ملی فوتبال ایران در جام‌های جهانی ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۴

نخستین حضور تیم ملی فوتبال ایران در مسابقات جام جهانی به سال ۱۹۷۸ در آرژانتین برمی‌گردد. ایران که یکی از شانزده تیم شرکت‌کننده در دور نهایی مسابقات بود، با تیم‌های هلند، پرو و اسکاتلند در یک گروه قرار داشت. سرمربی‌گری ملی‌پوشان ایران در جام جهانی ۱۹۷۸ آرژانتین را حشمت مهاجرانی برعهده داشت.

تیم ملی فوتبال ایران در نخستین دیدار خود به مصاف هلند، نایب‌قهرمان جهان رفت و ۳ بر صفر از حریف اروپایی خود شکست خورد. این دیدار در روز ۳ ژوئن در حضور ۳۳ هزار تماشاگر برگزار شد. ترکیب آغازین تیم ملی ایران در این دیدار از این قرار بود: ناصر حجازی، حسن نظری، نصرالله عبداللهی، حسین کازرانی، آندرانیک اسکندریان، علی پروین، ابراهیم قاسم‌پور، محمد صادقی، حسن نایب‌آقا، حسین فرکی و غفور جهانی.

در دیدار ایران و اسکاتلند که در روز ۷ ژوئن در حضور تنها ۸ هزار تماشاگر برگزار شد، نخستین موفقیت ملی‌پوشان ایران در مسابقات جام جهانی رقم خورد. تیم ایران اگر چه در پی گل به خودی اسکندریان در دقیقه ۴۳ یک بر صفر از حریف خود عقب افتاد، اما با گل حسین دانایی‌فرد در دقیقه ۶۰ به تساوی دست یافت و یک امتیاز کسب کرد.

سومین و آخرین دیدار ملی‌پوشان ایران در جام ۷۸ آرژانتین مقابل تیم پرو انجام گرفت. این دیدار که روز ۱۱ ژوئن در حضور ۲۱ هزار تماشاگر برگزار شد، پس از ۹۰ دقیقه با پیروزی ۴ بر یک پرو خاتمه یافت. تصویر: دوئل هوایی میان محمد صادقی (شماره ۹)، هافبک ایران، و کیروگا، درواز‌ه‌بان پرو.

نخستین گل پرو دو دقیقه پس از آغاز بازی حاصل شد. گل‌های دوم و سوم پرو که در دقیقه ۳۶ و ۳۹ به ثمر رسید، از نقطه پنالتی توسط کوبیلاس، ستاره پرو، وارد دروازه ایران شد. تک‌گل ایران در این دیدار را حسن روشن در دقیقه ۴۱ به ثمر رساند. تصویر: ناصر حجازی، دروازه‌بان ایران، در تلاش مهار یکی از حملات کوبیلاس که زننده‌ی چهارمین گل پرو در این دیدار نیز بود.

تیم ملی فوتبال ایران پس از ۲۰ سال انتظار توانست برای دومین بار در مسابقات جام جهانی حضور یابد. ملی‌پوشان ایران در آن دوره از مسابقات که میزبانی آن را فرانسه بر عهده داشت، با تیم‌های آمریکا، آلمان و یوگسلاوی سابق هم‌گروه بودند. سرمربی‌گری ایران در این دوره از بازی‌ها را جلال طالبی برعهده داشت.

تیم ملی فوتبال ایران که در نخستین دیدار خود مقابل یوگسلاوی احمدرضا عابدزاده، کاپیتان و دورازه‌بان شماره یک خود را به علت مصدومیت در خدمت نداشت، یک بر صفر از حریف شکست خورد. تک گل این دیدار را سینیشا میهایلوویچ، ستاره یوگسلاوی، در پی ضربه‌ای آزاد به ثمر رساند. تصویر: کریم باقری، هافبک تیم ملی، در صحنه‌ای از دیدار ایران و یوگسلاوی.

تیم ملی فوتبال ایران روز ۲۱ ژوئن در حضور بیش از ۴۳ هزار تماشاگر در شهر لیون دومین دیدار خود در مرحله گروهی را مقابل تیم آمریکا انجام داد. ملی‌پوشان ایران در این پیکار پرهیجان حریف خود را ۲ بر یک شکست دادند و به پیروزی‌ای تاریخی دست یافتند.

نخستین گل این دیدار را حمیدرضا استیلی، بازیکن پرتجربه ایران، با ضربه سر و در پی دریافت سانتری از زرینچه به ثمر رساند. ضربه پرقوس استیلی برای دروازه‌بان آمریکا مهار‌ناپذیر بود. دومین ضربه تیم ملی ایران به آمریکا را مهدی‌مهدوی‌کیا، چهره جوان و پرتوان ایران در آن دوره از بازی‌ها، وارد آورد. تک‌گل آمریکا که لحظاتی پیش از پایان بازی به ثمر رسید نیز نتوانست مانع شکست تاریخی این تیم از ایران شود.

علیرضا منصوریان (راست) پس از پایان بازی جو ماکس مور، مهاجم آمریکا را دلداری می‌دهد.

تیم ملی فوتبال ایران در سومین دیدار خود رویاروی ملی‌پوشان آلمان قرار گرفت؛ دیداری سرنوشت‌ساز که می‌توانست صعود ایران از مرحله گروهی را به همراه داشته باشد. این پیکار كه در روز ۲۵ ژوئن در حضور بیش از ۳۵ هزار تماشاگر برگزار شد، با پیروزی ۲ بر صفر آلمان پایان یافت. تصویر: احمدرضا عابدزاده و یورگن کلینس‌مان، کاپیتان‌های تیم‌های ملی ایران و آلمان، پیش از به صدا درآمدن سوت آغاز بازی.

تیم آلمان در نیمه نخست این دیدار که با تساوی بدون گل خاتمه یافت، بسیار ضعیف عمل کرد. ملی‌پوشان آلمان در نیمه دوم اما بر حملات خود افزودند و در پی الیور بیرهوف در دقیقه ۵۱ یک بر صفر از ایران جلو افتادند. دومین گل آلمان نیز توسط یورگن کلنیزمان به ثمر رسید. تصویر: لوتار ماتئوس، بازیکن پرسابقه آلمان، در نبرد تن‌به‌تن با کریم باقری، هافبک پرتوان ایران.

تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان از مهره‌های باتجربه‌ای چون علی دایی، مهدی مهدوی‌کیا، وحید هاشمیان و علی کریمی بهره ‌برد. فوتبال‌دوستان ایران امید داشتند که تیم ملی بتواند با توجه به قابلیت‌های خود مرحله گروهی را با موفقیت پشت سر گذارد و به دور بعد صعود کند. نخستین حریف ملی‌پوشان ایران تیم مکزیک بود. تصویر علی کریمی در دوئل با لوئیس فیگو، کاپیتان و ستاره تیم ملی فوتبال پرتغال.

تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان در گروه D با تیم‌های مکزیک، پرتغال و آنگولا همگروه بود. تصویر: سرمربیان تیم‌‌های گروه D به ترتیب از راست: برانکو ایوانویچ (سرمربی ایران)، ریکاردو لا ولپه (سرمربی مکزیک)، لوئیز فلیپه اسکولاری (سرمربی پرتغال) و لوئيس اوليويرا گونکالوس (سرمربی آنگولا).

نخستین پیکار ملی‌پوشان ایران در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان مقابل تیم ملی مکزیک بود. سوت آغاز این دیدار در روز ۱۱ ژوئن ۲۰۰۶ ساعت ۱۸ به وقت آلمان به صدا درآمد. این بازی که در حضور ۴۱ هزار تماشاگر در ورزشگاه نورنبرگ برگزار شد، با پیروزی ۳ بر یک مکزیک خاتمه یافت. ترکیب آغازین تیم ملی (پیراهن قرمز) از این قرار بود: میرزاپور، کعبی، گل‌محمدی، رضایی، نصرتی، تیموریان، نکونام، مهدوی‌کیا، کریمی، دایی، هاشمیان.

ملی‌پوشان ایران در نیمه نخست چهره‌ی خوبی از خود به نمایش گذاشتند و نشان دادند که توان رویارویی با تیم‌های باتجربه و قدرتمندی چون مکزیک را دارند. تیم ملی ایران اما در نیمه ‌دوم نتوانست مانند ۴۵ دقیقه اول بدرخشند و در نهایت ۳ بر یک مغلوب سبزپوش‌های مکزیک شد. تصویر: جواد نکونام (شماره ۶)، هافبک تیم ملی در نبردی تن‌به‌تن با ریکاردو اوساریو، مدافع مکزیک.

جام ۲۰۰۶ • ایران و پرتغال تیم ملی فوتبال ایران در دومین پیکار خود در جام جهانی ۲۰۰۶ به مصاف پرتغال رفت؛ تیمی که از ستارگانی صاحبنام چون لوئیس فیگو، دکو و کریستیانو رونالدو بهره می‌برد. تصویر: وحید هاشمیان (پیراهن سفید) در دوئل با فرناندو میرا، مدافع پرتغال.

تلاش‌ها و حملات ملی‌پوشان ایران به ویژه در نیمه نخست شتابزده بود. از آن گذشته میزان خشونت در این دیدار نیز بیشتر از پیکار ایران و مکزیک بود. نیمه نخست دیدار ایران و پرتغال با تساوی بدون گل خاتمه یافت. یکی از صحنه‌های جنجال‌برانگیز دیدار پرتغال و ایران، خطای سنگین حسین کعبی روی لوئیس فیگو، کاپیتان پرتغال بود.

در نیمه دوم پرتغالی‌ها توانستند دو بار دروازه ایران را باز کنند. دکو و کریسیتانو رونالدو گل‌های پرتغال را در دقایق ۶۳ و ۸۰ به ثمر رساندند. دومین شکست سبب شد که ملی‌پوشان ایران در آخرین دیدار خود مقابل آنگولا شانسی برای جبران ناکامی‌ها و صعود به دور بعد نداشته باشند. این دیدار با تصویر: علی کریمی (چپ) در نبرد تن‌به‌تن با کوستینیا، مدافع پرتغال.

دیدار پایانی مرحله گروهی مقابل آنگولا که در لایپزیگ برگزار شد پیکار میان تیم‌هایی بود که پیش از آن حذف شده بودند. با وجود اینکه حاصل این دیدار تأثیری در صعود تیم‌های ملی ایران و آنگولا نداشت، ملی‌پوشان دو تیم بر آن بودند که در آخرین بازی نهایت تلاش خود را به نمایش بگذارند. نبرد تن‌به‌تن میان مندوسا، بازیکن آنگولا و آندرانیک تیموریان، هافبک تیم ملی فوتبال ایران.

دیدار ایران و آنگولا پس از ۹۰ دقیقه با تساوی یک بر یک خاتمه یافت. گل ایران در این پیکار را سهراب بخیاری‌زاده (پیراهن سفید)، مدافع ایران در دقیقه ۷۵ با ضربه سر به ثمر رساند.

ملی‌پوشان ایران پس از غیاب در جام ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی توانستند در سال ۲۰۱۴ بار دیگر به جمع شرکت‌کنندگان دور نهایی بپیوندند. ملی‌پوشان ایران در نخستین دیدار خود به مصاف نیجریه رفتند و پس از ۹۰ دقیقه تلاش و دوندگی به تساوی بدون گل دست یافتند.

تیم ملی فوتبال ایران در دومین پیکار خود در جام جهانی ۲۰۱۴ به مصاف تیم ملی‌ آرژانتین رفت؛ تیمی که هدایت آن را در زمین، لیونل مسی، فوق‌ستاره‌ی فوتبال جهان بر عهده داشت. ملی‌پوشان ایران در این دیدار خوش درخشیدند و راه را بر مسی و یارانش دشوار ساختند. تصویر: نبرد تن به تن میان احسان حاجی صفی (شماره ۳) و لیونل مسی، کاپیتان آرژانتین.

بازی می‌رفت، با تساوی صفر بر صفر خاتمه یابد که مسی در واپسین لحظات با شوتی از راه دور پیروزی یک بر صفر را برای آرژانتین بر ارمغان آورد. تصویر: تلاش اشکان دژاگه (راست) برای مهار لیونل مسی.

آخرین دیدار تیم ملی ایران در مرحله گروهی جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل مقابل آبی‌پوش‌های بوسنی و هرزگوین بود. دیدار میان دو تیم در حضور ۴۸ هزار تماشاگر با شکست ۳ بر یک ملی‌پوشان ایران به پایان رسید. تصویر: نبرد تن‌به‌تن میان مسعود شجاعی (شماره ۷) و ادین ژکو، مهاجم بوسنی و هرزگوین. ایران با یک تساوی و تنها یک امتیاز در رده‌ی پایانی گروه F قرار گرفت.

ملی‌پوشان ایران تحت هدایت کارلوس کی‌روش، سرمربی خود نخستین بار توانسته‌اند برای دومین بار پیاپی در مسابقات جام جهانی حضور یابند. ایران با تیم‌های مراکش، اسپانیا و پرتغاال هم‌گروه است و برای راهیابی به دور بعد مأموریتی دشوار در پیش رو دارد. کی‌روش اما در آستانه آغاز رقابت‌ها در مورد به صعود ایران ابراز خوشبینی کرده است.