تصویب دو فوریت طرح الزام دولت ایران به پیگیری خسارات آمریکا
۱۳۹۵ اردیبهشت ۲۶, یکشنبهدر نشست علنی روز یکشنبه (۲۶ اردیبهشت / ۱۵ مه) بیش از ۸۳ درصد نمایندگان حاضر در مجلس با دو فوریت طرح "الزام دولت به پیگیری اخذ غرامت از آمریکا" موافقت کردند. از مجموع ۲۱۶ رأی، ۱۸۱ رأی مثبت، ۶ رأی منفی و ۸ رأی ممتنع بود.
چنانچه این طرح به تصویب نهایی برسد، دولت موظف به انجام اقداماتی برای "جبران خسارت و اخذ غرامت کامل از دولت آمریکا" به دلیل ۱۰ موردی خواهد بود که این کشور، به گفته نمایندگان، در آن نقش داشته و علیه ایران عمل کرده است. نمایندگان مجلس در یک نشست علنی حداکثر تا سه روز دیگر جزئيات این طرح را بررسی خواهند کرد.
بیشتر بخوانید: نامه اعتراضی وزیر خارجه ایران به رأی دیوان عالی آمریکا
طرح نمایندگان مجلس دربرگیرنده ۱۰ مورد است که در ۶۳ سال اخیر رخ داده و به گفته آنان به ایران "خسارتهای مادی و معنوی" وارد آورده است؛ قدیمترین مورد کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ است که به گفته پژوهشگران تاریخ مهمترین سهم را در حافظه تاریخی ایرانیان درباره روابط ایران و آمریکا دارد.
همچنین کودتای نوژه و کشته و معلول شدن صدها هزار ایرانی در جنگ ایران و عراق و حمله به سکوهای نفتی ایران در زمان این جنگ از جمله مواردی است که نمایندگان برشمرده و آمریکا را به نقش داشتن در آن متهم کرده و خواستار پرداخت غرامت بابت آن شدهاند.
بیشتر بخوانید: روحانی: توقیف دارایی ایران در آمریکا دزدی و رسوایی است
نمایندگان همچنین خواستار دریافت غرامت از آمریکا به دلیل "جاسوسی علیه ایران توسط این کشور یا با حمایت آن، انسداد، مصادره یا تصرف داراییهای جمهوری اسلامی، نهادها و موسسههای دولتی یا عمومی یا مقامات آن" شدهاند.
وظایف دولت در ۵ ماده این طرح شرح داده شده است. دولت از جمله موظف به اقدام متقابل میشود درصورتی که آمریکا تعهدات خود در برابر ایران، به ویژه در حوزه مصونیت دولت و اموال متعلق به دولت و مقامات جمهوری اسلامی" را نقض کند.
تصویب دو فوریت طرح "الزام دولت به پیگیری اخذ غرامت از آمریکا" پس از آن صورت میگیرد که دیوان عالی آمریکا که شکایت خانوادههای قربانیان بمبگذاریهای بیروت در سال ۱۹۸۳ و انفجار در "برج الخُبر" (برجهای خُبَر) در عربستان سعودی در سال ۱۹۹۶ را بررسی میکرد، ایران را به پرداخت ۲ میلیارد دلار غرامت از محل داراییهای بلوکهشدهاش به بازماندگان این قربانیان محکوم کرد.
بیشتر بخوانید: دیوان عالی آمریکا ایران را به پرداخت ۲ میلیارد دلار غرامت محکوم کرد
در سال ۱۹۸۳ در بمبگذاریهای بیروت ۲۴۱ تفنگدار دریایی آمریکا کشته شده بودند. نهادهای امنیتی آمریکا جمهوری اسلامی را مرتبط با بمبگذاریها در مقر تفنگداران دریایی آمریکا میدانند.
همچنین در سال ۱۹۹۶ در انفجاری در نزدیکی "برج الخُبر" ۱۹ نظامی آمریکایی کشته و بیش از ۴۰۰ نفر زخمی شدند. مقامات آمریکا از جمله پلیس فدرال این کشور (افبیآی) گروههایی را مسئول این حمله تروریستی دانستند که با ایران در ارتباط بودهاند.
بیش از ۱۳۰۰ نفر از بستگان قربانیان بمبگذاری بیروت و "برج الخُبر" (برجهای خُبَر) در عربستان سعودی شاکیان این پرونده هستند.
بیشتر بخوانید: وزارت خارجه: حکم دیوان عالی آمریکا "دستبرد به اموال" ایران است
اعلام رأی دیوان عالی کشور آمریکا پیش از این با واکنش تند مقامات ایران روبرو بوده است. وزارت امور خارجه ایران حکم دیوان عالی آمریکا علیه ایران را "دستبرد به اموال ایران" خواند. رئیس جمهور ایران حسن روحانی آن را "دزدی آشکار و رسوایی بزرگ حقوقی" دانست. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در نامهای به دبیرکل سازمان ملل متحد به رأی دیوان عالی کشور آمریکا اعتراض کرد.