تظاهرات در ۶۰۰ شهر دنیا برای آزادی علم
۱۳۹۶ اردیبهشت ۲, شنبه
ایده تظاهرات برای آزادی علم زمانی شکل گرفت که دولت دونالد ترامپ کاهش بودجه سازمان‌های علمی را پیشنهاد کرد. ترامپ پیش‌تر تغییرات اقلیمی را هم زیر سئوال برده و حتی آن را یک دروغ خوانده بود. تظاهرکنندگان روز شنبه (۲۲ آوریل/۲ اردیبهشت) به سیاست‌هایی که دستاوردهای علمی را تحقیر می‌کنند و آن را کوچک می‌شمارند اعتراض کردند. آنها از افزایش بدبینی سیاستمداران درباره موضوعاتی همچون واکسیناسیون هم نگران‌اند.
بیشتر بخوانید: ترامپ فرمان انرژی‌های پاک اوباما را لغو کرد
در برخی کشورها از جمله روسیه، مجارستان و ترکیه هم تدابیری برای فشار به دانشگاه‌ها و مراکز علمی اتخاد شده است.
تظاهرات برای علم در ۱۸ شهر آلمان
تظاهرات اصلی دانشمندان اگرچه در آمریکا و از مقابل کاخ سفید آغاز شد، اما در بسیاری از کشورها از جمله آرژانتین، برزیل، کانادا، کلمبیا، دانمارک، هندوستان، ژاپن، مکزیک، کره‌جنوبی و اوگاندا هم این تظاهرات انجام گرفت. در ۱۸ شهر آلمان از جمله برلین، کلن، بن، درسدن، فرانکفورت، مونیخ، کوبلنز، اشتوتگارت هم تظاهرات مشابهی برپا شد.
پیتر شلوسر، پروفسور ژئوفیزیک از دانشگاه کلمبیای نیویورک اظهار امیدواری می‌کند که راهپیمایی درباره اهمیت کار و تحقیقات علمی دانشمندان، در جامعه آگاهی ایجاد کند. رانگا یوگشوار، محقق و خبرنگارعلمی آلمانی هم می‌گوید، به جای علم و دانش در حال حاضر بیشتر تعصب و پیش‌داوری رایج است تا ترس و وحشت ایجاد کنند.
کای گه‌رینگ، نماینده مجلس آلمان و سخنگوی حزب سبزها هم از دولت این کشور می‌خواهد که برای آزادی علم مبارزه کند. او تاکید می‌کند، این کافی نیست که فقط در این خصوص نظاره‌گر باشیم، بلکه اقدامات عملی لازم باید انجام بگیرد.
به گفته نماینده سبزها، برای آزادی علم و تحقیقات دانشمندان، فشار دیپلماتیک و سیاسی را هم باید بیشتر کرد. این نماینده مجلس از این اقدام دولت پشتیبانی کرده که در آلمان به آن عده از دانشجویان و دانشمندان پناهجو که مجبور به فرار کشورشان شدند بورس تحصیلی پرداخت می‌شود.
این سیاست‌مدار ضمن انتقاد از اقداماتی که دولت‌های لهستان، مجارستان بر ضد موسسات علمی این کشور انجام داده‌اند، تاکید می‌کند که کشورهایی چون ترکیه، ایران، عراق، مصر، چین و روسیه جلوی آزادی علم و تحقیقات عالمان و محققان را می‌گیرند.
امید کوکبی دانشمندی که ۵ سال از عمرش را در زندان گذراند
در ایران نیز محققان و عالمان از آزادی عمل کافی برخوردار نیستند. یکی از مشهورترین نخبگان علمی کشور که سال‌ها عمر خود را در زندان گذراند امید کوکبی است. کوکبی در زمان ریاست جمهوری احمدی‌نژاد (۱۳۸۹) دستگیر شد و در دادگاهی به ریاست قاضی صلواتی به ۱۰ سال حبس محکوم شده بود.
امید کوکبی در نامه‌ای که بعدها به بیرون زندان فرستاد توضیح داد که او چندین بار از سوی مقامات امنیتی و نظامی ایران به دلیل تخصص‌اش در فیزیک لیزری برای همکاری در برنامه‌ی اتمی ایران دعوت شده و هربار درخواست همکاری را رد کرده بود.
بیشتر بخوانید: جایزه "آزادی و مسئولیت علمی" برای امید کوکبی، فیزیک‌دان زندانی
او در این نامه نوشت که به "حق آزادی شخصی در انتخاب مسیر زندگی" باور دارد و همکاری با برنامه‌ی اتمی مناقشه‌برانگیز ایران را برخلاف منافع ملت و ارزش‌های انسانی می‌داند. این دانشمند جوان بیش از ۵ سال از بهترین سال‌های عمر خود را بجای تحقیق و پژوهش در سلول‌های زندان اوین سپری کرد. امید کوکبی سال پیش بعد از ابتلا به سرطان کلیه با قرار وثیقه‌ای سنگین بطور مشروط از زندان آزاد شد.