تلاش اتحادیه اروپا و اردوغان برای مهار بحران پناهجویان
۱۳۹۴ مهر ۱۴, سه‌شنبه
رجب طیب اردوغان٬ رئيس‌جمهور ترکیه٬ روز دوشنبه (۵ اکتبر/ ۱۳ مهر) از سران اتحادیه اروپا خواست تا ایجاد منطقه امن در شمال سوریه و منطقه پرواز ممنوع در این کشور را به عنوان راه‌هایی برای حل بحران پناهجویان در نظر گیرند. او همچنین نشانه‌هایی از آمادگی آنکارا برای بحث در رابطه با ایجاد اردوگاه‌های بیشتر برای آوارگان جنگی در داخل مرزهای ترکیه بروز داد.
در دیداری که بین اردوغان و سران اتحادیه اروپا در بروکسل انجام گرفت٬ طرفین درباره طرحی که هدف از آن مقابله با بحران فزاینده پناهجویان است تبادل نظر کردند.
اردوغان در حالی با سران اتحادیه اروپا دیدار کرد که از شروع سال ۲۰۱۵ تا کنون ۶۳۰ هزار نفر پناهجو خود را به صورت غیر قانونی به مرزهای اروپا رسانده‌اند که بیشتر آنها از ترکیه وارد شده‌اند. آلمان می‌گوید تا انتهای سال ۲۰۱۵ تا یک و نیم میلیون پناهجو خواهد پذیرفت. حدود سه هزار پناهجو جان خود را در جریان تلاش برای رسیدن به مرزهای اروپا یا از دست داده یا ناپدید شده‌اند.
با این همه رئیس‌جمهور ترکیه تاکید کرد که کشورش بار بزرگی از بحران پناهجویان در منطقه را٬ با حضور حدود دو میلیون پناهجوی سوری در داخل خاک خود٬ متقبل شده است. به گزارش رویترز٬ او در جمع خبرنگاران گفت: «ما با سوریه هم‌مرز هستیم٬ با عراق هم. بنابراین کشوری که در معرض خطر است ترکیه است.»
او درخواست کرد تا بروکسل در جهت مقابله با "تروریسم" اقدامات گسترده‌تری انجام دهد. اردوغان به نقش بشار اسد٬ رئیس‌جمهور سوریه٬ در بحران منطقه اشاره کرد و گفت "ریشه مساله" بحران پناهجویان "تروریسم است که از حمایت دولت اسد بهره‌مند است."
او گفت: «اگر می‌خواهیم که مساله پناهجویان را حل کنیم٬ باید سه کار انجام دهیم. یکی تمرکز بر آموزش و تجهیز٬ دوم٬ مشخص کردن یک منطقه امن که عاری از تروریست‌های دولت اسلامی (داعش) باشد٬ و سوم ایجاد منطقه پرواز ممنوع است.» او همچنین از اتحادیه اروپا خواست تا نه تنها از مقابله با گروه تروریستی دولت اسلامی که همچنین در مقابله با حزب ممنوع کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) نیز از ترکیه حمایت کند.
بیشتر بخوانید: حزب کارگران کردستان به آتش‌بس با ترکیه پایان داد
این در حالیست که خشونت‌های اخیر ترکیه در مقابله با پ‌ک‌ک انتقادهایی را در داخل اروپا برانگیخته است. دولت ترکیه و حزب کارگران کردستان در سال ۲۰۱۲ گفت‌وگوهای صلح را آغاز کردند. در ادامه این گفت‌وگوها آتش‌بس میان دو طرف اعلام شد و قرار بر آن شد که نیروهای حزب کارگران کردستان از ترکیه خارج و در شمال عراق مستقر شوند. آتش‌بس در ژوئیه (مرداد) امسال با آغاز دوباره درگیری‌ها به طور رسمی لغو شد.
درخواست از ترکیه برای همراهی با یونان
به رغم دفاع اردوغان از اقدامات ترکیه٬ اتحادیه اروپا از اردوغان خواست تا برای متوقف کردن جریان ورود پناهجویان که خود را از ترکیه به سواحل اروپا می‌رسانند اقدامات بیشتری انجام دهد. بحران پناهجویان فعلی شدیدترین بحران از این دست پس از سال‌های جنگ جهانی دوم است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه٬ دونالد توسک٬ رئیس شورای اروپا٬ که روز دوشنبه پس از نشست با اردوغان در جمع خبرنگاران حاضر شد با اعلام اینکه "هیچ چون و چرایی بر سر اینکه اروپا باید مرزهای خود را بهتر مدیریت کند وجود ندارد٬" گفت: «ما از ترکیه می‌خواهیم که این کشور هم همین رویه را پیش بگیرد.»
اروپا همچنین در پی آن است تا ترکیه را مجبور به مقابله با قاچاقچیان انسان کند. بروکسل و آنکارا٬ درباره پیوستن ترکیه به فرانتکس برای همراهی با یونان در حفاظت بیشتر از سواحل دریای اژه تبادل نظر کردند. فرانتکس، نهاد وابسته به اتحادیه اروپا است که در زمینه نظارت بر مرزهای خارجی این اتحادیه فعالیت دارد. اگر کسی در هنگام عبور به سوی اروپا دستگیر شود به یکی از شش اردوگاه جدید پناهندگان در ترکیه که تا دو میلیون نفر گنجایش دارند و اتحادیه اروپا نیز از آن حمایت مالی میکند ارجاع داده خواهد شد.
در حالی از ترکیه خواسته شد که در کنترل مرزها همراهی بیشتری از خود نشان دهد٬ که فابریس لگری٬ رئیس فرانتکس٬ خواستار ۷۷۵ مرزبان بیشتر برای حفاظت از مرزهای اروپا در کشورهای ایتالیا و یونان شده است؛ خواست‌هایی که در تاریخ فعالیت فرانتکس بی‌نظیر است.
در همین حال خبر پیدا شدن جسد یک کودک شش تا یک ساله در ساحل جزیره کوس یونان مجددا خبرساز شده است. پیش از این پیدا شدن جسد آیلان کوردی سه ساله در جریان گریز خانواده‌اش به اروپا در آبهای دریای مدیترانه اروپا را تکان داده بود. بر اساس گزارش‌ها٬ تنها در ماه سپتامبر امسال٬ دست کم ۱۵ کودک که همراه با خانواده‌هایشان قصد ورود به اروپا را داشته‌اند در دریای اژه غرق شده‌اند.
بیشتر بخوانید: عکس کودک سوری غرق‌شده اروپا را تکان داد
در همین حال صلیب سرخ روز دوشنبه از کشف جسد ۸۵ پناهجوی غرق‌شده در سواحل لیبی خبر داد. سواحل لیبی یکی از نقاط آغازین اصلی سفر هزاران پناهجویی است که قصد ورود به مرزهای اروپا از طریق دریا را دارند.
بیشتر بخوانید: آلمان و فرانسه خواستار سهمیه اجباری پذیرش پناهجو در سطح اروپا شدند
شمار بی‌سابقه پناهجویان اختلافاتی را در میان ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا ایجاد کرده است. خصوصا این اختلافات بر سر طرحی است که می‌خواهد ۱۶۰ هزار پناهجو را میان کشورهای عضو تقسیم کند.