تلاش اسرائيل برای دور ساختن روسيه از ایران

تلاش اسرائیل برای انزوای ایران

نتانیاهو بنابه دعوت دیمیتری مدودیف، رئیس جمهور روسیه روز دوشنبه وارد مسکو شد. وی به مدت ۳ روز از روسیه دیدار می‌کند و قراراست با ولادیمیرپوتین، نخست وزیر و سرگی لاوروف، وزیر امور خارجه‌ی روسیه نیز ملاقات کند.

نتانیاهو در آستانه‌ی سفرش گفت، از سران روسیه درخواست خواهد کرد تا همکاریهای هسته‌ای روسیه با ایران را به حالت تعلیق درآورده و از تحویل سامانه‌ی دفاعی اس - ۳۰۰ به ایران خودداری نمایند.

علاوه بر این، نخست وزیر اسراییل از رهبران روسیه خواهد خواست تا از تحریم‌های "فلج کننده‌ای" علیه ایران حمایت کنند.

اسرائیل پس از اظهارات احمدی نژاد در ۲۲ بهمن، پیرامون غنی سازی ۲۰ درصدی سوخت اتمی، تلاش می‌کند روسیه را به تشدید تحریم‌ها علیه ایران متقاعد کند.

"اسرائیل سبب شد به ایران موشک ندهند"

آلکسی موخین مدیر "مرکز مطالعات سیاسی" در مسکو معتقد است، فعال شدن دیپلماسی اسرائیل تابحال باعث شده سامانه‌ی موشکی اس-۳۰۰ به ایران تحویل داده نشود. بنظر او ایران متحد استراتژیک روسیه در خاورمیانه است و با توجه به این مسئله روسیه تلاش دارد بر مناسبات ایران و اسرائیل تاثیر گذارد.

وی در گفتگو با بخش فارسی دویچه وله همچنین اشاره می‌کند: «تاخیر در تحویل سامانه‌ی اس - ۳۰۰ به دلیل فعال شدن دیپلماسی علنی و مخفی اسرائیل بوده و در نتیجه فعالیت مقامات آمریکائی و اسرائیلی، روسیه از تحویل دادن این موشک‌ها به ایران تابحال سرباز زده است.» بنظر این کارشناس روس، این موشک‌ها می‌تواند توازن نظامی در منطقه را به نفع ایران برهم زند و همین دلیل احتمالی عدم تحویل آن به ایران است.

روسیه مخالف فشار شدید به ایران است

در عین حال رسانه‌های روسیه موضوع از سرگیری مذاکرات صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها را بیشترعمده می‌کنند. دیمیتری مدودیف هم پیش از سفر نتانیاهو گفته بود که درباره‌ی حل مسائل فلسطین و اسرائیل گفتگو خواهد کرد.

خبرگزاری نووستی روسیه خاطرنشان می‌کند که روسیه به همراه آمریکا، اتحادیه اروپا و سازمان ملل در ترکیب گروه چهارجانبه‌ی میانجیگران بین‌المللی مسئله‌ی خاورمیانه قرار دارد.

برخی از تحلیل‌گران نتیجه می‌گیرند، عمده کردن مسئله‌ی فلسطین و اسرائیل از سوی مقامات روسیه، درحالی که برای ناتانیاهو مسئله ایران در اولویت است، بیانگرعدم تمایل مقام‌های روسی به همراهی با تحریم‌‌های شدیدتر علیه ایران است.

مقام‌های روسیه: موضع این کشور تغییر نمی‌کند

ولادیمیر نظروف، معاون دبیر"شورای امنیت فدراسیون روسیه" اعلام کرده است که مسکو قصد دارد به تعهدات بین‌المللی خود عمل کند و سامانه‌ی موشکی اس -۳۰۰ تکامل یافته را به ایران تحویل دهد. به نظر این مقام روسی، این موشک‌ها سلاح دفاعی است.

همکاری‌های روسیه بویژه در عرصه‌های فنی و نظامی با ایران بنظر دکترهومن پیمانی، کارشناس در امور مسائل امنیتی قفقاز و آسیای میانه، به منظور امتیاز گرفتن روسیه از غرب و ایران انجام می‌گیرد.

دکتر پیمانی معتقد است، تاخیر در تحویل سامانه‌ی موشکی اس -۳۰۰ و تاخیر در راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر، صرفا به دلیل درخواست اسرائیل نبوده، بلکه روسیه از آنها به منظور بهبود روابطش با غرب و امتیاز گرفتن از آنها استفاده ابزاری می‌کند.

روسیه و اسرائیل دو سیاست متفاوت دارند

همزمان با سفر نتانیاهو رسانه‌های روسیه نظر مقام‌های ایرانی را نیز منعکس کرده‌اند. احمدی نژاد در یک مصاحبه‌ی ‌اختصاصی با نشریه‌ی VIP روسیه گفته است: «نگاه جمهوری اسلامی به روسیه ابزاری نیست و نمی‌خواهیم این رابطه را به غرب بفروشیم و همین انتظار را از دوستان روسی خود داریم.»

حال برخی از کارشناسان این فکر را هم طرح می‌کنند که اسرائیل می‌تواند روسیه را از ایران دور کند، هومن پیمانی، کارشناس ایرانی ولی با این نظر مخالف هست. وی به دویچه وله می‌گوید: «در چشم‌‌انداز درازمدت، روسیه مسلما نمی‌تواند ایران را فدای اسرائیل بکند، برای اینکه ایران یک قدرت منطقه‌ای هست که روسیه نمی‌تواند از آن صرف نظرکند.»

بنظر پیمانی اهداف درازمدت روسیه با اسرائیل در منطقه همخوانی ندارند. وی دلیل می‌آورد، روسیه تمایل دارد قدرتش تثبیت پیدا کند و مجدد به عرصه‌ی بین‌الملل به عنوان ابرقدرت برگردد و اسرائیل نیز قصد دارد به عنوان یک قدرت منطقه‌ای تثبیت پیدا کند، بنابر این روسیه و اسرائیل دو سیاست مختلفی را دنبال می‌کنند.

نگرانی ایران از نزدیکی اسرائیل و روسیه

اسرائیل و روسیه از تشریح جزئیات گفتگوها درباره‌ی ایران خودداری می‌کنند. ایران هم تابحال واکنشی به سفر نتانیاهو به روسیه نشان نداده، ولی بنا به گفته‌ی کارشناسان روس، مقام‌های ایرانی نگرانی شدیدی از تغییر احتمالی موضع روسیه در قبال ایران دارند.

دولتمردان روسیه از جمله آلکسی بورودافکین، معاون وزیر امور خارجه روسیه تاکید دارند که روسیه در قبال ایران موضع خود را تغییر نخواهد داد.

ولی خبرگزاری فرانسه گزارش می‌دهد که دیدار نتانیاهو پس از آن انجام می‌گیرد که روسیه در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران تردید نشان داده و تحریم‌های تازه را از سوی سازمان ملل "واقع‌گرایانه" اعلام کرده است.

دیدار نتانیاهو در موقعیت کنونی از روسیه می‌تواند "تردیدهای روسیه" را نسبت به ایران بیشتر کند و سبب نزدیکی اسرائیل به روسیه گردد.

این مسئله می‌تواند بنظر برخی از کارشناسان روس به مناسبات استراتژیک ایران و روسیه لطمه وارد کند.

طاهر شیرمحمدی
تحریریه: مصطفی ملکان