تلاش برای اعمال فشار بیشتر بر جمهوری اسلامی از سمت خلیج فارس
۱۳۸۷ آذر ۴, دوشنبهمیلیبند (David Miliband) در روز دوشنبه ۲۴ نوامبر (۴ آذر) در ابوظبی در کنفرانسی که برگزارکنندهی آن "مرکز اماراتی مطالعات و تحقیقات استراتژیک" بود، سخنرانی کرد. مضمون سخنرانی او پیشاپیش انتشار یافته بود. بخش مهمی از نطق میلیبند به کشمکش اتمی با ایران اختصاص داشت.
فشار بر ایران، نه به قصد تغییر رژیم
وزیر امور خارجهی انگلستان در سخنرانی خود ایران هستهای را به عنوان خطر مبرم در وضعیت کنونی منطقه توصیف کرده است. میلیبند معتقد است اگر جمهوری اسلامی به سلاح هستهای دست یابد، با اعتماد به نفس بیشتری سیاست بیثبات کردن منطقه را دنبال میکند. او از کشورهای همسایهی ایران در منطقهی خلیج فارس میخواهد برای برطرف شدن این خطر به اعمال فشار اقتصادی بر ایران رو آورند.
دیوید میلیبند هدف از فشاری را که از طرف قدرتهای غربی به ایران وارد میشود، تغییر رژیم در تهران نمیداند. او تأکید میکند که کشمکش اتمی با ایران فقط راه حل دیپلماتیک دارد. به گفتهی میلیبند، دیپلماسی در صورتی پیشبرنده است که تهران را در برابر انتخابی بگذارد که شق منفی آن عواقب سختی در بر داشته باشد. تهران به گفتهی میلیبند «یا با شورای امنیت سازمان ملل همکاری میکند»، یا این که در صورت برخوردی منفی با قطعنامههای شورای امنیت و ادامهی رویهی فعلی، بایستی انتظار «فشار و انزوای بیشتر»ی را داشته باشد.
کنترل بیشتر بر کالاهای صادراتی به ایران
میلیبند در سخنرانی خود میکوشد که کشورهای منطقهی خلیج فارس را به همکاری بیشتر با سیاست اعمال فشار اقتصادی و سیاسی بر تهران همراه کند. او در سخنرانی خود به نگرانی موجود در میان سیاستمداران و روزنامهنگاران عرب در مورد فعالیتهای اتمی جمهوری اسلامی اشاره میکند و میگوید که کشورهای عرب میتوانند در کنترل ایران نقش مؤثری ایفا کنند. جان کلام میلیبند، فراخواندن کشورهای عرب ناحیهی خلیج فارس به همکاری بیشتر با غرب برای تحریم اقتصادی ایران است. میلیبند خواهان آن است که بر کالاهای صادراتی به ایران کنترل بیشتری اعمال شود، تا جمهوری اسلامی نتواند کالاهایی را که ممکن است در خدمت تکنولوژی هستهای قرار گیرند، از خارج تهیه کند.
ناظران همواره گفتهاند به دلیل روابط تجاری فشردهی میان ایران و امارات، بویژه وجود مدخل دوبی، سیاست ممانعت از صدور ابزار دارای مصرف تکنولوژیک اتمی به ایران، هیچگاه نمیتواند به شکل مطمئنی عمل کند. در رسانههای غربی مدام گزارشهایی منتشر میشود که در آنها از دوبی به عنوان سوراخ بزرگی در دیوار تحریم نام میبرند. وزیر خارجهی انگلستان در سخنرانی خود در ابوظبی میکوشد کشورهای عرب خلیج فارس را تشویق کند، این سوراخ را مسدود کنند.
خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی، ایرنا، صبح روز دوشنبه (۴ آذر) خبر سخنرانی میلبند در ابوظبی را به نقل از روزنامهی انگلیسی گاردین منتشر کرد. گزینش اطلاعات خبر توسط ایرنا به گونهای صورت گرفته که محور موضوع تأکید وزیر خارجهی انگلستان بر راه حل دیپلماتیک شده است، نه ضرورت همراهی کشورهای عرب حوزهی خلیج فارس در اعمال فشار اقتصادی و سیاسی بر ایران. ایرنا گزارش کرده است که میلیبند به اعراب اطمینان میدهد که «انگلیس صد درصد خواهان به کارگیری دیپلماسی برای برطرف کردن بن بست هسته ای تهران است و از باراک اوباما نیز انتظار دارد همین سیاست را دنبال کند.»
واکنش تند در مورد مضمون سخنرانی میلیبند از طرف حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی بود. وی در مصاحبه مطبوعاتی صبح روز دوشنبه اظهارات وزیر خارجه انگلستان در مورد خطر ایران اتمی برای منطقه را به آن برگرداند که وی "صهیونیست" است. وی گفت: « در مورد وابستگی شدید صهیونیستی میلیبند هیچ تردیدی وجود ندارد.»
سخنان تازهی احمدینژاد
محمود احمدینژاد، رئیس جمهور اسلامی که به خوزستان سفر کرده است، صبح روز دوشنبه (۴ آذر) در سخنانی در جمع بسیجیان فشار اقتصادی بر ایران را بیفایده خوانده است. وی گفته است: «آنها اکنون حسرت میخورند که اقتصاد ایران را از اقتصاد جهانی جدا کردهاند؛ چراکه اکنون که اقتصاد جهانی دچار مشکل است، اقتصاد ایران به علت جدایی از اقتصاد جهانی دچار مشکل نشده و سرزنده کار خود را ادامه میدهد. عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد. اینها عامل اصلی این موفقیتها، وجود روحیه بسیجی در کشور و همت بلند مردم و مردان و زنان ایرانی است.»
احمدینژاد در همین سخنرانی گفته است که اقتصاد ایران، به دلیل «روحیه بسیجی» بدون نفت هم میچرخد. وی همچنین صدور قطعنامه در شورای امنیت در رابطه با کشمکش اتمی را بیحاصل خوانده و گفته است: «آنها خیال میکردند وقتی قطعنامه اول را علیه ملت ما بدهند ملت ایران دست خودرا بالا میبرد و خود را تسلیم میکند، ولی من درهمان موقع گفتم آنقدر قطعنامه بدهید که قطعنامهدانتان متلاشی شود. اینها کاغذ پاره است که اعتبار، اثر و مشروعیتی ندارد.»
ر/ رویترز، ایسنا، ایرنا