تمایل ایران به خرید جنگنده سوخو۳۰ از روسیه

سردار حسین دهقان، وزیر دفاع ایران، روز شنبه (۶ آذر / ۲۶ ) اعلام کرد که "خرید جنگنده چندمنظوره سوخو ۳۰ با لازمه انتقال فن‌آوری" در دستور کار تهران  قرار دارد. ایران به تازگی سامانه دفاع موشکی اس‌۳۰۰ را از روسیه تحویل گرفته است.

حدود دو هفته پیش از اظهارات سردار دهقان، "ویکتور آزیوروف"، رییس کمیته دفاعی شورای فدراسیون روسیه (مجلس علیای روسیه) اعلام کرد، ایران و روسیه در حال انجام مذاکره در خصوص بیش از ۱۰ میلیارد دلار تسلیحات روسی هستند.

به گفته این مقام روس، ایران خواستار خریداری تسلیحات و تجهیزات نظامی روسیه از جمله تانک‌های تی۹۰، سیستم توپخانه، هواپیما و هلی‌کوپتر به ارزش کلی ۱۰ میلیارد دلار است.

اما وزیر دفاع ایران روز شنبه به پرسش خبرنگاران درباره این مذاکرات پاسخ روشنی نداد. او گفت: «درباره این موضوع باید از روس‌ها بپرسید که ماجرا چه بوده، اما ما برای تامین نیازهای دفاعی خودمان با هر مرجعی که قادر به تامین آن نیازها باشد، به جز آمریکا و رژیم اشغالگر قدس [اسرائیل] حتما مذاکره خواهیم کرد».

حسین دهقان درباره احتمال استفاده مجدد روس‌ها از پایگاه هوایی نوژه همدان نیز گفت: «در حمایت و پشتیبانی از دولت قانونی سوریه و نیازهای آنها، ما با دوستان خود به خصوص روسیه همکاری‌هایی داریم و متناسب با آن اقداماتی انجام می‌دهیم و اگر اقتضاء این باشد که برای پشتیبانی از شرایط میدانی این کار را انجام دهیم، انجام خواهیم داد».

واکنش آمریکا

در ماه فوریه سال جاری (۲۰۱۶) نیز خبرگزاری روسی "ریانووستی" اعلام کرده بود که روسیه در نظر دارد سال جاری میلادی قرارداد فروش تعدادی جت جنگنده "سوخو۳۰" با ایران را امضا کند.

این خبر همان زمان (۱۸ فوریه ۲۰۱۶) با واکنش منفی آمریکا مواجه شد و سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد فروش تسلیحات نظامی به ایران باید به تأیید شورای امنیت سازمان ملل برسد.

در قطع‌نامه شماره ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد قید شده که خرید و فروش سلاح‌های متعارف یا موادی با کاربرد دوگانه از سوی ایران تنها با اطلاع شورای امنیت و پس از بررسی در یک کمیسیون مشترک مجاز است.

قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت پس از ۱۲ سال گفت‌وگو  میان ایران و گروه ۱+۵ در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ میان طرفین امضا شد.

مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت، تمامی اعضای سازمان ملل به ویژه کشورهایی نظیر روسیه که در مذاکرات اتمی با ایران حضور داشتند باید به خوبی از جزئیات این قطع‌نامه اطلاع داشته باشند. تونر تاکید کرد، اگر گزارش رسانه‌ها مبنی بر فروش جنگند‌‌های سوخو به ایران صحت داشته باشد ما گفت‌وگوی دوجانبه با روسیه و سایر اعضای سازمان ملل را بررسی خواهیم کرد.

ایران تا پیش از انقلاب ۱۳۵۷ یکی از متحدان آمریکا بود و تسلیحات ارتش ایران از جمله نیروی هوایی نیز آمریکایی بود. هنوز هم شماری از جنگنده‌های F14 در نیروی هوایی ایران فعال هستند. با این حال در سال‌های گذشته تعدادی جنگنده‌ از نوع سوخو وارد نیروی هوایی ایران شده است.

سوخوی۳۰ جنگنده‌ای کوچکِ چندمنظوره است که برای شرایط آب‌وهوایی مختلف طراحی شده و برای ماموریت‌های رزمی هوا به‌هوا و هوا به زمین بسیار مناسب است. این جنگنده توسعه‌یافته مدل سوخو۲۷ است که از ۱۹۹۶ وارد نیروی هوایی روسیه شده است.