جای خالی ژاپن و کره؛ طمع حضور چین در افغانستان
۱۴۰۰ مرداد ۲۹, جمعهپس از آن که طالبان روز یکشنبه کابل را تصرف کردند، ژاپن و کره جنوبی سفارتخانههایشان را در کابل بستند و دیپلماتها و کارمندان پروژههای بازسازی را از افغانستان بیرون کشیدند. هر دو کشور طی بیست سال گذشته در بخش توسعه زیرساختهای افغانستان همکاری کرده بودند.
ژاپن به تنهایی از سال ۲۰۰۱ تاکنون ۶.۸ میلیارد دلار سرمایه گذاری کرده و قرار بود از امسال تا ۲۰۲۴ نیز ۷۲۰ میلیون دلار به افغانستان بفرستد. کره جنوبی هم فقط در سال ۲۰۱۸ حدود ۲.۲ میلیارد دلار در بخش حمایت از زنان و کودکان در افغانستان هزینه کرد.
حالا طالبان قدرت را در دست گرفتهاند و این دو کشور آسیایی یکباره پروژههایشان را متوقف کردند. با این حال، پکن روز دوشنبه ۱۶ اوت، یک روز پس از تصرف کابل، قدرتگیری طالبان را به رسمیت شناخت.
افزایش حضور پکن
حالا به نظر میرسد چین از غیبت ژاپن و کره جنوبی به نفع خود استفاده میکند. یک مقام دولت چین ابراز امیدواری کرد که طالبان ساختار سیاسی را در افغانستان بسازند تا جنگ و خصومت درازمدت در این کشور پایان یابد. پکن گفته است که چین «ارتباطش با طالبان را تداوم میبخشد» و میخواهد «نقش سازندهای در برقراری صلح و بازسازی در افغانستان بازی کند».
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
حالا پرسش اساسی این است که آیا پکن میخواهد تا نفوذ سیاسی خود را از طریق کمکهای اقتصادی به افغانستان ادامه دهد؟ چین پیش از این روابط مستحکمی با پاکستان ایجاد کرده است؛ کشوری که راهی به اقیانوس هند محسوب میشود. حالا افغانستان میتواند متحد کلیدی دیگری در آسیای جنوبی و مرکزی برای چین باشد. چین ۷۶ کیلومتر مرز مشترک با افغانستان دارد.
کارشناسان میگویند که پکن تلاش میکند تا از خلاء به وجود آمده در بخش کمکهای بینالمللی در افغانستان، به نفع خود استفاده کند.
پرفسور هیرومی موراکامی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه «تمپل» توکیو میگوید: «سرعت چین در به رسمیت شناختن دولت طالبان یک گام بسیار شجاعانه پکن بود که جامعه جهانی آن را یک چالش بزرگ میبیند».
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
پکن در سالهای گذشته توانسته است از طریق سیاسی، نظامی و برنامههای کمکی در آسیا و منطقه اقیانوسیه جای پایی برای خود مهیا کند. پرفسور موراکامی در مصاحبه با دویچه وله گفت:«چین دقیقا از همین تاکتیک برای حضور خود در افغانستان استفاده میکند».
در نقطه مقابل، ژاپن و کره جنوبی تاکنون به شدت از طالبان انتقاد کردهاند و نسبت به تغییر قدرت در کابل خوشنود نبودهاند. وزارت خارجه ژاپن در ماه مه حمله به یک مدرسه دخترانه در کابل را "تروریستی" قلمداد کرد. در آن حمله شمار زیادی از دختران دانشآموز کشته شدند.
پرفسور موراکامی میگوید: «توکیو صبر میکند تا ببیند کشورهای دیگر چگونه با حکومت طالبان همکاری میکنند».