جایزه ساخاروف ۲۰۱۳ به ملاله یوسفزی رسید
۱۳۹۲ مهر ۱۸, پنجشنبه
پارلمان اروپا نیمروز پنجشنبه (۱۰ اکتبر/ ۱۸ مهر) برنده "جایزه ساخاروف" ۲۰۱۳ را معرفی کرد. این جایزه که برای آزادی اندیشه اعطا میشود، امسال به ملاله یوسفزی، دختر ۱۶ ساله پاکستانی رسید.
یوسفزی که در کشور خود برای آموزش دختران تلاش میکرد، در اکتبر ۲۰۱۲ (یک سال پیش) توسط طالبان ترور شد اما از این حمله جان سالم به در برد. طالبان پاکستان حملهی تروریستی به وی را توجیه کردند و این فعال حقوق بشری را "جاسوس غرب" و "سزاوار مرگ" خواندند.
این نوجوان پاکستانی در درهی سوات از ناحیه سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت؛ به شدت مجروح شد، ولی زنده ماند. وی را برای مداوا به بریتانیا منتقل کردند. گلولهای که به سوی ملاله شلیک شده بود، پس از عبور از ناحیهای در سر وارد شانهی او شده و در آنجا گیر کرده بود.
قتل دگراندیشان توسط اسلامگرایان افراطی، بخشی از زندگی روزمره در پاکستان است. ولی تاکنون هیچ سوءقصدی مانند نمونهی ملاله یوسفزی نتوانسته بود افکار عمومی در این کشور را چنین تحریک کند و به واکنش علیه طالبان وادارد.
جایزه ساخاروف همچنین به نسرین ستوده، حقوقدان و فعال ایرانی حقوق بشر، و جعفر پناهی، کارگردان، اعطا شده است. این دو نیز در زمان اعلام رأی در زندان بودند و جایزهشان روی صندلی خالی قرار داده شد.
دیگر نامزدهای ۲۰۱۳
ادوارد اسنودن، کارمند پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا که به دلیل افشاگری در مورد جاسوسی اینترنتی دولتها تحت تعقیب قرار گرفته است، دیگر نامزد دریافت جایزه ساخاروف ۲۰۱۳ بود. پیش از این سه نهاد مدنی آلمان با اعطای جایزه "افشاگران" به ادوارد اسنودن از عمل وی در راستای دفاع از حقوق شهروندی تقدیر کردند.
افزون بر این، سه فعال حقوق بشری از بلاروس نامزد دریافت جایزه آزادی اندیشه پارلمان اروپا شده بودند. آلیِس بیالیاتسکی یکی از آنها بود. این فعال ۵۱ ساله پیشتر جایزه "واتسلاو هاول" برای حقوق بشر از شورای اروپا را دریافت کرده بود.
بیالیاتسکی در سال ۲۰۱۱ به اتهام "فرار مالیاتی" به ۵/ ۴ سال حبس محکوم شد. روند دادرسی به پرونده او با اعتراض شدید بینالمللی روبهرو شد. ناتالیا پینچوک، همسر بیالیاتسکی، در استراسبورگ جایزه همسر خود را دریافت کرد. او شرایط حبس همسرش را بسیار دشوار تشریح کرد.
روسیه سفید (بلاروس) تحت حکمرانی الکساندر لوکاشنکو، آخرین دیکتاتور اروپا، عضو شورای اروپا نیست. این کشور تنها کشور اروپایی است که هنوز حکم اعدام در آن اجرا میشود.