جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۲ به دانشمندان آمریکایی رسید

جایزه نوبل شیمی به رابرت جی لفکویتز (Robert J. Letkowitz) و برایان کی کوبلیکا (Brian K. Koblika) دانشمندان آمریکایی تعلق گرفت. آکادمی سلطنتی علوم سوئد در روز چهارشنبه (۱۰ اکتبر/۱۹ مهر) اعلام کرد که این دانشمندان به خاطر کار بر روی "ساختار سلول" بویژه "گیرنده‌های پروتئین" شایسته دریافت نوبل شیمی ۲۰۱۲ هستند. به گفته آکادمی علوم، پژوهش این دو تن منجر به "کشف‌هایی تعیین‌کننده" شده است.

در بیانیه آکادمی سلطنتی علوم سوئد آمده است که این دانشمندان با تحقیق درباره دیواره‌ی سلول موفق به فهم گیرنده‌های سلول و نحوه ارتباط‌ گیری سلول‌ها و انتقال سیگنال‌ها شده‌اند. بطور مثال این گیرنده‌ها در" گروه پروتئین‌های G " پس از برخورد نور با چشم، فعالیت آن را هدایت می‌کنند یا در جایی دیگر امکان تاثیرگذاری هورمون آدرنالین بر روی سلول‌های را ممکن می‌کنند.

تحقیقات این دو دانشمند پایه‌ای برای ساخت داروهای موثر با حداقل عوارض جانبی مضر برای بدن انسان شده است.

گیرنده‌های سلول می‌توانند اطلاعات را از محیط اطراف گرفته و در شکل ترکیبات شیمیایی یا نور به آنها واکنش نشان دهند و امکان انطباق انسان با شرایط جدید و گوناگون را فراهم کنند.

داوران آکادمی علوم می‌گویند که ۵۰ درصد داروها تاثیرگذاری خود را از طریق پروتئین‌های G فراهم می‌کنند. کار این دو دانشمند تلاقی علم شیمی و پزشکی محسوب می‌شود.

دانشمند آمریکایی: باید به آرایشگاه بروم

لفکویتز ۶۹ سال دارد و پرفسور بیوپزشکی و بیوشیمی در دانشگاه دوک در ایالت کارولینای شمالی است. لفکویتز در سال ۱۹۶۸ کار خود را بر روی گیرنده‌های سلول آغاز کرد. آزمایشات و تحقیقات وی سبب کشف گیرنده‌های متفاوتی از جمله گیرنده‌‌ی آدرنالین شد.

کوبلیکا نیز در دهه ۸۰ پژوهش بر روی سلول را آغاز کرد. وی در دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد کالیفرنیا مشغول تدریس است. وی تحقیقات خود را در زمینه شناسایی گنوم‌های انسان دنبال کرده است.

لفکویتز در یک گفت‌وگوی تلفنی به خبرنگاران سوئدی گفت که وی صدای زنگ تلفن از سوی آکادمی علوم را نشنیده است، زیرا با گوشی می‌خوابد. وی افزود که تنها ضربه آرنج همسرش وی را متوجه زنگ تلفن کرده است.

لفکویتز گفت: «نخست باید سری به آرایشگاه بزنم تا به موهایم سر وسامانی دهم.»

نوبل‌های پزشکی و فیزیک

آکادمی سلطنتی علوم سوئد پیشتر اعلام کرده بود که جایزه نوبل فیزیک سال ۲۰۱۲ به سرژ آروش (Serge Haroche) و دیوید وایلند (David Wineland) دو دانشمند فرانسوی و آمریکایی تعلق می‌گیرد. این جایزه به خاطر تحقیقات این دو دانشمند در زمینه اندازه‌گیری و کنترل سیستم‌های کوانتومی و تأثیر متقابل میان ماده و نور به آنها اعطا می‌شود.

جایزه نوبل پزشکی امسال نیز به شینیا یاماناکا، استاد دانشگاه کیوتو، و جان گوردون، استاد مؤسسه گوردون در کمبریج، تعلق گرفت.

این دو دانشمند به خاطر یافته ‌خود مبنی بر توانایی تغییر سلول‌های بالغ به سلول‌های بنیادین جنینی و رشد مجدد آنان در مغز، قلب یا دیگر اندام‌های آسیب‌دیده طبق اعلان مؤسسه کارولیسنکا، یکی از دانشگاه‌های معتبر علوم پزشکی در سوئد، به طور مشترک برنده این جایزه شناخته شدند.

کاهش مبلغ جایزه نوبل

جایزه نوبل امسال حدود هشت میلیون کرون سوئد (معادل ۹۳۰ یورو) است. مبلغ جایزه نوبل در سال جاری به میزان ۲۰ درصد به خاطر بحران اقتصادی کاهش یافته است. .

این جایزه در ۱۰ دسامبر امسال در سالروز مرگ آلفرد نوبل، رسماَ به دانشمندان آمریکایی اعطا خواهد شد.

در سال گذشته نوبل شیمی به "دن شختمن"، دانشمند اسرائیلی، به خاطر تحقیق پیرامون "شبه بلورها" اعطا شد.