جولین آسانژ؛ پناهنده دردسرساز سفارت اکوادور
۱۳۹۱ مرداد ۲۷, جمعهدر پی اعطای پناهندگی سیاسی به جولین آسانژ، بناینگذار ویکیلیکس، تنش میان بریتانیا و اکوادور بالا گرفته است. پلیس بریتانیا جلوی سفارت اکوادور در لندن در انتظار خروج آسانژ نشسته است.
آسانژ حدود دو ماه پیش با ورود به سفارت اکوادور در لندن از این کشور تقاضای پناهندگی کرده بود. دولت اکوادور روز پنجشنبه (۲۶ مرداد/ ۱۶ اوت) اعلام کرد با این درخواست موافقت شده است. این کشور میکوشد با جلب حمایت کشورهای آمریکایی به مقابله با فشار بریتانیا بپردازد.
تلاش اکوادور برای مقابله با بریتانیا
دولت اکوادور تقاضا کرده است سازمان کشورهای آمریکایی هفتهی آینده (۲۳ اوت/ ۲ شهریور) یک نشست فوقالعاده برگزار کنند. ۳۵ کشور آمریکای شمالی و جنوبی عضو این سازمان هستند که در سال ۱۹۴۸ میلادی تاسیس شده و مرکزش در واشنگتن قرار دارد.
ماریا ایزابل سالوادور، نماینده اکوادور در سازمان یاد شده میگوید کشورش از وزیران خارجه کشورهای آمریکایی میخواهد در مورد "تهدیدهای صریح" دولت بریتانیا علیه جولین آسانژ رایزنی کنند. آسانژ در یک سال و نیم گذشته تحت محدودیتهایی که دادگاه اعمال کرده اجازه داشت در لندن اقامت کند.
پناهندگی بنیانگذار ویکیلیکس به سفارت اکوادور برای جلوگیری از استردادش به سوئد انجام شده است. دادگاهی در سوئد آسانژ را به تعرض و تجاوز جنسی متهم کرده و قصد دارد او را محاکمه کند. آسانژ اتهام را بیاساس و بخشی از توطئهای میداند که هدفش محدود کردن او در افشاگری است.
درخواست نشست اضطراری کشورهای آمریکایی
نگرانی مهمتر جولین آسانژ و هوادارانش فرستادن او از سوئد به ایالات متحده آمریکاست. سایت ویکیلیکس در دو سال گذشته هزاران سند و نامه محرمانهی ارتش و دستگاه دیپلماسی آمریکا را افشا کرده و آمریکا این اقدام را "خیانت" میداند.
هنوز در مورد برگزاری نشست اضطراری تصمیم نهایی گرفته نشده است. آمریکا و کانادا درخواست اکوادور را رد کردهاند اما شمار دیگری از اعضای شورای دائمی سازمان کشورهایی آمریکایی از آن حمایت میکنند.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا میگوید مسئله آسانژ موضوعی است که به کشورهای بریتانیا، سوئد و اکوادور مربوط میشود. در همین حال اتحادیه کشورهای آمریکای جنوبی که دوازده عضو دارد، با برگزاری نشست فوقالعاده موافقت کرده است.
نگرانی از محاکمه در آمریکا
احتمال میرود جولین آسانژ در آمریکا به اتهام "افشای اسناد محرمانه" به حبس ابد محکوم شود. ریکاردو پاتینو، وزیرخارجه اکوادور، میگوید اعطای پناهندگی به آسانژ برای حفاظت از او در برابر خطر تعقیب در آمریکا انجام شده است.
بنیانگذار ویکیلیکس قصد دارد روز جمعه (۲۷ مرداد) در مورد برنامههای آیندهاش اطلاعرسانی کند. گفته میشود او میکوشد در صورت لزوم با شکایت به دادگاه بینالمللی لاهه اجازهی سفر به اکوادور را به مقامات بریتانیایی تحمیل کند.
رافائل کوریا، رهبر چپگرای اکوادور، از حامیان افشاگریهای ویکیلیکس، به ویژه علیه ایالات متحده است. از زمان بازداشت آسانژ در لندن خبرهای متفاوتی در مورد استقبال اکوادور از اقامت او در این کشور منتشر شده است. رافائل کوریا نوامبر سال ۲۰۱۰ میلادی در مصاحبهای اینترنتی با آسانژ که در حبس خانگی بود، گفت «به جمع تعقیبشدگان خوش آمدید و از دیدارتان خوشحال میشوم».
پافشاری بریتانیا برای جلوگیری از سفر آسانژ
دولت بریتانیا همچنان بر موضع پیشین خود پافشاری میکند و قصد دارد با جلوگیری از سفر آسانژ به اکوادور او را تحویل مقامهای سوئدی دهد. اکوادور تهدید بریتانیا به ورود به سفارت این کشور برای بازداشت جولین آسانژ را "نقض شرمآور تعهدات دیپلماتیک بینالمللی" خوانده است.
برابر قوانین بینالمللی بازرسی سفارتخانههای یک کشور خارجی و دستگیری افراد در این مکان بدون اجازه آن کشور مجاز نیست. بریتانیا ابتدا تهدید کرده بود برای این کار به قانونی استناد میکند که در سال ۱۹۸۷ به تصویب رسیده است. مطابق این قانون دولت بریتانیا مجاز است مصونیت دیپلماتیک یک سفارتخانه را در صورتی که در آن فعالیتهای غیر دیپلماتیک انجام شود لغو کند.
ناظران معتقدند این قانون برای تعلیق مصونیت سفارت اکوادور کافی نیست. ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا، در تازهترین اظهاراتش موضع نسبتا متفاوتی گرفته و میگوید، برای حل معضل آسانژ هیچ ضربالاجلی در نظر گرفته نشده است. او در عین حال اعطای پناهندگی به بنیانگذار ویکیلیکس را غیر قابل قبول میخواند و تصریح میکند، در قوانین جاری بریتانیا هیچ زمینهی حقوقی برای دادن اجازه سفر به آسانژ وجود ندارد.