حد انعطاف شورای نگهبان: ۳ میلیون
۱۳۸۸ تیر ۱, دوشنبهخبر داغ رسانههای جهانی در صبح روز دوشنبه (اول تیر) این بود که شورای نگهبان وجود تخلف در انتخابات ریاست جمهوری را پذیرفته است. استناد خبرگزاریها عمدتا به گزارشی بود که سایت تلویزیون "پرس تیوی" (انگلیسی زبان، متعلق به حکومت ایران) از کنفرانس خبری امروز صبح عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان، منتشر کرده بود. در واقعیت امر، این کنفرانس حاوی خبر تازهای که تأثیری در رویدادها بگذارد، نیست.
تکرار حرفهای گذشته
به گزارش "شبکهی خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی" عباسعلی کدخدایی در کنفرانس خبری امروز خود گفت که شورای نگهبان با درخواست محسن رضایی برای بازشماری آرا در چند استان موافقت کرده است. وی گفت: «قرار شد به صورت تصادفی تعدادی از صندوق ها بازشماری شود و اگر میزان تخلفات قابل توجه بود ما حاضریم بقیه صندوق ها هم بازشماری شود، زیرا ما خود را مصون از اشتباه نمیدانیم و چیزی را هم ازمردم پنهان نمی کنیم.»
کدخدایی در ادامه افزود: «پیشبینی ما این است که این بازشماری یک روزه پایان پذیرد و ما در مهلت قانونی که چهارشنبه تمام میشود، بتوانیم نتیجه را اعلام کنیم.»
شورای نگهبان پیشتر اعلام کرده بود که حاضر است بپذیرد که ۱۰ درصد صندوقها به صورت تصادفی برگزیده و بازشماری شوند. سخنگوی شورای نگهبان امروز بار دیگر این موضوع را تکرار کرد و گفت: «اگر چه قانونگذار تکلیفی در این زمینه برای ما تعیین نکرده است، ولی این پیشنهاد برای اطمینانبخشی بیشتر مطرح شد و ما هنوز آمادگی داریم که اگر دو داوطلب دیگر آقایان کروبی و موسوی، دوشنبه (امروز) درخواست خود را مطرح کنند، این پیشنهاد را عملی کنیم .»
مهلت اظهار نظر نهایی شورای نگهبان در روز چهارشنبه (۳ تیر) به پایان میرسد.
پاسخ به برخی شکایتها
کدخدایی در مورد کلیت شکایتهای رسیده به شورای نگهبان چنین گفت: «گزارشهای مختلف و شکایاتی از طرف ۳ نامزد انتخابات ریاست جمهوری داشتیم که بخشهایی از آنها به خطاهای قبل از انتخابات و مناظره مربوط میشد که شاید رسیدگی آنها چندان در صلاحیت شورا نباشد، ولی شکایات مشترکی که دیده شد، یکی وضع توزیع تعرفهها بود. تردید وجود داشت که برخی شعب در شهرستانها با کمبود مواجه شدهاند، یا با تاخیر به آنها رسیده است. ما همه را بررسی کردیم.»
سخنگوی شورای نگهبان به برخی شکایتها پاسخ داد. او در مورد مهر نکردن شناسنامه یا تعرفه گفت: «این اتفاق در برخی استانها در چند مورد گزارش و اصلاح شد» و در مورد موضوع حضور نمایندگان نامزدها در حوزههای اخذ رأی چنین توضیح داد: «آنها نمیتوانستند به تعداد صندوقها نماینده قرار بدهند.» کدخدایی در این مورد این نکته را نیز افزود که «در۴۰ تا ۵۰ مورد هم برخی نمایندگان دیر مراجعه کرده بودند که البته حضور نداشتن نماینده الزاما به معنی وقوع تخلف نیست.»
مهمترین نکته
مهمترین موضوعی که امروز کدخدایی مطرح کرد و بازتاب فراوانی یافت، به تعداد آرای بیش از واجدان شریط رأیدهی در برخی از حوزههای انتخابی برمیگشت.
کدخدایی در این باره گفت: «اعتراض مشترک دیگری که نامزدها داشتند تعداد آرای بیش از واجدان شرایط در برخی حوزههای انتخابیه بود که بررسیهای ما نشان داد، تعداد حوزههای اعلام شده درست نیست و ۵۰ شهرستان بر اساس آمار اولیه این مسئله را دارند که میتواند به عللی شامل نداشتن منع قانونی برای دادن رای در هر محل برخلاف مرحله دوم در انتخابات مجلس وجود شهرهای مهاجرپذیر ییلاقی و به هم پیوسته از نظر جغرافیایی باشد.»
او در ادامه افزود که با وجود این، موضوع بررسی خواهد شد و به این خاطر بازرسانی به ادارهی آمار اعزام شدهاند.
کدخدایی در همین رابطه گفت که این فقره از شکایت به حدود ۳ میلیون رأی مربوط میشود که به گفتهی او «تاثیری در سرنوشت انتخابات ندارد». سرنوشتساز برای انتخابات عدد ۱۱ میلیون بوده است، همان عددی که آیتالله خامنهای در نماز جمعهی پیشین در مورد آن گفت که نمیتواند از تقلب ناشی شده باشد.
هیئت منصفه به جای شورای نگهبان
میرحسین موسوی و مهدی کروبی در جلسات شورای نگهبان برای طرح شکایتهایشان شرکت نکردهاند. آیتالله خامنهای گفته است که داوری نهایی در مورد مسائل مربوط به انتخابات شورای نگهبان است. موسوی و کروبی شورای نگهبان را به عنوان داور عادل نمیپذیرند. آنان این نکته را با صراحت بیان نکردهاند، اما از مجموعهی انتقادهایشان به شورای نگهبان میتوان این برداشت را کرد.
دیروز محمد خاتمی، رئیس جمهور پیشین که از میرحسین موسوی پشتیبانی میکند، بیانیهای منتشر کرد و در آن از این که داوری در مورد مشکل ستیز بر سر نتایج انتخابات به شورای نگهبان سپرده شده، انتقاد کرد. به گفتهی خاتمی «ارجاع امر به مرجع یا مراجعی که باید حافظ حقوق مردم و مجری انتخابات سالم و آزاد و ناظر بر آن باشند، ولی خود مورد انتقاد و شکایتاند، راه حل مسأله نیست.»
پیشنهاد محمد خاتمی این است که یک هیئت منصفه به جای شورای نگهبان کار داوری در مورد انتخابات را انجام دهد. او نگفته است که چه کسانی عضو این هیئت باشند و فقط به این بسنده کرده که تأکید کند هیئتی باید باشد «عادل، کاردان، بیطرف و شجاع که به ویژه مورد اعتماد معترضان هم باشد.»
تا کنون (صبح دوشنبه، اول تیر) در مورد پیشنهاد خاتمی نه مقامات دولتی اظهار نظری کردهاند، نه موسوی و کروبی و نیز محسن رضایی.
RN/BB