حدود ۶ هزار پناهنده ‌ایرانی در آلمان زندگی می‌کنند

دولت آلمان اعلام کرد که تا پایان سال ۲۰۱۲، نام حدود ۴۰ هزار و ۶۹۰ نفر در این کشور به عنوان پناهنده‌ی سیاسی به ثبت رسیده‌است. بر اساس آمار "اداره‌ی مرکزی ثبت احوال خارجی‌ها"، شهروندان ترکیه که تعداد آنان بالغ بر ۱۵ هزار و ۲۰۲ تن است، در صدر جدول پناهندگان در آلمان قرار دارند. ایران با حدود ۶ هزار پناهنده و افغانستان با ۲ هزار و ۵۸۵ تن، به ترتیب کشورهای ردیف دوم و سوم را تشکیل می‌دهند.

افزایش شمار پناهجویان در آلمان

"اداره‌ی مرکزی ثبت احوال خارجی‌ها"، هم‌چنین اعلام کرد که تا پایان سال گذشته، ۷۴ هزار و ۵۷۰ تن به ادارات اقامت خارجیان در سراسر آلمان تقاضای پناهندگی تسلیم کرده‌اند. در این میان عراق با ۳۳ هزار و ۱۰۷ تن، ایران با ۷ هزار و ۸۷۱ نفر و ترکیه با ۶ هزار و ۷۷۳ متقاضی پناهندگی، به ترتیب مقام‌های اول تا سوم را داشتند. به گفته‌ی کریستوف امیر لینگناو، وکیل آلمانی ایرانی‌تبار، شمار پناهجویان ایرانی در آلمان در سه دهه‌ی اخیر همواره زیاد بوده است، "ولی پس از برگزاری دهمین دوره‌ی انتخابات ریاست جمهوری ایران در خرداد ۱۳۸۸ بر شمار این پناهجویان افزوده شده است."

بر پایه‌ی آمار رسمی "اداره‌ی مرکزی ثبت احوال خارجی‌ها"، درخواست پناهندگی بیش از ۳۶ هزار تن از این متقاضیان رد شده است. این تعداد، با این حال اجازه اقامت موقت در آلمان را کسب کرده‌اند؛ طبق قانون آلمان بازگرداندن افرادی که در زادگاه‌شان خطر مرگ آنان را تهدید می‌کند، مجاز نیست. شهروندان افغانستان با ۱۰ هزار و ۵۹۴ تن، سوریه با ۵ هزار و ۹۲۹ نفر و کوسوو با هزار و ۷۹۸ تن از جمله‌ی این افراد بودند.

در سال گذشته هم‌چنین شمار کسانی که حضور و اقامتشان در آلمان بر حسب قانون "تحمل ‌شده" (Duldung)، به ۸۵ هزار و ۳۴۴ تن رسیده است. صربستان با ۹ هزار و ۷۸۴ نفر، عراق با ۷ هزار و ۴۷۸ تن در ردیف‌های اول و دوم قرار دارند. زادگاه حدود ۵ هزار و ۷۳۳ تن از این افراد، نامشخص است.

اعتراض پناهجویان به شرایط پناهندگی

کارشناسان معتقدند که با وجود افزایش شمار تقاضای پناهندگی درآلمان، شرایط و وضعیت پناهجویان در این کشور چندان مساعد نیست. در سال گذشته، ده‌ها تن از این پناهجویان، در اعتراض به قوانین و شرایط دشوار پناهندگی، از جمله در برلین و ورتسبورگ دست به‌تظاهرات، تحصن و اعتصاب غذا زدند. پناهجویان ایرانی نیز در این حرکت‌های اعتراضی شرکت داشتند.

معترضان از جمله خواستار لغو قانون عدم حق خروج پناهجویان از محل زندگی تعیین شده از سوی دولت، حق کار و حق یادگیری رسمی زبان آلمانی شدند. در این رابطه چند تن از پناهجویان معترض، دستگیر و از جمله به اتهام "خروج غیرقانونی از محل زندگی تعیین شده از سوی مقامات" مورد پیگرد قرار گرفتند.

مخالفت نهادهای پشتیبان پناهجویان

در پی دستگیری برخی از تظاهرکنندگان پناهجو، نهادها و انجمن‌های حامی متقاضیان پناهندگی نیز، مخالفت خود را با اقدامات نیروهای امنیتی و تصمیمات کارمندان اداره‌های "رسیدگی به امور مهاجران و پناهجویان" اعلام کردند و از آنان خواستند، "میان پناهجویان و بزهکاران تفاوت قائل شوند."

رئیس هیئت اجرایی "کانون‌حمایت از پناهندگان کلیسای کاتولیک یسوعی"، برنارد فریکه، که خود در یکی از کلیساهای یسوعی در برلین به عنوان کشیش فعالیت می‌کند، از جمله به مسئولان اداری برلین هشدار داد که با پناهجویان معترض به دلیل عدم رعایت قانون "اقامت اجباری در محل زندگی تعیین‌شده‌ی خود مثل یک مجرم برخورد نکنند".

پتر لوتگر هیلبراندت که در "مرکز مراقبت از پناهندگان" این کلیسا فعالیت می‌کند، معتقد است که موثرترین اقدام برای هم‌پیوندی پناهجویان با جامعه‌ی آلمان، فراهم آوردن امکانات اشتغال‌برای آنان است. برنارد فریکه گفت: «پناهندگان معترض در برلین باید از حق سازندگی آینده‌ی خود برخوردار شوند.»

برنارد فریکه بر این باور است که خواست‌های پناهجویان هر چند تا کنون برآورده نشده، ولی دست‌کم این تاثیر مثبت را به همراه داشته است که اکنون در باره‌ی فراهم آوردن امکانات اشتغال و آزادی سفر برای آنان "بیشتر و هدفمند‌تر" بحث می‌شود. او می‌گوید: «این بحث‌ها بالاخره نتیجه می‌دهد.»