حسن روحانی: در حال آواربرداری خرابههای ۸ سال گذشته هستیم
۱۳۹۳ فروردین ۹, شنبهروحانی که روز شنبه (۹ فروردین/ ۲۹ مارس) در دیدار نوروزی با جمعی از وزیران، معاونان و مدیران کل سخن میگفت، با اشاره به سمتگیری دولتش در عرصه سیاست خارجی، آن را "آغازی خوب" توصیف کرد، ولی گفت که "برای بازسازی شرایط نامناسبی که در سالهای گذشته ایجاد شده بود نیاز به زمان، تلاش، هماهنگی و انسجام داریم و باید خیلی کار کنیم."
روحانی تلویحاَ سیاست خارجی در دوران محمود احمدینژاد را به ساختمانی تشبیه کرد که "در ۸ سال گذشته خراب شده و در چند ماه درست نمیشود". او گفت که دولتش همچنان مشغول "برداشتن آوارهای ۸ سال گذشته است."
تشدید مناقشه هستهای و اعمال تحریمهای بیسابقه علیه ایران در کنار تنش بیشتر با کشورهای منطقه از جمله مولفههای سیاست خارجی ایران در ۸ سال گذشته تلقی میشوند. حسن روحانی در کارزار انتخاباتیاش قول داد که این روند را متوقف کند. در ۹ ماه گذشته بر سر مناقشه هستهای ایران میان این کشور و گروه ۵+۱ توافقی موقت ایجاد شده، اما به برآورد ناظران دستیابی به یک توافق جامع ظرف ۶ ماه یا یک سال آینده کار آسانی نخواهد بود. توافق موقت گرچه ثبات معینی را به اقتصاد ایران برگردانده، اما اثرات تحریمها و کمبودها همچنان بر این اقتصاد سنگینی میکند.
روحانی در سخنان روز شنبه خود در اشارهای به وضعیت اقتصادی کشور گفت که دولتش در شرایطی بسیار نامساعد کار خود را آغاز کرده است. او با اظهار این که "یک دوستی دیرینه و نزدیک را میشود با یک سخنرانی یا بیانیه خراب کرد، اما بازسازی این روابط و اعتماد از دست رفته بسیار زمانبر و سخت است" تصریح کرد که "در عرصه اقتصاد نیز وضع به همین منوال است و مردم و سرمایهگذاران اگر به شرایط و دولت اطمینان نکنند کار درست نخواهد شد."
روحانی با اشارهای تلویحی به نقش و موضع گروههای تندرو گفت که اقدامات و حرفهای این گروهها نیز میتواند هر لحظه دوباره اوضاع را خراب کند: «از سویی هم ممکن است دولت ماهها تلاش کند اما یک مرتبه عدهای از جایی سر و صدایی راه انداخته و کار را خراب کنند.»
رئیس جمهور ایران به طور غیرمستقیم دولت قبل را به "تصمیمگیریهای ناگهانی و کارهای خلاف منطق و انتظار" متهم کرد و گفت که دولتش سعی کرده در مردم این اطمینان را ایجاد کند که در چنین مسیری قدم نخواهد زد.
روحانی حل مشکل تورم را نیز در گرو تعامل بهتر با جهان دانست. او با بیان این که تورم در سال گذشته از ۴۰ درصد به ۳۵ درصد کاهش یافته، ابراز امیدواری کرد که تا پایان سال ۱۳۹۳ این رقم به ۲۵ درصد تنزل یابد.
"حل تورم در تعامل با جهان"
به گفته رئیس جمهور ایران مهار تورم و منفیکردن روند آن از جمله به دلیل عدم استقراض دولت از بانک مرکزی تحقق پیدا کرده است: « تا آنجا که بنده خبر دارم پس از پیروزی انقلاب اسلامی سابقه نداشته است که دولتی با مشکل مالی مواجه شود اما از بانک مرکزی استقراض نکند و از خود مسوولان این بانک برای ارتقای پایه پولی کشور دلسوزتر باشد... اگر اندکی مسامحه میکردیم تورم قابل کنترل نبود».
روحانی در ادامه بحث اقتصادی خود به یکی از دشوارترین اقدامات دولت در سال جدید یعنی اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها اشاره کرد و گفت که دولت با "قاطعیت" این کار را انجام خواهد داد. او با بیان این که در انجام این مرحله هیچ ملاحظهای نخواهد کرد، افزود: « مردم باید بدانند راهی جز اجرای مرحله دوم این قانون نداریم ... این دولت تصمیم دارد اجرای قانون را گام به گام به پیش برده و به نتیجه برساند و هیچ ملاحظه و رویدادی از قبیل برگزاری انتخابات و غیره در تداوم اجرای قانون هدفمندی یارانهها تاثیر نخواهد داشت و بنده شخصاً همه مسوولیتهای اجرای این قانون را بر عهده گرفتهام.»
در لایحه بودجه سال ۱۳۹۳ دولت پیشنهاد کرده بود که در چارچوب فاز دوم بهای مواد سوختی به سمت واقعیشدن سیر کند و به دوبرابر افزایش یابد. مجلس اما این درخواست را رد کرد و قرار است دولت از اوایل تیرماه به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانهها بپردازد. معاون اول رئیس جمهور ایران گفته است که وضعیت اقتصادی کشور توان شوک جدیدی ندارد و افزایش قیمتها حول و حوش ۲۵ درصد بیشتر نخواهد بود.
کمرنگی مباحث فرهنگی و سیاسی در سخنرانی روحانی
بحث مسائل فرهنگی و گشایشهای سیاسی در سخنرانی روحانی جای چندانی را به خود اختصاص نداد. او تنها گفت: «علیرغم این که در عرصه فرهنگ بخش اعظم کار خارج از حیطه اختیار دولت است، در عرصه سیاست داخلی و فرهنگ، عزم دولت جدی است و همکاران بنده کارها را با اهتمام جدی انجام میدهند.»
منتقدان میگویند که در ماهها و هفتههای اخیر دولت روحانی به رغم تاکیداتش در زمینه پایبندی به شعارهای انتخابیاش در عرصههای فرهنگی و اجتماعی و سیاسی، در عمل در برابر تندروها مقاومت لازم را به خرج نداده و سیاست یک گام به پیش یک گام به پس را دنبال کرده است. به گفته این منتقدان، به رغم انتشار برخی از کتابهای ممنوع شده در دوره احمدینژاد ادامه توقیف مطبوعات، عدم آزادی زندانیان سیاسی و عدم رفع حصر از چهرههای اصلی اعتراض به نتایج اعلامشده سال ۱۳۸۸، و نیز فقدان جدیت در بهکارگیری نیروها و چهرههایی از میان اقلیتهای قومی و مذهبی دستکم در تصدی امور مناطق و مسائل مربوط به خودشان باعث شده که کارنامه دولت روحانی در این زمینهها چندان موفق نباشد.