دخالت اردوغان در معامله تسلیحاتی بر پایه مکالمه‌ای تلفنی
۱۳۹۲ اسفند ۱۴, چهارشنبه
در آستانه انتخابات مجلس و ریاست‌جمهوری ترکیه فشار بر رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر این کشور از حزب حاکم عدالت و توسعه، افزایش یافته است. پس از انتشار دو مکالمه تلفنی جنجالی منتسب به اردوغان، سه‌شنبه شب (۴ مارس/ ۱۳ اسفند) یک گروه ناشناس مکالمه تلفنی جدیدی در سایت یوتیوپ منتشر کرد.
در این نوار صوتی، کسی صدایش به صدای اردوغان شبیه است با "متین کالکاوان" رئیس‌دفتر صنایع کشتیسازی ترکیه در استانبول گفت‌وگو می‌کند. موضوع گفت‌وگو قرارداد ساخت شش ناوچه جنگی برای نیروی دریایی ترکیه است.
بر پایه این قرارداد ساخت چهار ناوچه به کنسرن Koc واگذار شده است. صدای منتسب به اردوغان در مکالمه تلفنی آپریل سال ۲۰۱۳ میلادی (اردیبشهت ماه گذشته) از رئیس دفتر صنایع کشتیسازی ترکیه می‌پرسد که آیا در این زمینه کاری کرده است.
کالکاوان پاسخ می‌دهد که او در مزایده شرکت نداشته است. اردوغان پاسخ می‌دهد که می‌داند و خواستار آن می‌شود که او در نامه‌ی کتبی به مزایده این قرارداد اعتراض کند و خواستار بررسی مجدد اعطای قرارداد شود. او می‌گوید: «بنویس ما با وجود این‌که خواستار شرکت در مزایده بودیم، دعوت‌نشدیم. این بی‌عدالتی در رقابت است. فهمیدی؟»
کالکاوان پاسخ می‌دهد که متوجه شده است. او در عین‌حال تلاش می‌کند برای نخست‌وزیر توضیح دهد که اشتباه از او بوده چون برای شرکت در مزایده درخواست شفاهی فرستاده و نه کتبی و در نتیجه به‌طور رسمی هیچ رقابتی درکار نبوده است.
با این‌حال صدای منتسب به اردوغان که تحریک شده تأکید می‌کند که او باید شکایت کند و کپی شکایت خود را به نهادهای مختلف از جمله دفتر او بفرستد.
او می‌گوید: «اگر سریع این کار را انجام دهی، امروز یا فردا خیلی خوب است.»
به نظر می‌رسد که اردوغان تصمیم دارد شخصأ ترتیب تکرار مزایده را بدهد.
در دومین گفت‌وگوی تلفنی به تاریخ سپتامبر (شهریور) اردوغان به کالکاوان توصیه می‌کند که قیمت پیشنهادی خود را کم کند تا "انشاالله" با قرارداد موافقت شود. کالکاوان در پایان مودبانه تشکر می‌کند.
بر اساس این مکالمه تلفنی، اردوغان تلاش می‌کند یک قرارداد چند میلیارد دلاری را از دست "مصطفی کوک" یکی از ثروتمند‌ترین مردان ترکیه درآورد. به نظر‌می‌رسد که اردوغان به هیچ‌وجه مایل به واگذاری این قراداد دولتی به مصطفی کوک نیست و تصمیم دارد برای کنار زدن او خود دخالت کند.
در واقع ماجرا از این قرار بوده است که بخشی از مزایده دو میلیارد و پانصد میلیون دلاری ساخت شش ناوچه برای نیروی دریایی ارتش ترکیه به یکی از شرکت‌های زیرمجموعه کنسرن کوک واگذار می‌شود. در ماه سپتامبر اما دولت ترکیه این قرارداد را به بهانه بالا بودن هزینه و هماهنگ نبودن آن با منافع عمومی لغو می‌کند.
تا کنون دفتر نخست‌وزیر و رئیس دفتر صنایع کشتیسازی ترکیه از هرگونه اظهارنظر در مورد این مکالمه تلفنی خودداری کرده‌اند.
درخواست تحریم "حریت" از سوی اردوغان
مصطفی کوک از رقیب اردوغان، عبدالله گولن حمایت می‌کند. کنسرن کوک در جریان درگیری‌پلیس با معترضان در تابستان ۲۰۱۳ درهای هتل‌های خود در استامبول را بر روی معترضانی که هدف حمله گاز اشک‌آور و گلوله‌های پلاستیکی قرار گرفته بودند گشود. اردوغان پس از آن کوک را متهم به حمایت از مخالفان دولت می‌کند.
مصطفی کوک برای نخستین‌بار از آغاز اعتراضات مردمی این کشور اوایل هفته جاری در گفت‌وگو با روزنامه "حریت" از اردوغان انتقاد کرد.
او در این گفت‌وگو تصریح کرد: «ما باید از دمکراسی، حق آزادی بیان، ارزش‌های جهانی و حقوق فردی و آزادی‌های خود پیوسته و پایدار دفاع کنیم.»
روزنامه حریت متعلق به کنسرن دوگان است که دارای شبکه‌های تلویزیونی، رادیویی، روزنامه و مجلات متعدد است. اردوغان پیش‌تر چندین بار به مردم توصیه کرده بود رسانه‌های دوگان را تحریم کنند و "روزنامه‌هایی را که سراسر دروغ هستند نخرند."
دولت اردوغان، آیدین دوگان رئیس این کنسرن رسانه‌ای را متهم به عدم پرداخت مالیات کرده است. دوشنبه شب (۳ مارس/ ۱۲ اسفند) یک مکالمه جنجالی دیگرمنتسب به اردوغان در اینترنت منتشر شده بود که در آن صدای منتسب به اردوغان به وزیر دادگستری توصیه می‌کرد که خود شخصأ به پرونده دوگان رسیدگی کند.
انتشار مکالمات تلفنی منتسب به اردوغان از ۲۴ فوریه (۳ اسفند) آغاز شده است. دفتر نخست‌وزیری ترکیه در بیانیه‌ای (۶ اسفند ۱۳۹۲) این مکالمات را "مونتاژ غیراخلاقی" و "دسیسه‌ی کثیف" علیه رجب طیب اردوعان خوانده بود.