در بحران کرونا از آفریقا چه میتوان آموخت؟
۱۳۹۹ اردیبهشت ۷, یکشنبهبحران کرونا کلانشهرهای آفریقا را نیز مانند سایر نقاط جهان درگیر خود کرده است. از ژوهانسبورگ، مرکز اقتصادی آفریقای جنوبی گرفته تا کامپالا، پایتخت اوگاندا همه گرفتار ویروس کرونا شده و زندگی عادی با اعمال تعطیلیها و مقررات منع آمد و شد دستخوش تغییر شده است.
آفریقا قربانی بیدفاع؟
اما آیا آفریقا یک قربانی بیدفاع در برابر این بیماری عفونی است؟ احمد اوگول اوما، قائممقام مدیر مرکز آفریقا برای کنترل و پیشگیری بیماریها ((Africa CDC نظری عکس دارد و از اقدام سریع دولتهای آفریقایی در مقابله با بیماری "کووید ۱۹" تقدیر میکند.
او میگوید: «این درس را ما در حقیقت در بحران ابولا در سال ۲۰۱۴ در غرب آفریقا آموختیم. ما سریع عمل میکنیم؛ با روشها، شناخت و شرکای اجتماعی امتحانشده خودمان.»
دویچه وله فارسی را در اینستاگرام دنبال کنید
او در ویدئوکنفرانس "کووید ۱۹ و آموختههای قبلی آفریقا" در این باره گفته است، همین آموختهها باعث شد که آفریقا تا کنون کمترین شمار ابتلا به ویروس کرونا را داشته باشد.
گوین چرچیارد، رئیس مؤسسه بهداشت و درمان "آروم" آفریقای جنوبی نیز در این کنفرانس گفت: «به دلیل سالهای متمادی مبارزه با بیماری ریوی سل راهکارهایی مثل فاصلهگذاری اجتماعی و کنترل عفونت برای ما جدید به حساب نمیآیند.»
به گفته او، حتی میتوان آموزشهایی را که پیش از این در مبارزه با بیماریهای سل و ایدز ارائه شده بود اندکی تغییر داد و در مبارزه با "کووید ۱۹" به کار بست.
چرچیارد تأکید کرد: «برخلاف تعدادی از کشورهای صنعتی کشورهای آفریقایی اساس کار خود را راهحلهای علممبنا قرار دادهاند. ما در کشورهای آفریقایی در این زمینه مدیریتی دیدیم که در هیچ جای دیگر پیدا نمیشود.»
با این حال سازمان بهداشت جهانی به رغم موفقیت اولیه کشورهای آفریقایی در مهار کرونا از این امکان سخن گفته که آفریقا ممکن است شدیدتر از سایر ملل جهان گرفتار این بیماری شود.
اما رابرت کاپل، استاد برجسته مؤسسه آفریقاشناسی دانشگاه لایپزیگ معتقد است كه آفریقا قربانی بیدفاع پاندمی (همهگیری جهانی) کرونا نیست. این اقتصاددان به دویچه وله میگوید: «ما در برداشت خود باید درسی را بیاموزیم: این که قاره آفریقا قاره پاندمیها و بحرانهای عرصه اقتصاد و بهداشت و درمان نیست.»
آفریقا از نظر او قارهای است که مسائل را "خود به دست گرفته و از راه و روشی بسیار متفاوت اقدام میکند".
اعتماد و ایدههای نوآورانه
رابرت کاپل، استاد مؤسسه آفریقاشناسی دانشگاه لایپزیگ شرکتهای نوآور محلی در آفریقا را بازیگران مهمی در مبارزه با بیماریهای عفونی میخواند. این شرکتها و همچنین برخی شرکتهای نوپا برای نمونه در ساخت داروها، ماسکها و ضدعفونیکنندهها نقش مهمی ایفا کردهاند.
به عقیده این اقتصاددان، باید در این زمینه اعتماد به "دانش محلی" را از آفریقا آموخت. او میگوید، مبارزه موفق با ابولا و سایر بیماریها در آفریقا نشان میدهد که همیشه کمکهای بینالمللی و پول زیاد، تعیینکنندههای اصلی میزان موفقیت در این مبارزه نیستند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
البته در صورت افزایش بیماران و شدت گرفتن بحران به هر دوی اینها نیاز است اما در مرحله اول مبارزه با ابولا، این جوامع محلی، سازمانهای مدنی و مسئولان منطقهای بودند که جلوی بیماری را گرفتند.
عامل دیگری که باعث شده آفریقا هنوز مانند دیگر قارهها درگیر کرونا نشود این است که این ویروس ابتدا سراغ سایر مناطق جهان رفته و آفریقا فرصت داشته خود را آماده مقابله با آن بکند.
بحران به منزله شانس
این که آفریقا قارهای بیدفاع در برابر کرونا نیست را میتواند از دو نامه سرگشاده که بهتازگی از سوی چند چهره برجسته آفریقایی خطاب به دولتهای این قاره نوشته شده نیز دریافت.
آنها خواستار "پاسخ اساسی، قوی و پایدار" به این تهدید شده و از آفریقا خواستهاند، این تهدید را نه بزرگ بپندارد و نه دست کم بگیرد بلکه با آن برخوردی منطقی داشته باشد.
نویسندگان این نامهها، از جمله فلوین سار، نویسنده و موزیسین سنگال، آخیل امبمبه، کارشناس علوم سیاسی کامرون و ووله سوینکا، برنده نوبل ادبیادت از نیحریه از دولتهای آفریقایی خواستهاند، از این موقعیت استفاده کرده، سیستمهای بهداشت و درمان را ارتقا داده، راه را برای فراوری محلی مواد خام باز کنند و به اقتصاد تنوع ببخشند.