درخواست اوباما از ترکیه برای کاهش تنش‌ها با روسیه
۱۳۹۴ آذر ۱۱, چهارشنبه
با تشدید جدال لفظی میان رهبران ترکیه و روسیه در پی سرنگون شدن یک هواپیمای جنگنده روسی توسط جت‌های اف۱۶ ترکیه، باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا، روز سه‌شنبه (۱۰ آذر/ ۱ دسامبر) از مقام‌های آنکارا خواست که ضمن کاستن از تنش‌ها با روسیه، بر بستن مرز خود با سوریه به روی تروریست‌های "دولت اسلامی" (داعش) متمرکز شوند تا جریان انتقال پول و ذخایر مورد نیاز این شبکه تروریستی مسدود شود.
خبرگزاری رویترز گزارش داده که هم‌زمان با درخواست اوباما برای تنش‌زدایی از روابط آنکارا و مسکو، روسیه رسما فهرستی از تحریم‌هایی را که قصد دارد علیه ترکیه اعمال کند، منتشر کرد. برخی منابع هم از احتمال توقف کار روی پروژه عظیم خط لوله گاز «استریم» میان روسیه و ترکیه، از سوی طرف روس خبر دادند.
باراک اوباما که برای شرکت در اجلاس جهانی تغییرات اقلیمی در پاریس به سر می‌برد، با رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه دیدار کرد و گفت: «ایالات متحده از حق ترکیه برای دفاع از حریم هوایی و تمامیت ارضی خود دفاع می‌کند و خواستار همکاری ترکیه و روسیه برای یافتن راه‌حلی دیپلماتیک در جهت کاستن از تنش‌ها است.»
بیشتر بخوانید: پوتین: ترکیه برای حفاظت از تجارت نفت با داعش جنگنده روس را سرنگون کرد
رئیس‌جمهور آمریکا که در جریان سفرش به پاریس روز دوشنبه هم با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه دیدار کرده، معتقد است در شرایط کنونی با توجه به بحران‌های متعدد برآمده از جنگ داخلی سوریه، همه طرف‌های درگیر باید بر دشمن مشترک که شبکه تروریستی «دولت اسلامی» است متمرکز شوند تا مقابله با این تهدید آسان‌تر شود.
با افزایش تنش‌ها میان روسیه و ترکیه، تلاش‌های آمریکا برای ترغیب روسیه به تمرکز حملات هوایی‌اش بر مواضع داعش به جای هدف قرار دادن گروه‌های مخالف سوری، نتیجه‌بخش نخواهد بود و اختلافات حل‌نشده بر سر آینده سیاسی سوریه همچنان به قوت پیشین باقی خواهند ماند. اوباما و اردوغان خواستار کناره‌گیری بشار اسد از قدرت‌اند، اما روسیه و ایران به‌عنوان دو هم‌پیمان دیرین حکومت سوریه، با کنار گذاشتن او در جریان گذار سیاسی در سوریه مخالفت می‌کنند.
باراک اوباما همچنین گفت که کشورش انتظار ندارد چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای و آنی در استراتژی ولادیمیر پوتین در قبال سوریه رخ دهد، اما برخی منابع می‌گویند روسیه ممکن است در آینده نزدیک همکاری با نیروهای ائتلاف تحت رهبری آمریکا برای مقابله با تروریست‌های داعش را آغاز کند.
بیشتر بخوانید: "ناتو در صدد تقویت حمایت خود از ترکیه است"
به گفته باراک اوباما "تجربه افغانستان هنوز در خاطره‌ها زنده است و پوتین درک می‌کند که درگیر شدن در نبردی کمرشکن و فلج‌کننده نتیجه‌ای مطلوب نیست." اشاره اوباما به جریان حمله شوروی به افغانستان در سال ۱۹۷۹ میلادی است که با هدف حمایت از دولت حامی مسکو در افغانستان انجام شد اما در نهایت نیروهای شوروی پس از یک دهه ناکامی مجبور به ترک این کشور شدند.
رئیس‌جمهور آمریکا همچنین با اشاره به پیشرفت‌های ترکیه در مسدود کردن ناحیه مرزی این کشور با سوریه، تاکید کرد که شبه‌نظامیان "دولت اسلامی" همچنان از شکاف‌های موجود برای وارد کردن مبارزان خارجی و فروش نفت خود بهره می‌گیرند و ترکیه باید اقدامات هوشمندانه‌تری برای کنترل این ناحیه انجام دهد. اشتون کارتر، وزیر دفاع آمریکا هم از ترکیه خواسته است که هم در حملات هوایی و هم در بهره‌گیری از نیروهای زمینی، فعالانه‌تر با نیروهای داعش مقابله کند و از حمله به مواضع کردها بپرهیزد.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه، که به تازگی گفته است اگر شواهدی برای ادعای روسیه مبنی بر تجارت نفت ترکیه با شبه‌نظامیان داعش ارائه شود از سمت خود استعفا خواهد داد، در دیدار با اوباما گفت که تنش در روابط آنکارا و مسکو به هر دو کشور صدمه زده و باید متوقف شود.
یکی از دیپلمات‌های اروپایی به رویترز گفته پوتین و اردوغان، رهبران ترکیه و روسیه، شخصیت‌هایی کاملا شبیه به هم دارند و به همین خاطر احتمال عقب‌نشینی یا عذرخواهی هر یک از طرفین برای گام برداشتن در مسیر حل اختلاف‌ها بسیار بعید به نظر می‌رسد.