درگیری نظامی ارمنستان و آذربایجان بر سر قره‌باغ کوهستانی

وزارتخانه‌های‌ دفاع دو کشور آذربایجان و ارمنستان هر یک طی بیانیه‌ای درگیری میان نیروهای دو کشور را تایید کرده‌اند. آنها اما درباره شمار قربانیان این کشمکش ارقام متفاوتی ارائه کرده‌اند.

دولت ارمنستان قبول نمی‌کند که آذربایجان حق قانونی کنترل بر منطقه قره‌باغ کوهستانی را دارد. قره‌باغ کوهستانی که در مرز جنوبی دو کشور ارمنستان و آذربایجان قرار دارد، خود را جمهوری معرفی کرده، اما جامعه جهانی این کشور کوچک را هنوز به رسمیت نشناخته است.

وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرد که یک گروه کماندویی از جاسوسان کشور ارمنستان بامداد روز جمعه (۱۰ مرداد / ۱ اوت) سعی کردند خود را به مناطق زیر کنترل آذربایجان برسانند. در بیانیه‌ی وزارت دفاع آذربایجان در ادامه آمده است که در پی تیراندازی ماموران مرزی به این گروه کماندویی ارمنستانی، آنها مجبور به عقب‌نشینی شدند.

وزارت دفاع آذربایجان اعلام کرده است که در پی این درگیری مرزی، چندین نفر از نیروهای دو طرف کشته شدند. درگیری مرزی خونین میان دو کشور در حالی است که روز پنج‌شنبه (۹ مرداد / ۳۱ ژوئیه) نیز در پی درگیری مرزی دو سرباز کشته شده بودند.

خبرگزاری آذربایجان (APA) که نظرگاهی نزدیک به دولت این کشور دارد، اعلام کرد که در جریان درگیری ۸ سرباز آذربایجانی کشته شده‌اند. هنوز آماری رسمی از شمار کشتگان و زخمیان این درگیری اعلام نشده است.

زمینه اختلافات در قره‌باغ

آذربایجان و ارمنستان پس از فروپاشی شوروی تا کنون، به‌دلیل اشغال بیست درصد از خاک آذربایجان توسط ارمنی‌ها، جنگ چندساله‌ای را تجربه کرده‌اند. مناقشه قره باغ کوهستانی فقط بر سر مسئله جدایی خود قره باغ نیست، بلکه این مناقشه و بحران بر سر ۷ استان جمهوری آذربایجان است که از سوی نیروهای ارمنستان اشغال شده‌اند.

مناقشه بر سر قره‌باغ کوهستانی (قره‌باغ علیا یا ناگورنو قره‌باغ) بین دو کشور ارمنستان و آذربایجان در سال ۱۹۸۸آغاز شد. این تنش تا کنون بیش از ۳۰ هزار قربانی بر جای نهاده است. در سال ۱۹۹۴ آتش‌بس میان دوطرف درگیر برقرار شد.

اووه هالباخ، کارشناس مسائل قفقاز در بنیاد علم و سیاست برلین، که در حوزه‌ی مسائل قفقاز فعالیت می‌کند، در تفسیری خواستار برخورد فعال جامعه جهانی برای حل معضل قره‌باغ کوهستانی شده است. او می‌گوید: «تجربه‌ی گرجستان به ما می‌آموزد که جامعه‌ی جهانی در اختلافات در قره‌باغ کوهستانی باید فعال‌تر عمل کند و مانع درگیری نظامی بین آذربایجان و ارمنستان شود.»

هالباخ در ادامه به راه‌کارهای برقراری صلح در منطقه پرداخته می‌گوید: «به نظر من باید از یک سو جلوی تهدیدهای نظامی آذربایجان گرفته شود و از سوی دیگر به ارمنستان فشار وارد آید و صریحا گفته شود که بالاخره از ۷ استان اشغالی که در اطراف قره‌باغ کوهستانی واقع شده‌اند، عقب‌نشینی کند.»