دستگیری عامل درز اسناد فوق سری پنتاگون؛ جاسوسی یا خودنمایی؟
۱۴۰۲ فروردین ۲۵, جمعه
شامگاه پنجشنبه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین)، ماموران اف‌بی‌آی فرد مظنون به افشای اطلاعات فوق سری آمریکا در اینترنت را در شمال ماساچوست بازداشت کردند.
شبکه سی‌بی‌اس نیوز هویت این جوان را جک تیشیرا معرفی کرد. واشنگتن پست پیش‌تر با اتکاء به گفته‌های دو عضو گروه چت، نوشته بود که او "او جی" لقب دارد و پرسنل یک پایگاه نظامی است.
طبق اعلام سی‌ان‌ان، این عضو گارد ملی هوایی، یک گروه کوچک چت را در پلتفرم دیسکورد راه اندخته بود که یک شبکه اجتماعی محبوب نزد علاقمندان بازی کامپیوتری است.
دستگاه قضایی آمریکا، جک تیشیرا را طبق قانون جاسوسی ۱۹۱۷ ایالات متحده دستگیر کرده و محاکمه و احراز جرم او می‌تواند ده سال حبس در پی داشته باشد. رسانه‌های آمریکایی اما تاکید می‌کنند که نمی‌توان تنها او را عامل لو رفتن انبوهی از مدارک محرمانه دانست.
اسناد سری سازمان‌های اطلاعاتی و نظامی آمریکا، سیا و پنتاگون در زمینه جنگ روسیه علیه اوکراین، از اوایل مارس در اینترنت دست به دست می‌شد؛ از جمله اطلاعات مربوط به تحویل تسلیحات و تجهیزات و نیز ارزیابی‌های کارشناسی از وضعیت جبهه‌ها. هنوز مشخص نیست چه اطلاعاتی در اسناد درز کرده معتبرند و چه بخش‌هایی دستکاری شده‌اند. یک نکته مناقشه‌برانگیز در این اسناد، جزییات جاسوسی ادعایی ایالات متحده علیه شرکای این کشور است.
بیش از همه، کانال‌های تلگرامی و پیام‌رسان‌های طرفدار روسیه در بازنشر این داده‌ها فعال بوده‌اند.
سندی مربوط به ایران و نیکاراگوئه
نیویورک تایمز نوشته که سندی محرمانه در باره مذاکرات ایران و نیکاراگوئه برای همکاری نظامی در بین اطلاعات درز کرده وجود دارد که ظاهرا از طریق شنود الکترونیکی به دست آمده‌اند.
نیویورک تایمز می‌گوید این سند را بر اساس داده‌های پست شده در "سرور دیسکورد" به دست آورده است. سند به ملاقات امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی و هیات همراه او با فرماندهان ارشد نظامی نیکاراگوئه در اواخر فوریه مربوط می‌شود و این که طرفین ضمن مخالفت با "تلاش آمریکا برای نفوذ در آمریکای لاتین" برای تعامل با یکدیگر ابراز علاقه کرده‌اند.
تهران و ماناگوا هر دو تحت تحریم‌های واشنگتن قرار دارند. در گزارش نیویورک تایمز به سابقه جمهوری اسلامی برای یارگیری در آمریکای لاتین اشاره شده است. مقامات رسمی آمریکایی، صحت اطلاعات سندی را که این روزنامه عنوان کرده، تایید یا تکذیب نکرده‌اند.
نوک کوه یخ و پرسش‌های فراوان
تعداد اسناد سری لو رفته بین ۵۰ تا ۱۰۰ سند عنوان می‌شود. رسانه‌های آمریکایی اندکی پیش از عید پاک در باره این اسناد گزارش دادند. در حالی که داده‌ها از هفته‌ها قبل در سراسر وب در گردش بودند، لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده گفته که او یک هفته قبل از نشت اطلاعات مربوطه مطلع شده است.
پرسش‌های زیادی در باره این رخنه اطلاعاتی وجود دارند. چگونه اسناد پنتاگون و سیا از انجمن گیمرها سر در آورده و چطور یک پرسنل ۲۱ساله گارد ملی، عامل جدی‌ترین افشای اطلاعات فوق محرمانه آمریکا از زمان ادوارد اسنودن شده؟ این‌ها سوالاتی هستند که پاسخ به آنها مستلزم زمان و دستیابی به جزییات بیشتر است. محوری‌ترین نکته این است که اساسا چرا او باید به چنین اسناد و مدارک محرمانه و طبقه‌بندی‌شده دسترسی می‌داشت؟
تیشیرا در سال ۲۰۱۹ یعنی در ۱۷ سالگی به گارد هوایی ملی آمریکا پیوسته و به عنوان متخصص فناوری اطلاعات کار می‌کرده است.
این اولین بار نیست که اطلاعات محرمانه دولت ایالات متحده به بیرون درز می کند. اما مورد فعلی خاص است. منبع امر نه جاسوس است و نه افشاگری مانند ادوارد اسنودن. بر همین اساس، سوالی در رسانه‌ها شکل گرفته که این رسوایی اطلاعاتی جاسوسی بوده یا خودنمایی.