دلارا دارابی در آستانهی اعدام
۱۳۸۸ فروردین ۲۹, شنبهدلارا دارابی حدود پنج سال پیش در حالی که تنها ۱۷ سال داشت، مسئولیت جنایتی را بر عهده گرفت که طی آن یکی از بستگان پدرش به قتل رسیده بود. اما وی سپس علت اقرار اولیهاش را علاقه به پسری عنوان کرد که به گفتهی او، عامل اصلی جنایت بود. دلارا در دادگاه گفت که دوست پسرش، امیرحسین ستوده، در آن هنگام ۲۰ ساله بوده و به او گفته، برای کسانی که زیر سن قانونی هستند، حکم اعدام صادر نمیشود.
اما دادگاه برای دلارا حکم اعدام صادر کرد و انکار پس از اقرار او را نیز نپذیرفت. امیرحسین ستوده، دوست پسر دلارا، به جرم همدستی در قتل به ۱۰ سال حبس محکوم شد. افزون بر این، هر دوی آنان به مجازات سه سال حبس و ۵۰ ضربه شلاق بخاطر دزدی و به ۲۰ ضربه شلاق بخاطر روابطشان با یکدیگر محکوم شدند.
عبدالصمد خرمشاهی، وکیل دلآرا دارابی، معتقد است که موکلش بیگناه است. به گفتهی خرمشاهی، وی پس از چندی متوجه شده است که دارابی چپ دست است، در حالیکه همهی ضربههای وارد شده به مقتول از دست راست بوده است.
اما دیوان عالی کشور در سال ۱۳۸۶ حکم اعدام دلارا دارابی را تایید کرد. سپس خرمشاهی بار دیگر به حکم اعدام دلارا دارابی اعتراض کرد. سرانجام پرونده به اجرای احکام دادسرای رشت برای تصمیمگیری ارجاع شد. این دادگاه نیز حکم اعدام را تایید کرده و اکنون تنها خانوادهی مقتول میتواند تصمیم بگیرد که حاضر به گرفتن “دیه“ و بخشش متهم است یا میخواهد که متهم اعدام شود.
دلآرا هم اکنون در زندان رشت منتظر اجرای حکم اعدام است که طبق گفتهی پدر وی قرار است در همین چند روز آینده صورت گیرد. وی در طول حبس در زندان به نقاشی مشغول بود. نگارخانهی گلستان در تهران نمایشگاهی از نقاشیهای او با عنوان “زندانی رنگها“ برگزار کرد. در نقاشیهای او بیشتر رنگهای تیره و خطوط خشن به کار گرفته شده است. او در مورد نقاشیهایش گفته است: «این نقاشیها سوگندی است به جرمی ناکرده. تا مگر رنگها مرا به زندگی بازم گردانند.»
اعتراض سازمانهای حقوق بشر
کمپین بینالمللی دفاع از حقوق بشر در ایران در اطلاعیهی خود همراه با مطرح کردن مورد حکم اعدام برای دلارا دارابی، به ادامهی اعدام نوجوانان در ایران اعتراض کرده است.
دکتر هادی قائمی، سخنگوی کمپین گفت: «عمل بیشرمانهی اعدام متهمان نوجوان موجب لطمه به شهرت بینالمللی ایران میشود، چون نشانگر بیاحترامی شدید به قوانین جهانی است و ایران را از باقی جامعهی جهانی منزوی میسازد.» قائمی افزود، صدور حکم بر پایهی اقراری که بخاطر تضمینهای دروغین صورت گرفته، بخصوص در مورد متهمان نوجوانان، عملی عاری از وجدان است.
کمپین بینالمللی دفاع از حقوق بشر در ایران از دستگاه قضایی ایران خواسته که در حکم صادر شده برای دلارا دارابی تجدید نظر کند. این کمپین یادآور میشود که طبق کنوانسیون حقوق کودک و کنوانسیون بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی، اعدام نوجوانان غیرقانونی است؛ و ایران این پیماننامهها را امضا کرده و ملزم به اجرای آن است.
همچنین سازمان عفو بینالملل از اعضای خود خواسته با ارسال پیام به مقامات جمهوری اسلامی خواستار لغو حکم اعدام دلارا دارابی شوند.
طبق اطلاعیهی کمپین از آغاز ریاست جمهوری محمود احمدینژاد تا کنون شمار اعدامها در ایران در حدود ۳۶۲ درصد افزایش داشته است. طبق آمار سازمان عفو بینالملل ایران از ۱۹ سال پیش تا کنون دست کم ۴۲ نوجوان را اعدام کرده است، ۸ تن از این عده در سال گذشته اعدام شدهاند. ایران تنها کشوری بوده که در دو سال اخیر دست به اعدام نوجوانان زده است.
نویسنده: کیواندخت قهاری
تحریریه: داود خدابخش