1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله
دنیای دیجیتال

دو سال حبس برای قاضی مرتضوی و بحث عدالت قضایی در ایران

۱۳۹۶ آذر ۶, دوشنبه

تعیین دو سال حبس برای دادستان پیشین تهران و یکی از مسئولان پرونده کهریزک نگاه متفاوت کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت. عده‌ای از زندانی شدن او ابراز خرسندی کردند و عده‌ای "عدالت اسلامی" مسئولان را به سخره گرفتند.

https://p.dw.com/p/2oKWt
Saeed Mortazavi Iran
عکس: Tasnim/Siamak Ebrahimi

موضوع قطعیت حبس سعید مرتضوی از سوی وکیل خانواده روح‌الامینی، یکی از شاکیان خصوصی پرونده کهریزک رسانه‌ای شده است. بار اتهامات سعید مرتضوی سنگین است. از موضوع پرونده تامین اجتماعی گرفته تا مسئولیت کشته شدن شماری از معترضان انتخابات سال ۸۸ در کهریزک.

تعیین این مجازات برای قاضی مرتضوی در شبکه‌های اجتماعی بازتابی وسیع داشته است. کاربران به این موضوع از زوایای گوناگونی پرداخته‌اند. از آن جمله است مقایسه سعید مرتضوی با دیگر کسانی که یا به حکم او به زندان افتادند و یا به علت "جرایمی" زندانی شدند که با بار سنگین اتهامات سعید مرتضوی برابری نمی‌کند. از آن گذشته، رابطه مرتضوی با احمدی‌نژاد نیز از نگاه کاربران به‌دور نمانده است.

فرشته عدالت کاخ دادگستری

بسیاری از کاربران در همخوانی مجازات و جرم در ایران ابراز تردید کرده‌اند. حتی نابرابری بین جرم و مجازات در جمهوری اسلامی دستمایه طنز بسیاری از کاربران شده است.

کاربری در توییت خود جرم مرتضوی را با جرایم سایبری مقایسه کرده و می‌نویسد:

کاربر دیگری با مقایسه دو جرم معاونت در قتل و پست یک کامنت بر روی فیسبوک، به موضوع برابری همگان در برابر قانون پرداخته و به طنز و طعنه برخی را "برابرتر" از سایرین در برابر عدالت و قوانین جمهوری اسلامی می‌بیند:

ناچیز بودن سطح مجازات تعیین شده برای سعید مرتضوی خشم شماری از کاربران را نیز برانگیخته است. کاربری حتی می‌پرسد که آیا جرم معاونت در قتل سنگین‌تر است یا "اخلال در ترافیک"؟ و کاربر دیگری در پاسخ می‌گوید: «اخلال در ترافیک، قطعا".»

تخفیف مجازات

گفته می‌شود که مرتضوی از همه اتهامات مربوط به پرونده تامین اجتماعی تبرئه شده و حتی به علت ابراز ندامت، مجازات او در ارتباط با پرونده کهریزک از پنج سال حبس به دو سال کاهش یافته است.

موضوع تخفیف مجازات سعید مرتضوی نیز از جمله مسائلی بوده که توسط کاربران به‌مثابه گونه دیگری از بی‌عدالتی ارزیابی شده و واکنش آن‌ها را در پی داشته است.

به عنوان نمونه، کاربری می‌نویسد:

یا کاربری خشم خود را از نازل بودن سطح مجازات مرتضوی چنین بیان می‌کند:

تخفیف مجازات مرتضوی تنها شامل کاهش میزان حبس او نمی‌شود. او حتی از پرداخت جریمه نقدی ۲۰۰ هزار تومانی هم معاف می‌شود. کاربری در همین ارتباط می‌پرسد: «دویست هزار تومن جریمه‌اش را تمدید می‌کردن، بهتر نبود؟» و کاربر دیگری نیز با انتشار این پست نسبت به اجرای همین مجازات حبس تعیین شده نیز ابراز تردید می‌کند و می‌نویسد:

مرتضوی و احمدی‌نژاد

رابطه مرتضوی و احمد‌ی‌نژاد به‌ویژه پس از اعتراضات سال ۸۸ و برآمد جنبش سیاسی برخاسته از نارضایتی نسبت به نتایج انتخابات ریاست جمهوری آن سال نیز یکی از موضوعات مورد توجه کاربران بوده است.

حسین باستانی حبس دو ساله مرتضوی و همچنین پرونده سنگین اتهاماتی که علیه احمدی‌نژاد مطرح است را با وضعیتی که رهبران جنبش سبز در آن به‌سر می‌برند مقایسه کرده و نوشته است:

مرتضوی و حاشیه‌های پررنگ‌تر از متن

تعیین دو سال زندان برای سعید مرتضوی برخی از کاربران را بر آن داشته تا به موارد دیگری از دستگیری‌های خودسرانه آن سال‌ها توجه کنند، از جمله به دستگیری و زندان طولانی عبدالفتاح سلطانی به جرم دفاع از بازداشت شدگان اعتراضات سال ۸۸ و پرونده کهریزک.

محمدجواد اکبرین در این باره چنین نظر داده است:

کاربر دیگری عملکرد قوه قضاییه را از منظر دیگری مورد ارزیابی قرار داده و پرسیده است که چگونه است که در ایران هم دادستان یک پرونده به زندان می‌افتد و هم متهمان آن پرونده و هم وکلای آن‌ها و دست آخر به این باور می‌رسد که این مجموعه تنها در یک سیرک می‌توانند کنار هم اتفاق بیافتند.

باید یادآور شد که وکیل پرونده تامین اجتماعی خود محکوم به زندان شده، حال آنکه مرتضوی از اتهامات مربوط به این پرونده تبرئه می‌شود.

کاربری این حکم قضایی را به نوعی سخره گرفتن عدالت می‌داند و می‌پرسد:

قصاب مطبوعات

سعید مرتضوی پیش از ماجرای کهریزک به قصاب مطبوعات شهرت داشت. در دوره ریاست او بر شعبه ۱۴۱۰، بسیاری از روزنامه‌ها تعطیل شدند و شمار زیادی از خبرنگاران به اتهامات واهی به زندان افتادند. یکی از روزنامه‌نگارانی که کارکرد قوه قضاییه جمهوری اسلامی را از هر دو سوی میله‌های زندان تجربه کرده است، عیسی سحرخیز است.

سحرخیز در نامه‌ای که پس از رسانه‌ای شدن خبر قطعیت حبس دو ساله مرتضوی نوشته است، مجازات واقعی او را توسط زندانیان و نه زندانبانان می‌داند و آرزو کرده که با مرتضوی هم بند بشود و گفته است که کافی است زندانیان با او همان رفتاری را بکنند که او با زندانیان کرده است.