دولت احمدی‌نژاد به سوءمدیریت در بحران ارزی متهم شد
۱۳۹۱ شهریور ۲۱, سه‌شنبه
در چهار روز گذشته بازار ارزهای خارجی در ایران تلاطم بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد. بهای ارزهای عمده خارجی و سکه ساعت به ساعت افزایش یافت و به گفته احمد توکلی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، طی یک هفته ارزش پول ملی ایران ۵۵ درصد کاهش یافت.
نمایندگان مجلس دولت محمود احمدی‌نژاد را به سوءمدیریت در کنترل و اداره بازار ارز متهم کرده و می‌گویند "تعمدی در کار است". احمد توکلی نماینده تهران در جلسه علنی روز سه‌شنبه ۲۱ شهریور مجلس دولت برای کنترل بازار ارز عمدا اقدامی انجام نمی‌دهد.
این نماینده مجلس که در شمار چهره‌های سرشناس گروه حاکم در ایران - اصولگرایان - قرار دارد گفت: «اطلاعاتی که در اختیار همکاران قرار دادم نشان می‌دهد که دولت تعمداً ارز توزیع نمی‌کند». توکلی افزود: «این نشان می‌دهد تعمدی در کار است و باید دید علت چیست که دولت ارز توزیع نمی‌کند. در عرض ۷ روز ۵۵ درصد ارزش پول کم شده است».
توکلی از مجلس خواست در این باره واکنش نشان داده و اعلام موضع کنند. او از بی‌توجهی مجلس دراین باره انتقاد کرد و خطاب به هیات رئیسه و نمایندگان گفت، «شما درباره مسایل کم اهمیت‌تر جلسه غیرعلنی تشکیل می‌دهید و از نمایندگان دعوت می‌کنید تا درباره موضوعات مختلف اظهارنظر کنند بنابراین درباره این موضوع مهم نیز اظهارنظر کنید».
توکلی در عین‌حال یادآور شد که فراخواندن وزیران مرتبط با موضوع بحران بازار ارز به مجلس تاثیری ندارد زیرا وزیران "اختیاری ندارند".
غلامرضا مصباحی‌مقدم، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نیز روز گذشته اعلام کرد بانک مرکزی از سه هفته قبل عرضه‌ی ارز به بازار را متوقف کرده و این اقدام باعث بالا رفتن شدید قیمت‌ها شده است.
چرا حقیقت به مردم گفته نمی‌شود؟
با این‌حال نه نمایندگان منتقد سیاست‌های ارزی دولت، و نه خود دولت و بانک مرکزی نمی‌گویند چرا تزریق ارز به بازار متوقف شده است. این پنهانکاری تا حدی است که صدای فعالان بخش خصوصی نیز درآمده است. آنها دولت را به "بی‌صداقتی" در برابر مردم متهم می‌کنند. اسدالله عسگراولادی می‌گوید: «مسئولین بانک مرکزی با مردم صادق باشند. اگر یک هفته است که ارزی وارد بازار نمی‌کنید با صداقت بگویید چرا این کار را می‌کنید.»
برغم پنهانکاری دولت و بانک مرکزی در مورد علل بحران ارز، یا مرتبط دانستن آن با عوامل روانی و سیاسی، کارشناسان مستقل تحریم‌های بین‌المللی و کاهش صادرات نفت ایران و سوءمدیریت دولت احمدی‌نژاد به ویژه در حوزه پولی و اقتصادی را عوامل اصلی بحران کنونی و کاهش بی‌سابقه ارزش پول ملی ایران می‌دانند.
وجود حجم عظیمی از پول در گردش و در دست مردم، در کنار کاهش منابع ارزی دولت دو دلیل اصلی بحران ارز و کاهش ارزش ریال است.
بنابر آماری که در رسانه‌های دولتی ایران انتشار یافته از هنگام آغاز ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد تا امروز حجم نقدینگی در کشور از ۵۱ هزار میلیارد تومان (در سال ۱۳۸۳) به ۳۷۶ هزار میلیارد تومان (در سال ۱۳۹۱) - بیش از ۷ برابر - رسیده است.
احمد توکلی نماینده تهران در مجلس اوایل همین ماه - شهریور ۱۳۹۱ - به خبرگزاری فارس گفت، نرخ رشد نقدینگی در سه ماه نخست سال جاری به رقم بی‌سابقه ۷ درصد رسید، در حالی که این رقم در سالهای قبل در بالاترین رقم به ۷/ ۴ درصد برای سه ماهه رسیده بود.
کارشناسان می‌گویند وجود چنین حجمی از نقدینگی در حالی که تولید ملی با رکود مواجه است تنها نتیجه بلافصل‌اش انفجار تورم است. مردمی که شاهد از بی‌ارزش شدن روزبه‌روز دارایی‌های خود می‌شوند به‌طور طبیعی به خرید طلا و ارز خارجی هجوم آورده و روی افزایش بهای آنها اثر می‌گذارند.
در چنین اوضاع وانفسایی، کاهش منابع ارزی دولت به دلیل کاهش صادرات نفت و مشکل‌شدن انتقال ارز به کشور که حاصل تحریم‌های بین‌المللی است، خصلتی جهشی به افزایش قیمت ارزهای خارجی می‌دهند. این همان وضعیتی است که در روزهای اخیر بازار ارزهای خارجی در ایران شاهد بود.
روز دوشنبه ۲۰ شهریور سایت اصول‌گرای "تابناک" در یادداشتی درباره اوضاع بازار ارز نوشت: «این روزها دیگر "ریال"، به پشیزی نمی‌ارزد. از رئیس گرفته تا مرئوس، ورد زبانشان وعده و وعیدهایی است که همچون نقل و نبات بر سر مردم می‌ریزد. آقایان از بی‌ارزشی دلار و ارزهای ممالک دیگر می‌گویند و می‌خواهند آن را از عرش اعلا به پایین بکشند اما گویی نمی‌دانند که دلار، یورو و همین کاغذ پاره‌های رنگ و لعاب‌دار، در جایگاه خود خوش نشسته‌اند و این پول ملی ما است که سقوطی هولناک و مرگبار را تجربه می‌کند. اساتید فن‌بیان، به جای آنکه به دنبال تقویت و پشتوانه‌سازی پول مملکت خودمان باشند، به کری خواندن عادت کرده‌اند. به جای آنکه از تولید و کار حمایت کنند، درآمدهای هنگفت نفتی را صرف چه کارها که نمی‌کنند! کارشناسان همه‌فن حریف، به جای تحلیل و بررسی موشکافانه و منطقی بازار، از دست‌های پیدا و پنهان و اخلال در بازار ارز سخن به میان می‌آورند و حتی یک لحظه نمی‌خواهند بپذیرند که سوءمدیریت خودشان است که این اوضاع را به بار آورده است.»