دیدار و گفت‌وگوی پوتین و اردوغان پیرامون ادلب و شمال سوریه
۱۳۹۸ اسفند ۱۵, پنجشنبه
برگزاری دیدار و تماس بین ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و رجب طیب اردوغان، رئيس جمهوری ترکیه در سال جاری پدیده‌ای استثنایی نبوده است. از ابتدای سال میلادی تا کنون، رهبران دو کشور ترکیه و روسیه دو بار با هم دیدار داشته و بارها با یکدیگر تلفنی گفت‌وگو و مذاکره کرده‌اند. اما سفر اردوغان به مسکو، این بار از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
اردوغان برای دیدار و گفت‌وگو با ولادیمیر پوتین روز پنجنشبه ۱۵ اسفند (پنجم مارس) راهی مسکو می‌شود. موضوع بر سر منطقه ادلب، پیشروی ارتش دولتی سوریه در این منطقه و اوضاع امنیتی حاکم بر شمال این کشور است.
اوضاع منطقه ادلب در واپسین روزهای ماه فوریه در اثر پیشروی ارتش سوریه بحرانی‌تر شد. ارتش سوریه با حمایت و پشتیبانی هوایی روسیه به مواضع شورشیان سوری حمله کرد. در جریان این حملات بیش از ۳۰ سرباز ترکیه نیز جان خود را از دست دادند.
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
کارشناسان مسائل سیاسی حمله مرگبار به مواضع ترکیه در ادلب را نقطه چرخشی در مناسبات بین روسیه و ترکیه ارزیابی کرده‌اند.
ترکیه و روسیه در ادلب به دنبال چه هستند؟
قرار بود در ماه مارس کنفرانس مربوط به وضعیت ادلب در استانبول برگزار شود. کنفرانسی با حضور رهبران چهار کشور آلمان، فرانسه، روسیه و ترکیه. روسیه از برگزاری چنین کنفرانسی استقبال نکرد و به نظر نمی‌رسد که برگزاری چنین کنفرانسی در شرایط کنونی ممکن باشد.
در مقابل سفر اردوغان به مسکو حکایت از آن دارد که این دو کشور بر آن هستند تا موضوع را به طور دوجانبه حل کنند. ترکیه پس از پیشروی ارتش سوریه در ادلب و همچنین حمله به مواضع ترکیه در این کشور از افزایش حضور نظامی خود در شمال سوریه سخن گفته است.
این در حالی است که مسکو با خویشتن‌داری بیشتری پیرامون اوضاع حاکم بر این منطقه ابراز نظر کرده است. ولادیمیر پوتین سکوت کرده و سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نسبت به کشته شدن شماری از سربازان ترکیه در جریان پیشروی نیروهای وابسته به بشار اسد در ادلب ابراز تاسف کرده است.
لاوروف خواستار پایبندی دو کشور روسیه و ترکیه به توافق سوچی شده است. توافقی که در سال ۲۰۱۸ بین رهبران دو کشور در ارتباط با اوضاع سوریه کسب شد. در این توافق، اردوغان و پوتین از ایجاد یک منطقه عاری از تنش در ادلب سخن گفته بودند.
این توافق به طور کامل اجرا نشد. پیشروی ارتش سوریه در ادلب و حمله به مواضع و پست‌های نگهبانی ترکیه در این منطقه، عملا ناقض توافق سوچی بود.
ترکیه از روسیه خواسته است تا در بحران این منطقه خویشتن‌داری بیشتری از خود نشان دهد و از ارتش سوریه بخواهد به پشت خط تعیین شده در توافق سوچی عقب‌نشینی کند. این در حالی است که روسیه نیز ترکیه را متهم به حمایت و پشتیبانی از گروه‌های تروریستی در سوریه می‌کند.
اکنون در دیدار پیشروی رهبران دو کشور روسیه و ترکیه موضوع بر سر علل افزایش تنش در ادلب و یافتن راه‌حلی برای بحران حاکم بر این منطقه است.
روز چهارشنبه چهارم مارس، دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین ضمن اعلام خبر دیدار رهبران دو کشور روسیه و ترکیه بر سر بحران ادلب از دادن توضیح بیشتر پیرامون اقدامات احتمالی و ممکنه برای حل این بحران خودداری ورزید.
توافق ممکن است!
کارشناسان مسائل بین‌الملل و از جمله تیمور اخمتوف، کارشناس مسائل سیاسی در شورای اندیشکده مسکو برای مناسبات بین‌المللی بر این باور است که احتمال کسب توافق بین رهبران دو کشور وجود دارد.
یکی از محورهای نخستین توافق بین پوتین و اردوغان می‌تواند بر سر استقرار آتش‌بس در منطقه باشد. موضوعی که زمینه‌های ادامه گفت‌وگوهای بین دو کشور را فراهم خواهد ساخت.
پس از آن، مسائل ناظر بر ایجاد منطقه حائل برای اسکان دادن به آوارگان سوری و همچنین محدودیت پرواز در منطقه ادلب می‌تواند مورد مذاکره و گفت‌وگو قرار گیرد.
این کارشناس مسائل سیاسی احتمال بروز درگیری نظامی بین روسیه و ترکیه را بعید ارزیابی می‌کند. به باور او هیچ یک از طرفین خواستار چنین چیزی نیست و تنها احتمال بروز تنش‌های کوچک و محدود وجود دارد.
روسیه با توجه به پیشروی ارتش سوریه در منطقه ادلب خود را در مذاکرات با ترکیه در موقعیت برتر می‌بیند. این در حالی است که ماریانا بلنکایا، کارشناس مسائل سیاسی، بحران ادلب را "بزرگترین چالش برای سیاست خارجی روسیه" می‌داند.
بلنکایا بر این باور است که تنش اخیر بار دیگر ثابت می‌کند که «روسیه و ترکیه زبان یکدیگر را خوب نمی‌فهمند.»