ذرات معلق هوا سالانه ۳ میلیون قربانی میگیرند
۱۳۹۴ شهریور ۲۶, پنجشنبهمجله "نیچر" نتایج پژوهش یک تیم بینالمللی کارشناسان وابسته به موسسه تحقیقاتی ماکس پلانک را منتشر کرد. در گزارش این مجله آمده است که به طور متوسط سالانه ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار نفرقربانی ذرات معلق در هوا میشوند.
بیشترین تعداد قربانیان آلودگی هوا را آسیاییها، به ویژه ساکنان کلانشهرهای این قاره تشکیل میدهند.
مهمترین منابع انتشار آلایندهها انواع فعالیتهای سوختی، به ویژه ذغال سنگ و گازوئیل و نیز فعالیتهای کشاورزی هستند.
بر اساس پژوهش موسسه ماکس پلانک، علت اصلی مرگ بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر در چین همین آلایندههای معلق در هوا هستند. پس از چین، هندوستان با ۶۵۰ هزار نفر در سال بیشترین سهم را در آمار قربانیان آلودگی هوا دارد.
شمار قربانیان آلایندههای معلق در اتحادیه اروپا سالانه ۱۸۰ هزار نفر است که ۳۵ هزار تن از آنان آلمانی هستند.
ذرات معلق با قطر کمتر از ۵/ ۲ میکرون (۵/ ۲ هزارم میلیمتر) و نیز گاز اوزون خطرناکترین عوامل این مرگو میرها عنوان شدهاند.
بیشتر بخوانید: آلایندههایی که باعث اختلالات جنسی میشوند
ذرات بسیار ریز معلق در بخشهای عمیق ریه انسان نفوذ میکنند و منجر به بیماریهایی همچون آسم، سکته قلبی، سکته مغزی و سرطان ریه میشوند.
در صورتی که روند فعلی ادامه یابد، شمار سالانه قربانیان میتواند تا سال ۲۰۵۰ دوبرابر شود.
آلایندههای ثانویه
گاز اوزون از ترکیب سه اتم اکسیژن به وجود میآید و یکی از آلاینده های ثانویه بهشمار میرود، یعنی به طور مستقیم در هوا منتشر نمیشود بلکه توسط واکنشهای شیمیایی بین اکسیدهای نیتروژن و ترکیبات آلی فرار و تحت تاثیر نور خورشید ایجاد میگردد.
ترکیبات آلی فرار، ترکیبات گوناگونی هستند که در همه جا یافت میشوند. برخی از انواع این ترکیبات به صورت طبیعی موجودند و شماری نیز ساخته دست انسان هستند؛ از جمله عطر و دیگر مواد بودار.
بیشتر بخوانید: استمداد از کارشناسان سازمان ملل برای حل آلودگی هوای ایران
ترکیبات آلی فرار در درازمدت پیامدهای مخربی بر سلامتی انسان و محیط زیست دارند. بنزن و اتیل بنزن از مهمترین انواع این ترکیبات بهشمار میروند. بنزن جزو ۲۰ محصول عمده شیمیایی جهان محسوب میشود و در مواد سوختی خودروها، برای ساخت مواد پلاستیکی، نایلون، لاستیک، رنگ، حشرهکشها و چسب بهکار میرود.
مواد سوختی خانگی
به طور معمول این تصور وجود دارد که تاسیسات صنعتی و خودروها بیشترین سهم را در آلودگی هوا دارند، اما از قرار معلوم این فرمول در همه جای دنیا معتبر نیست. به عنوان مثال، در چین و هندوستان بخش قابل توجهی از دودمهها توسط بخاریهای خانگی تولید میشود که با انواع ذغال کار میکنند.
حدود یک سوم قربانیان آلودگی هوا بر اثر آلایندههایی جان میبازند که از بخاریهای خانگی و ژنراتورهای برق گازوئیلی پراکنده شدهاند.
بیشتر بخوانید: پاریس با دوچرخه به جنگ ترافیک و هوای آلوده میرود
در تبت حدود ۷۰ درصد مرگ ومیرهای حاصل از آلودگی هوا بر اثر سوخت خانگی و ژنراتورهای گازوئیلی رخ میدهد.
سهم کشاورزی
آنچه که تاکنون کمتر توجه کارشناسان محیط زیست را به خود جلب کرده، فعالیتهای کشاورزی است. اما نتایج پژوهش کارشناسان موسسه ماکس پلانک بیانگر این واقعیت است که بخش قابل توجهی از آلایندههای معلق از طریق دامداری و کودهای شیمایی حاصل میشود. مهمترین آلاینده در این بخش، آمونیاک است.
به گفته پژوهشگران بیشترین ذرات معلق خطرناک در اروپا، ایالات متحده، روسیه و شرق آسیا از طریق فعالیتهای کشاورزی تولید میشوند.
در بسیاری از کشورهای اروپایی حدود ۴۰ درصد مرگومیرها ریشه در آلودگی هوا دارد.