راه برای کمک نظامی به شورشیان سوری هموار میشود
۱۳۹۱ آذر ۹, پنجشنبهاتحادیه اروپا تصمیم دارد در آیندهای نزدیک زمان کوتاهتری برای اقدامات تحریمی علیه رژیم سوریه در نظر بگیرد. روز چهارشنبه (۲۸ نوامبر) نمایندگان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا با انتشار سندی تصمیم گرفتند که اقدامات تنبیهی علیه سوریه تنها به مدت سه ماه تمدید شود. جزئیات این تصمیم پنجشنبه )۲۹ نوامبر) در اجلاس وزیران بازرگانی کشورهای عضو اتحادیه اعلام خواهد شد.
اتحادیه اروپا از چند ماه پیش طی رشتهای از اقدامات تحریمی رژیم سوریه را زیر فشار قرار داده است تا به خونریزی و خشونت علیه مردم پایان دهد. مهمترین این اقدامات عبارتند از: منع ویزا و مسدود کردن حساب افراد و مؤسسات وابسته به رژیم اسد، تحریم واردات نفت از سوریه و محاصره دریایی کشور برای جلوگیری از ورود سلاح به سوریه.
مدت این تحریمها در پایان ماه جاری مسیحی به آخر میرسد و انتظار میرفت که برای یک سال دیگر تمدید شود، اما به ابتکار بریتانیا تحریمها تنها برای سه ماه تمدید میشود. یک سخنگوی وزارت خارجه بریتانیا درباره سرشت این تصمیم گفت: «این پیام روشنی برای بشار اسد، رئیس جمهور سوریه است تا بفهمد گزینههای گوناگونی در برابر ما قرار دارد و او باید به تحولات واقعی تن دهد.»
این مقام رسمی افزود که مهلت کوتاهتری برای تحریمها "به اتحادیه اروپا اجازه میدهد که با بازنگری در محاصره سوریه امکان ارسال تجهیزات زرهی را برای شورشیان سوریه بررسی کند".
تشکیل ائتلافی از نیروهای مخالف رژیم سوریه، قدرتهای غربی را به یاری رساندن به شورشیان مسلح تشویق کرده است. این ائتلاف روز ۱۱ نوامبر امسال اعلام موجودیت کرد.
فرانسه اولین کشور اروپایی بود که "ائتلاف ملی سوریه" را به رسمیت شناخت. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه روز ۱۵ نوامبر پیشنهاد کرد به محاصره سوریه پایان داده شود تا قدرتهای غربی بتوانند برای شورشیان مخالف رژیم این کشور سلاح و تجهیزات ارسال کنند.
پس از آن بود که اتحادیه اروپا اعلام کرد که ائتلاف ضددولتی اسد را نماینده مشروع مردم سوریه میداند، اما این به معنای به رسمیت شناختن کامل تشکل مزبور نبود. روز بعد ویلیام هیگ، وزیر خارجه بریتانیا اعلام کرد که نیروی ائتلاف به عنوان نماینده واقعی سوریه به رسمیت شناخته میشود.
پیروزیهای تازه برای مخالفان اسد
"ارتش آزاد سوریه" روز چهارشنبه (۲۸ نومبر) از سرنگون کردن چهار جنگندهی نیروی هوایی ارتش سوریه خبر داد. نیروهای مسلح این تشکل مخالفان رژیم موفق شدهاند دو هواپیمای میگ در شهر حلب، یک میگ در ادلب و یک هلیکوپتر را در حومه دمشق سرنگون کنند.
گفته میشود که شورشیان مسلح این جنگندهها را با شلیک خمپارههای ضدهوایی سرنگون کردهاند که از ارتش سوریه به غنیمت گرفتهاند.
به گفته منابع نزدیک به مخالفان رژیم اسد، نیروهای ارتشی روز چهارشنبه در بمبارانهای متوالی حلب، ادلب و حومه دمشق بیش از ۱۴ نفر را به قتل رساندند و عده بیشتری را زخمی کردند. به گفته مخالفان ارتش دولتی با حملات توپخانه شهرهای حماة و درعا و لاذقیه را در هم کوبیده است. در پس هر حمله عده زیادی از اهالی این شهرها دستگیر و تیرباران شدهاند.
در برابر خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) گزارش داد که روز چهارشنبه طی دو انفجار در محلهای مسیحینشین در شرق دمشق دستکم ۳۴ نفر کشته و بییش از ۸۳ نفر زخمی شدند. تلویزیون دولتی سوریه "تروریستها" را به انفجار دو خودروی بمبگذاری شده در میدان اصلی محلهی مزبور متهم کرد.
نقض حقوق بشر
سازمان "نگهبان حقوق بشر" از دولت سوریه تقاضا کرد که هرچه زودتر به استفاده از بمبهای خوشهای، که بیشتر کشورها آن را منع کردهاند، پایان دهد. به گفته این سازمان مدافع حقوق بشر بیش از ۲۰ کودک که در پارکی بازی میکردند بر اثر انفجار این بمب به قتل رسیدهاند.
کمیته بینالمللی صلیب سرخ نیز از همه طرفهای درگیر در سوریه خواست از تیراندازی به افراد غیرمسلح و همچنین کارکنان سازمانهای امداد خودداری کنند.
سفارت آلمان در پایتخت اردن اعلام کرد که این کشور تا کنون بیش از ۵۰ میلیون یورو (بیش از ۶۵ میلیون دلار) به اردوگاههای آوارگان سوری در اردن کمک کرده است. به گفته سفارت آلمان این یاریها برای بهبود آب اشامیدنی، تشکیل مدرسه، خدمات بهداشتی و درمانی و تأمین غذا و گرما صرف شده است.
در همین راستا والری اموس، دستیار دبیرکل سازمان ملل متحد در امور انسانی از جامعه بینالمللی خواست که به لبنان یاری برسانند، زیرا به گفته او هزاران نفر از مردم سوریه به لبنان گریختهاند و دولت این کشور برای رسیدگی به آنها زیر فشار مالی قرار گرفته است.
خانم اموس هشدار داد که روزانه بر شمار آوارگان جنگ داخلی سوریه افزوده میشود و سازمان ملل تا کنون به بیش از دو و نیم میلیون نفر از مردم سوریه در خارج و داخل این کشور یاری رسانده است.
تلاش برای جلب اعتماد روسیه
پیمان ناتو مناسبات خود را با روسیه تحکیم میبخشد و ناظران این موضوع را با تصمیم تازه غرب در رابطه با بحران سوریه مربوط میدانند.
روز چهارشنبه (۲۸ نوامبر) پس از نزدیک به یک سال نمایندگان پیمان ناتو و روسیه با یکدیگر به گفتوگو نشستند. الکساندر گروشکو، معاون پیشین وزیر خارجه روسیه که ولادیمیر پوتین ماه اکتبر سال جاری او را به عنوان نماینده کشورش در پیمان ناتو معرفی کرده بود، با نمایندگان ۲۸ عضو ناتو ملاقات کرد.
کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی به روسیه اطمینان دادند که استقرار سیستم موشکی پاتریوت در ترکیه تنها جنبه دفاعی دارد. نمایندگان ناتو کوشیدند نگرانی روسیه را از بابت این سیستم دفاعی برطرف کنند. این سیستم به تقاضای ترکیه مستقر میشود تا این کشور بتواند از پیامدهای جنگ داخلی سوریه در امان بماند.
دولت ترکیه در نامه به ناتو بر ضرورت این سیستم دفاعی برای "امنیت ملی ترکیه" تأکید کرده است تا بتواند از حاکمیت خود در برابر عوارض احتمالی جنگ داخلی سوریه دفاع کند. عبدالله گل، رئیس جمهور ترکیه پیش از این تأکید کرده بود که ترکیه قصد ندارد با سوریه وارد جنگ شود.
پیمان ناتو قصد دارد هفته آینده به موضوع ارسال سیستم موشکی به ترکیه رسیدگی کند. کشورهای ایالات متحده، آلمان و هلند آمادگی خود را برای ارسال موشکها اعلام کردهاند. شبکه خبری سیانان از منابعی نقل کرده است که برخی از مقامات سه کشور یادشده برای ارزیابی وضعیت وارد ترکیه شدهاند.
به گفته دیپلماتها نماینده روسیه در ملاقات با نمایندگان ناتو بار دیگر موضع کشور خود را تکرار کرده است. الکساندر گروشکو گفته است که به اعتقاد کشورش استقرار سیستم موشکی به وخامت اوضاع در منطقه مجاور مرز سوریه منجر میشود.
با وجود این اختلافنظرها، ناتو و روسیه هفته آینده جلسه دیگری در سطح وزیران برگزار خواهند کرد. سه شنبه آینده (۴ دسامبر) سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به بروکسل سفر میکند تا با وزیران خارجه ناتو دیدار و گفتوگو کند.
روسیه در حمایت از رژیم بشار اسد همچنان سرسختی نشان میدهد و تا کنون سه قطعنامهی شورای امنیت را علیه رژیم سوریه وتو کرده است. روسیه غرب را متهم میکند که با حمایت از شورشیان سوری به دنبال یافتن جاپایی در نظام آینده سوریه است.